Quantcast
Channel: Πίσω στα παλιά
Viewing all 12885 articles
Browse latest View live

Εβραίες Ρεμπέτισσες

$
0
0

rempetisses 24γραμματα
Της Ρικέτας Ταρφών – Ζακάρ
http://www.jct.gr
η Στέλλα Χασκίλ και η Ρόζα Εσκενάζη. Οι πιο ελεύθερες γυναίκες που γνώρισε η σύγχρονη Ελλάδα, τα τραγούδια των οποίων, έγιναν θεμέλιο της ελεύθερης λαϊκής έκφρασης.
Σε κάθε τραγούδι κι ένα κομμάτι από την ψυχή τους μοιρασμένο όσο πιο δίκαια μπορούσε να γίνει, μίλησε στην καρδιά των ανδρών και των γυναικών από τις καπνεργατικές εξεγέρσεις του 1914 ή του 1936 ως τις φυλακές και τις εξορίες του εμφυλίου. Μαζί με τις άλλες ρεμπέτισσες στάθηκαν όρθιες και σταδιοδρόμησαν σ’ ένα εύθραυστο και καθόλου «καθώς πρέπει» επάγγελμα, υπηρέτησαν με έμπνευση και πίστη, με ερωτισμό και συγκίνηση το «κέντρο πρώτων βοηθειών» της ψυχής που υπήρξε πάντα το λαϊκό τραγούδι. Και μέσα από τη δύναμη της ερμηνείας και τη λάμψη της παρουσίας τους επηρέασαν με πλάγιο αλλά καθοριστικό τρόπο τις αντιλήψεις ενός ολόκληρου πολιτισμού, για τη συναισθηματική και ηθική θέση της γυναίκας στην κοινωνία, για τη βαθύτερη φύση, τον ψυχισμό της, για τις ανάγκες έκφρασης και εκπροσώπησης της, για τη μητρότητα και τον ερωτικό της σπαραγμό.
Το Χαρικλάκι, η Λιλή η σκανδαλιάρα, η Δημητρούλα, η γκαρσόνα δείχνουν κορίτσια ιδιαίτερα ελεύθερα για τα ήθη της εποχής του 1930. Η Στέλλα Χασκίλ, εβραϊκής καταγωγής, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1918. Ήταν γνωστή ως «Σαλονικιά». Πατέρας της ο Χαΐμ Γαέγο και μητέρα της η Πέρλα Καμχή, σύζυγος του Ιάκωβου Γιεχασκέλ. Η Στέλλα άδικα παραγνωρισμένη και σχεδόν ξεχασμένη σήμερα, υπήρξε αναμφίβολα από τις πιο χαρακτηριστικές φωνές του ρεμπέτικου και λαϊκού τραγουδιού. Η φωνή της είχε πράγματι κάτι το ιδιαίτερο που την έκανε να ξεχωρίζει από τις άλλες σύγχρονες ρεμπέτισσες. Ο τρόπος ερμηνείας της απλός και απέριττος χωρίς περίσσιες καλκάντζες αλλά ταυτόχρονα ειλικρινής και ζεστός κατά ομολογία αρκετών μουσικών ερευνητών και συναδέλφων της, χωρίς να επιδιώξει ιδιαίτερα την αυτοπροβολή της υπήρξε πάντα σεμνή και προσγειωμένη σαν άνθρωπος και σαν καλλιτέχνης. Η βελούδινη φωνή της αποτυπώθηκε σε 135 τραγούδια. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι ηχογράφησε σε πρώτη εκτέλεση τραγούδια της εμφυλιακής και μετεμφυλιακής περιόδου με αλληγορική στιχουργική και παραπλανητικούς στίχους και η φωνή της τα επέβαλε παρά την αυστηρή λογοκρισία. Το «Κάποια μάνα στενάζει» και το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» έγιναν ύμνοι των εξόριστων και των κυνηγημένων. Η σημαντική αυτή γυναίκα έφυγε πολύ νωρίς από τη ζωή χτυπημένη από τον καρκίνο στις 28 Φεβρουαρίου 1954 σε ηλικία μόλις 36 ετών.
Η Ρόζα Εσκενάζι, η φημισμένη Ελληνίδα ντίβα ήταν σεφαραδίτισα Εβραία. Λεγόταν Σάρα και ήρθε από την Κωνσταντινούπολη με τον πατέρα της Αβραάμ, τη μητέρα, την αδερφή και τους αδερφούς της Σάμη και Νισίμ. Το απεριόριστο, τεράστιο ταλέντο της, της έδωσε μια πολύχρονη καριέρα από τις σημαντικότερες. Τραγουδούσε Ελληνικά, Τουρκικά, Αραβικά, Ιταλικά, Εβραϊκά, Αρμένικα και Ισπανοεβραϊκά. Ερμήνευσε όλη τη γκάμα του ελληνικού τραγουδιού από το δημοτικό μέχρι το ελαφρό. Η καριέρα της σηματοδοτείται από την ακμή του ρεμπέτικου, του οποίου υπήρξε η βασική γυναικεία φωνή. ’ψογη ερμηνεύτρια, με ύφος, τεχνική και πάθος υπήρξε σημείο αναφοράς και πρότυπο όλων των μετέπειτα τραγουδιστριών.
Τραγική σύμπτωση, το ρεμπέτικο του τεκέ, που τόσο ιδανικά υπηρέτησε, έμελλε να σβήσει με αφορμή ένα δικό της τραγούδι. Το «πρέζα όταν πιείς» στάθηκε αφορμή για την επιβολή της Λογοκρισίας του Μεταξά που άνοιξε το δρόμο στη σχολή Τσιτσάνη, θέτοντας στο περιθώριο τους ρεμπέτες του Μεσοπολέμου. Η Ρόζα είχε ένα εστιατόριο στην οδό Σατοβριάνδου στην Αθήνα. Κατά τη Γερμανική Κατοχή ήταν φημισμένη γιατη γενναιόδωρη βοήθεια που έδινε στους ανθρώπους αυτά τα δύσκολα χρόνια. Ρίσκαρε τη ζωή της καθώς βοηθούσε τους άλλους. Η ίδια εκπροσωπούσε οτιδήποτε κατεδίωκε το ναζιστικό καθεστώς: ήταν μια επιτυχημένη Εβραία καλλιτέχνιδα και επιχειρηματίας. Η υψηλότερα αμοιβόμενη καλλιτέχνιδα της εποχής της,
ηχογράφησε πάνω από 500 τραγούδια στη δεκαετία του 1930.
Μετά την αναβίωση της ρεμπέτικης μουσικής στη δεκαετία του 70 η νέα γενιά ασχολήθηκε πάλι με τη Ρόζα. Παρόλο που ήταν πια 75 ή 85 χρονών, τραγουδούσε ζωντανά και χόρευε, εμφανιζόταν και στην τηλεόραση. Σε συνέντευξη το 1972 είπε ότι είχε τρία εγγόνια από το μοναδικό της γιο, άρα υπάρχουν συγγενείς της και σήμερα. Πέθανε στις 2 Δεκεμβρίου 1980, θάφτηκε κοντά στον Ισθμό της Κορίνθου. Η Ρόζα είχε μια γλυκιά σοπράνο φωνή με εξαιρετική έκταση, δύναμη και έλεγχο. Η δηκτική της φωνή είχε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ποιότητα. Η τρωτότητα στη φωνή της επικοινωνεί άμεσα με τον ακροατή μέσω της ερμηνείας των στίχων, χαρακτηριστικό που είχαν επίσης οι Edith Piaf και Billie Holiday. Μέσα από τις ηχογραφήσεις της, το μοναδικό ξεχωριστό κληροδότημα της Ρόζας εκτιμάται από τις επόμενες γενιές και εξακολουθεί να ζει.
Οι Ρεμπέτισσες είναι φαινόμενο κοινωνικό και μουσικό ανυπολόγιστης αξίας. Το έργο τους αποδεικνύεται κλασσικό. Γι’αυτές ενδιαφέρονται και ασχολούνται με κέφι νέοι άνθρωποι, σημαντικό παράδειγμα οι μαθητές του Μουσικού Σχολείου Καλαμάτας με το βιβλίο τους «Εμείςοι ρεμπέτισσες». Αυτή η εκδήλωση της επιτροπής μας είχε για το κοινό μια έκπληξη. Η δεκαεφτάχρονη Στελίνα Ζακάρ, μέλος της Εβραϊκής Νεολαίας Θεσσαλονίκης, βρήκε ανέκδοτα στοιχεία, φωτογραφίες και βίντεο για τις μεγάλες Εβραίες ρεμπέτισσες και τα παρουσίασε η ίδια. Η συμμετοχή αυτή είναι επιτυχία και ευχόμαστε να φέρει και άλλους κοντά μας.

Εν Αθήναις...τα υπόγεια

$
0
0




 "Στην Κυψέλη, ημιυπόγεια γκαρσονιέρα 20 τ.μ. με αυλή έχει αρχική τιμή 3.000 ευρώ, δηλαδή προσφέρεται αντί 150 ευρώ/τ.μ."
Αγγελία επί των ημερών μας.....δεν νομίζω ότι χρειάζεται σχολιασμός...

Στις πολυκατοικίες της Κυψέλης υπάρχουν πολλά υπόγεια ή καλύτερα ημιϋπόγεια

διαμερίσματα.
Είναι πολλών δεκαετιών αυτές οι πολυκατοικίες.... τότε έτσι χτιζόντουσαν λόγω της περίφημης αστυφιλίας.
Πουλούσαν το χωράφι στο χωριό και ερχόντουσαν στην Αθήνα και αγοράζανε
ένα διαμερισματάκι ανάλογα με το βαλάντιό τους.
Πάντα περιποιημένα αυτά τα ημιϋπόγεια με κεντητές κουρτίνες και κανένα γλαστράκι
στο παράθυρο και  έβλεπες  τον διαβάτη μέχρι το γόνατο.
Έμεναν και θυρωροί σε αυτά....
Αργότερα κάποια από αυτά τα ημιϋπόγεια που είχαν δική τους ανεξάρτητη είσοδο
από τον δρόμο έβαλαν κόκκινο φωτάκι.....περισσότερα λεφτά αλλά αν ήθελαν
να τα νοικιάσουν και πάλι για κατοικίες έπρεπε να περάσουν κάποια χρόνια
και να είναι κλειστά.
Με την οικονομική κρίση γνωστοί καλλιτέχνες ηθοποιοί...τραγουδιστές μεγάλοι
σε ηλικία και χωρίς να έχουν φροντίσει να κάνουν το κουμάντο τους για τα στερνά
βρέθηκαν σε παλιά υπόγεια της Κυψέλης και όχι μόνον.
Φτηνό ενοίκιο....
Είδα κάποτε από ένα πολύ παλιό σπίτι στην Πλάκα από το υπόγειο να βγαίνει
ένας γνωστός καλλιτέχνης με χρόνια στην πλάτη και φανερά ταλαιπωρημένος.
Το υπόγειο αυτό κάποτε πρέπει να ήταν η αποθήκη του σπιτιού...
Πλησίασα κοντά και διάβασα στο κουδούνι το όνομα του καλλιτέχνη.
Στενοχωρήθηκα και συνέχισα την βόλτα μου....δεν τον σταμάτησα
να τον χαιρετήσω γιατί ήμουν σίγουρος ότι δεν θα του άρεσε.
Κάποτε η μοναξιά είναι και φάρμακο.

Πίσω στα παλιά

1959 Ο θησαυρός του μακαρίτη

Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ (1880-1910)

$
0
0


Η περιοχή του Ιλισού με το Ολυμπιείο και την Ακρόπολη στο βάθος, γύρω στο 1880. Διακρίνεται η κοίτη του Ιλισού από την περιοχή του Ολυμπιείου και κατά μήκος των σημερινών Λεωφόρων Όλγας και Καλλιρρόης. Αποδίδεται στον Κωνσταντίνο Αθανασίου.
H περίοδος από τα μέσα της δεκαετίας του 1880 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1910 σηματοδότησε όσο καμία άλλη την πολιτική, την οικονομική και την κοινωνική εξέλιξη του νεοσύστατου στην ουσία ελληνικού κράτους, που αγωνιούσε και αγωνιζόταν να ενταχθεί στο δίκτυο των σύγχρονων και πολιτισμένων πρωτευουσών της Ευρώπης. Άλλωστε, αυτό το πνεύμα αλλαγής είχε φέρει η εμφάνιση του Χαρίλαου Τρικούπη στην πολιτική σκηνή, καθώς από τότε καταγράφεται η πρώτη σημαντική πρόοδος στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Επίκεντρο βέβαια όλης αυτής της προσπάθειας υπήρξε η Αθήνα, η αναπτυσσόμενη και πολλά υποσχόμενη πρωτεύουσα.
Εκεί λοιπόν ήρθαν να εγκατασταθούν πολλοί Έλληνες ομογενείς με σημαντικές περιουσίες, που μαζί με αυτές έφερναν τον αέρα και τις συνήθειες της ευρωπαϊκής ζωής, όπως πλούτο και πολυτέλεια, στοιχεία απέναντι στα οποία η Αθήνα ήταν εντελώς απροετοίμαστη. Αυτήν την ομάδα ομογενών, που ανήκε στο κόμμα του Χαρίλαου Τρικούπη, επιδείκνυε προκλητικά τα πλούτη της και προσέβαλλε το κοινό αίσθημα, ο λαός ονόμασε περιπαικτικά «Χρυσοκανθάρους». Έτσι καθιερώνεται η ανώτερη αστική τάξη ή αλλιώς η τάξη των μεγαλοαστών, που αρχίζει να κατακτά σιγά σιγά τους μηχανισμούς εξουσίας, δημιουργούσε επιχειρήσεις, αύξανε την περιουσία της και, το σημαντικότερο, προσπαθούσε να κρατήσει στο περιθώριο τη λεγόμενη λαϊκή τάξη. Την τάξη εκείνη, δηλαδή, των γηγενών Αθηναίων που αντιστρατεύονταν τις μεγάλες αλλαγές και που την ταυτότητά τους αποτέλεσαν ο αντιδυτικισμός, η απέχθεια στον πνευματικό ελιτισμό και τον φαναριωτισμό, αλλά και η διατήρηση των λαϊκών ελλαδικών προτύπων.

Πλατεία Ψυρρή: Μοναδικό φωτογραφικό τεκμήριο του 1917. Αριστερά διακρίνεται το δημοτικό κτίριο της πλατείας. Τα καταστήματα του ισογείου χρησιμοποιούνταν ως «τοπική αγορά» και στον πρώτο όροφο στεγάζονταν οι υπηρεσίες. Σχεδιάστηκε και ανεγέρθηκε από τον Γάλλο δημοτικό αρχιτέκτονα Φρανσουά Λουί Φλοριμόν Μπουλανζέ (1807-1875).
Με την αλλαγή αυτή στην κοινωνική σύνθεση της πρωτεύουσας δεν άργησε να ξεσπάσει η μεγάλη σύγκρουση των δύο τάξεων στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα. Μια σύγκρουση με προκαθορισμένο αποτέλεσμα. Το σύγχρονο και λαμπερό επιβλήθηκε στο παρωχημένο και παραδοσιακό. Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός εξοβέλισε όσα ανατολίτικα γραφικά κατάλοιπα σώζονταν στην πάλαι ποτέ κωμόπολη της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η παλαιά Αθήνα έδινε τη θέση στη νέα πόλη. Από τη μια πλευρά τα στενοσόκακα του Ψυρρή, της Βλασσαρούς και της Πλάκας, η παλαιά πόλη, όπου σε ρυπαρά χαμόσπιτα στοιβάζονται ο παλαιός κόσμος και οι φτωχοί επαρχιώτες που αναζητούσαν την τύχη τους στην πρωτεύουσα, και από την άλλη η νέα πόλη με τις μεγάλες λεωφόρους και τα νεοκλασικά Μέγαρα που γειτνίαζαν με το Παλάτι. Η πλατεία Ψυρρή έδινε τη δική της μάχη απέναντι στην πλατεία Συντάγματος. Διαφορετικά μεγέθη. Άνιση μάχη. Και μέσα σε όλη αυτήν την κατάσταση ορθωνόταν με τον πιο έντονο τρόπο η δικομματική αντιπαράθεση της εποχής ανάμεσα στον Χαρίλαο Τρικούπη και στον Θόδωρο Δηλιγιάννη. Η περίπτωση του Παναγιώτη Θεοδοσίου, γηγενούς Αθηναίου, ξεδιπλώνει όλον τον κόσμο της λαϊκής τάξης και ουσιαστικά αναδεικνύει την ιστορία της πόλης των Αθηνών «από τα κάτω».

Καλλιβωκάς: «Ο Βύρων Πάλλης με πολέμησε και δεν ξέρω για ποιο λόγο»

$
0
0
Καλλιβωκάς: «Ο Βύρων Πάλλης με πολέμησε και δεν ξέρω για ποιο λόγο»

Ο Δημήτρης Καλλιβωκάς έχει ζήσει την χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου.
Έχει συνεργαστεί με τα μεγαλύτερα ονόματα όπως ο Αλέκος Αλεξανδράκης, ο Νίκος Κούρκουλος και ο Ανδρέας Μπάρκουλης. «Είχα και με τους τρεις τρομερούς δεσμούς από τα πρώτα μας βήματα. Περισσότερο έζησα μάλιστα με τον Κούρκουλο. Ήταν θαυμάσιοι ηθοποιοί και άνθρωποι. Γοητευτικότατοι άνδρες. Στη χρυσή εποχή του κινηματογράφου ο Αλεξανδράκης ήταν τόσο ωραίος άνδρας, που ο Φίνος είχε έναν μόνιμο υπάλληλο για να τον προστατεύει από τις γυναίκες. Ουρές έκαναν για τον Αλέκο. Στα εξωτερικά γυρίσματα των ταινιών ο Φίνος είχε ολόκληρη ομάδα προστασίας για τον Αλεξανδράκη. Τα κορίτσια, όταν είχαμε εξωτερικά γυρίσματα, του φώναζαν από τα μπαλκόνια για να πάει στα σπίτια τους. Τόση λατρεία δεν την έχω ξαναζήσει με συνάδελφο. Υπήρξε φορά που ο Αλέκος είχε πάει στο σπίτι μιας κοπέλας και ο φύλακας του φώναξε να κατέβει για το γύρισμα που είχαμε στη γειτονιά», εξήγησε σε καθημερινή εφημερίδα και συνέχισε: «Έως και εγώ που δεν ήμουν ποτέ εραστής και ωραίος, ξύπνησα στη Θεσσαλονίκη με τρεις κοπέλες στο κρεβάτι μου. Είπαμε: ήταν η χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου και των ειδώλων τότε». Ο Δημήτρης Καλλιβωκάς έχει νιώσει και την αντιζηλία στον χώρο της δουλειάς του: «Ο Βύρων Πάλλης με πολέμησε και δεν ξέρω για ποιο λόγο. Παίζαμε μαζί και όμως με αντιπάθησε χωρίς να του έχω κάνει το παραμικρό». Τέλος, εξήγησε για ποιο λόγο αποφάσισε ν’ αποστασιοποιηθεί από το θέατρο. «Δεν μου λείπει καθόλου το χειροκρότημα. Αποφάσισα να αποστασιοποιηθώ από το επάγγελμα. Διότι απογοητεύτηκα με τον εαυτό μου. Είχα έναν χαρακτήρα που δεν έκανε για το θέατρο. Και έτσι αποφάσισα ότι το θέατρο δεν με συγκινεί πλέον. Θεωρώ ότι λόγω του ότι επικρατεί 100% η άποψη του σκηνοθέτη, κάνοντας τροποποιήσεις και πολλά άλλα στα έργα, εγώ δεν έχω θέση. Σαφώς και ο σκηνοθέτης έχει τον πρώτο λόγο, αλλά όχι παραποιώντας τα έργα. Είναι απαράδεκτα αυτά τα πράγματα»


Πηγή: http://www.gossip-tv.gr

Οι πλανόδιοι του Πειραιά

$
0
0

ΦΩΤΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΥ 1937Κάποτε στον Πειραιά, όπως και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, υπήρχε ένας ολόκληρος κόσμος που ζούσε από πλανόδια επαγγέλματα που σήμερα δεν υπάρχουν.
Πεζοδρόμια, πλατείες, κεντρικοί δρόμοι, γωνιές, κήποι και μνημεία, συνοδεύονταν πάντοτε από τη φυσιογνωμία ενός πλανόδιου. Έτσι ήταν γνωστοί όλοι αυτοί που ασκούσαν μια σειρά επαγγελμάτων, έστω κι αν ακόμα ήταν στάσιμοι.
Τα επαγγέλματα των δρόμων πολλά, ας αριθμήσουμε μερικά: Φωτογράφοι, Σκιτσογράφοι, βιολιτζήδες, Τραγουδιστές, λουκουματζήδες, καστανάδες, στραγαλατζήδες, αχθοφόροι, τοιχοκολλητές, πωλητές τσιγάρων, γλυκατζήδεςκ.ο.κ. Η λίστα ατελείωτη, αν θελήσει πραγματικά κάποιος να την απαριθμήσει. Ας θυμηθούμε κάποια από αυτά τα επαγγέλματα που ανθούσαν κάποτε.
Οι φωτογράφοι:
Πολλές φορές, ειδικά οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, που περνούν από τον Τινάνειο κήπο, ψάχνουν ακόμα με την ματιά τους να βρουν τους πλανόδιους φωτογράφους. Τόσο εκεί όσο και στις Πλατείες Τερψιθέας και Κοραή η παρουσία τους ήταν άρρηκτα δεμένη με την ιστορία της πόλης. Γενιές ολόκληρες έχουν φωτογραφηθεί να ταΐζουν περιστέρια μπροστά από το Δημοτικό Θέατρο ή να έχουν βγει φωτογραφίες με Αγιοβασίληδες τα Χριστούγεννα, Πιερότοι και κολομπίνες στις Αποκριές, σε υπαίθρια λούνα παρκ (όπως αυτό που στήνονταν από την πίσω πλευρά της Πλατεία Πηγάδας). Οι φωτογράφοι ήταν οι άνθρωποι που βρίσκονταν στο κατάλληλο μέρος, την κατάλληλη στιγμή. Το καλοκαίρι η χάρη τους έφθανε μέχρι τις παραλίες, είχαν ως θανάσιμο εχθρό τις μηχανές «κόντακ»που δειλά δειλά άρχιζαν να εμφανίζονται. Η μηχανή τους τοποθετημένη πάνω στο γνωστό τρίποδο ενώ σε μια βαλιτσούλα είχαν ολόκληρο κινητό στούντιο! Πέριξ του φωτογραφικού τρίποδα, είχαν τοποθετήσει μικρές προθήκες με τις πιο πετυχημένες φωτογραφίες που είχαν τραβήξει και από κάτω μικρές λεκανίτσες με τα απαραίτητα υγρά για την εμφάνιση. Κάποιοι είχαν φτάσει και στο σημείο να έχουν στημένο και κάποιο ντεκόρ (ξυλοκατασκευή) που ο υποψήφιος προς φωτογράφιση έμπαινε από πίσω και στην φωτογραφία εμφανίζονταν να είναι μεταξύ θηρίων σε ζούγκλα ή ατρόμητος ναυτικός πίσω από μια τιμονιέρα ή στεφανωμένος από δάφνες που τον πλαισίωναν σε έναν κύκλο. Άλλωστε και οι νεώτεροι έχουν τέτοιες αναμνήσεις, καθώς ανάλογα ντεκόρ υπήρχαν μέχρι πρόσφατα στο Πολεμικό Ναυτικό, όπου οι έφεδροι ως ανάμνηση της θητείας τους, κάθονταν στην σειρά για να βγάλουν μια φωτογραφία με ανάλογο ντεκόρ και την λεζάντα«Ενθύμιον στρατιωτικής θητείας», και από κάτω συμπλήρωνε «Καλή αντάμωση!»
Οι αχθοφόροι:
ΑΧΘΟΦΟΡΟΙ 1937Οι πλανόδιοι αχθοφόροι ήταν διαδεδομένοι πολύ στον Πειραιά λόγω λιμανιού. Ίσως από τις πιο δύσκολες δουλειές πλανόδιου, γιαυτό ίσως και η συνηθισμένη προσφώνησή τους ήταν «Χαμάλης».
Λέγοντας αχθοφόροι δεν εννοούμε τους οργανωμένους φορτοεκφορτωτές τουΟργανισμού Λιμένος Πειραιώς, αλλά τους ελεύθερους, που έβγαζαν το ψωμί τους οπουδήποτε. Από τα βαριά πράγματα που έπρεπε από το σπίτι στην Καστέλλα, να κατέβουν στο λιμάνι, μέχρι τις διανομές στα Λεμονάδικα, από τα εκεί υπόστεγα μέχρι στα καταστήματα λιανικής (μανάβικα). Η χρέωση ήταν μικρότερη, αν η μεταφορά γίνονταν με το καρότσι. Οι έμποροι εξοικονομούσαν πολλά, αν καθημερινώς αντί ιππήλατου αρχικά ή μηχανοκίνητου τροχοφόρου αργότερα, χρησιμοποιούσαν τον χαμάλη. Οι ίδιοι οι χαμάληδες έλεγαν ότι για να γίνεις αχθοφόρος χρειάζονταν δύο πράγματα. Το ένα απαραίτητο αλλά το άλλο υποχρεωτικό. Το απαραίτητο ήταν να είσαι γερός άνδρας. Το άλλο το υποχρεωτικό ήταν ότι έπρεπε να είσαι φτωχός! Η φτώχεια ήταν η μόνη αιτία που θα μπορούσε κάποιος να ασκήσει καθημερινώς αυτή την εργασία.
Οι στραγαλατζήδες:
ΣΤΡΑΓΑΛΑΤΖΗΔΕΣ 1937Στέκονταν συνήθως σε γωνίες δρόμων, κοντά σε σχολεία, όπου σύχναζαν παιδιά, στις εισόδους κήπων και αλσυλίων, αλλά και εκεί που σύχναζαν ζευγάρια, που αναζητούσαν την απομόνωση στο βάθος ενός κήπου!
Εργαλεία τους ήταν ένα τρίποδο με ένα ταψί από πάνω το οποίο ήταν χωρισμένο σε τρία τμήματα. Κάθε διαμέρισμα είχε και από ένα διαφορετικό είδος στραγάλι! Στο ένα το αφράτο, το άλλο το αλμυρό και το τρίτο τον πασατέμπο. Αν και είχαν στραγάλι, διαλαλούσαν συνήθως τον πασατέμπο.
«Πασατέμπος ζεστός, εδώ της ώρας!».
Η παρουσία τους σε πλατείες που υπήρχαν πέριξ καφενεία, δεν ήταν ιδιαιτέρως αγαπητή. Τα γκαρσόνια τους καταδίωκαν αμείλικτα καθώς γνώριζαν ότι όποιος αγοράζει πασατέμπο πάει στο παγκάκι και όχι στο τραπεζάκι του καφενείου. Όταν ο στραγαλατζής«διαθέτει τα εκ του νόμου οριζόμενα», έχει το δικαίωμα κάτω από το ταψί να ανάψει και φωτιά, ώστε να κρατάει το εμπόρευμά του ζεστό και να το κάνει γευστικότερο. Αυτοί με τις άδειες, είχαν το δικαίωμα να κρατούν και συγκεκριμένα πόστα, που συνήθως ήταν σημεία μεγάλης διέλευσης. Το εμπόρευμά τους οι στραγαλατζήδες το αγόραζαν από μαγαζιά που παρασκεύαζαν τους πασατέμπους και τα στραγάλια, ειδικά για αυτή την δουλειά. Στα μαγαζιά αυτά εργάζονταν συνήθως πρόσφυγες του ’22 κυρίως από την Πέργαμο, καθώς αυτοί ήταν που μετέφεραν την συνήθεια αυτή στην Ελλάδα.
Πριν την καταστροφή στην Πέργαμο, ακόμα και 80 καμήλες, έμπαιναν σε σειρά η μια πίσω από την άλλη, κουβαλώντας σακιά από ρεβίθια για την παραλία, από όπου αυτά έπαιρναν τον δρόμο για Ελλάδα, Ρωσία, Ρουμανία….
Τους παρασκευαστές από την Πέργαμο διαδέχθηκαν επάξια οι Τρικαλινοί!
Η ποιότητα στο στραγάλι ήταν ανάλογη από την προέλευσή του. Πρώτης ποιότητας ήταν της Περγάμου, όπως και τα Μαροκινά.
Οι Γλυκατζήδες:
ΠΛΑΝΟΔΙΟΙ ΓΛΥΚΑΤΖΗΔΕΣ 1937Τουλούμπες, κουρκουμπίνια, σάμαλι, μουσταλευριά….Καμιά φορά το χειμώνα και λουκουμάδες με μέλι. Το γλυκό προσφέρονταν σε χαρτάκι. Ο γλυκατζής ουδέποτε άλλαζε στέκι. Χειμώνα, καλοκαίρι στο ίδιο σημείο. Κι αυτό γιατί οι πελάτες πήγαιναν σε αυτόν, αντίθετα με τους άλλους πλανόδιους που έπρεπε να βρίσκονται πάντα στο κατάλληλο σημείο, αναλόγως των περιστάσεων. Φυσικά και εδώ κυριαρχούσε η ανατολίτικη ζαχαροπλαστική, για αυτόν τον λόγο και ασκούνταν από πρόσφυγες.
Οι Καστανάδες:
Οι πρώτοι καστανάδες στον Πειραιά όπως και στην Αθήνα, ήταν από τα Άγραφα και από τα Τρίκαλα συνήθως. Θεωρούνταν οι πλανόδιοι του Χειμώνα. Είτε ζούσαν στα μέρη τους και κατέβαιναν μόνο τον Χειμώνα για να πωλήσουν, είτε το καλοκαίρι έκαναν άλλη δουλειά! Όταν εμφανίζονταν, θεωρούνταν ότι ο Χειμώνας μπήκε για τα καλά. Μάλιστα και σχετικό τραγούδι της εποχής το έλεγε! «Οι καστανάδες ήρθανε, πλάκωσε ο Χειμώνας».
Στο χέρι τους κρατούσαν πάντα ένα μαχαίρι. Χάραζαν τα κάστανα και τα έριχναν στην φωτιά. Τρία, τέσσερα ή και πέντε κάστανα με ένα φράγκο! Δεν ετοίμαζαν πολλά, καθώς ήταν δύσκολο τον χειμώνα να τα κρατήσουν ζεστά, έστω και πάνω στο μαγκάλι. Έλεγαν ότι τα καλύτερα κάστανα για ψήσιμο ήταν τα Κρητικά, ενώ για βράσιμο τα Βολιώτικα. Πολλές φορές οι καστανάδες έψηναν και καλαμπόκια, ενώ άλλες αν και είχαν μόνο καλαμπόκι, συνέχιζαν να αποκαλούνται Καστανάδες!
Οι λούστροι:
ΛΟΥΣΤΡΟΣ 1933Ο μικρός λούστρος του 1933, έξω από την Αγία Τριάδα. Κάνει τα μαθήματά του στα σκαλιά της εκκλησίας….
Λούστρος 1932
Λούστρος 1932
ΛΟΥΣΤΡΟΣ 1939Σπάνια φωτογράφιση όπου λούστρος εξυπηρετεί κυρία (1939)
Οι Κουλουρτζήδες:
ΚΟΥΛΟΥΡΤΖΗΣ 1937
Κουλουρτζής 1937
Ένα από τα λίγα επαγγέλματα πλανόδιων που υπάρχει μέχρι και σήμερα. Από την ίδρυση της Τουριστικής Αστυνομίας πρώτα στην Αθήνα το 1929 και μετά στον Πειραιά το 1935, όλοι οι κουλουρτζήδες υποχρεώθηκαν με υγειονομική διάταξη, να φέρουν τα κουλούρια εντός υάλινης προθήκης, αν ήθελαν να έχουν άδεια σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο. Ωστόσο από τότε που εφαρμόσθηκε και μέχρι σήμερα, πολλοί είναι εκείνοι που συνεχίζουν να πωλούν τα κουλούρια μέσα σε τεράστια καλάθια.

Εν Αθήναις...ο ασπριτζής

$
0
0


Περνούσε από τις γειτονιές της Αθήνας με την βούρτσα στον ώμο
και τα πινέλα στον τενεκέ φωνάζοντας...."...ασπριτζήηηης...".
Συνήθως την άνοιξη ....
Έβγαιναν οι νοικοκυρές από τα δωμάτια της αυλής και τον φωνάζανε.
Η υγρασία είχε μαυρίσει τους τοίχους....τι να σου κάνουν και αυτοί
με την γκαζιέρα να αγωνίζεται να θερμάνει τους ανθρώπους.
Σιγά την προετοιμασία...μια κάμαρα όλη κι όλη...ένα χεράκι από τους συγκάτοικους
των διπλανών δωματίων και το σιδερένιο κρεβάτι έξω ....το τραπέζι...η ντουλάπα
ελαφριά με λίγα ρούχα....και το τραπέζι με τις καναδυό καρέκλες...
Ο ασπριτζής  πήγαινε στην μάντρα παρακάτω και έπαιρνε ασβέστη....και λίγη ώχρα
για να φαίνεται ωραίο το αποτέλεσμα.
Σε μία ωρίτσα κομπλέ το δωμάτιο και με την μούχλα ....ασπρισμένη
μέχρι τον επόμενο χειμώνα....μπάζανε από πάνω και τα κεραμίδια.
Ο ασπριτζής  πλενότανε στην αυλή έπαιρνε τον κόπο του και συνέχιζε παρακάτω.
Η μυρουδιά του ασβέστη αξέχαστη στους πιτσιρικάδες αλλά και οι κουβέντες
της μάνας....."....είναι υγεία...διώχνει τις αρρώστειες....".
Τι να σου πεί και αυτή που σε έβλεπε φιλάσθενο και μπακανιάρη και πάσχιζε
να τα καταφέρει  να ακολουθήσει τις συμβουλές του γιατρού...
"....πρέπει να τρώει κρέας....".
Θέριζε η φυματίωση....που ήταν και "φιλενάδα"της υγρασίας...άτιμα θηλυκά
που ταλαιπώρησαν τις παλιές γενιές.

Πίσω στα παλιά

Πρωταπριλιά ! Όλα ήταν ένα ψέμα....

$
0
0



 Ψέμα είναι μια πρόταση που λέγεται από κάποιον με σκοπό να πείσει το κοινό του ότι είναι αληθής, ενώ ο ίδιος συνειδητά γνωρίζει (ή πιστεύει) ότι η πρόταση είναι αναληθής.

To υπουργείο Πολιτισμού ανέθεσε σε "καλά χέρια"την διεύθυνση του φεστιβάλ Αθηνών...για Έλληνα διευθυντή έψαξαν αλλά δεν βρήκαν !!!!

$
0
0
Οι ΣΥΡΙΖΑΙΟΙ  τα έδωσαν όλα....

Τσίπρας- Κύριε Φάμπρ περάστε...ελπίζουμε τον χορό της τσουτσούνας να τον δούμε και στην Επίδαυρο !




...δείγματα από δουλειές του Βέλγου  Γιαν Φάμπρ...







....εδώ ο κερατούκλης νέος διευθυντής ....















Παλιά σιγαρέττα

Ηλικιακές... αντιστοιχίες για μελλόνυμφους!

$
0
0



Να ένας χρηστικός οδηγός που αλίευσε από την εφημερίδα «Βραδυνή» (1931) 
ο φίλος μας Γ. Μ.. Τον ευχαριστούμε.
http://paliaathina.com/

1939 στον Πειραιά...

$
0
0



 ΟΜΑΔΙΚΗ ΤΕΛΕΣΗ ΓΑΜΩΝ ΣΤΟ ΠΡΟΑΥΛΙΟ ΤΗΣ ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΑΔΕΛΦΩΝ ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΥ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΠΛΟΥΤΩΝΟΣ ΟΛΕΣ ΟΙ ΚΟΠΕΛΕΣ ΗΤΑΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΕΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣΠΡΟΙΚΙΣΑΝ ΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ ΚΑΙ Ν ΚΟΚΚΙΝΙΑΣ.

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=208795469498160&set=gm.1706684949578890&type=3&theater

Εν Αθήναις...ασπρόμαυρη φωτογραφία

$
0
0


Σου έχει τύχει να ψάχνεις ένα συρτάρι που σπάνια ανοίγεις....με φωτογραφίες

από τα παλιά και να προσπαθείς να θυμηθείς και να μην συγκινηθείς;
Ασπρόμαυρες ....φθαρμένες...κιτρινισμένες....βρίσκεις και στο Μοναστηράκι
με λίγα ευρώ μια χούφτα από δαύτες.
Στάθηκα σε μερικές ξεκινώντας από τον παππού τον λοχία στην Μ. Ασία...
"....εδώ είμαστε πρίν ξεκινήσουμε για το Καραχισάρ..."μου είχε πεί...
Και λές και το ήξερα ότι κάποτε ο Φον Αλτσχάϊμερ θα γίνει μόδα και
είχα βάλει τον παππού και το έγραψε στο πίσω μέρος με μελανί μολύβι...
το σάλιωσε... και έμεινε ανεξίτηλο....
Παρακάτω άλλη....στην αυλή των θαυμάτων ....έξω από
την κάμαρα καμαρώνω πάνω σε ένα ποδήλατο με τρείς ρόδες....πρίν από το Δημοτικό...
δώρο της θείας....προϊσταμένη σε κλινική βλέπεις....τι πτυχία και τρίχες....
κοπελάρα δύο μέτρα ...κολλητή του μετόχου ....το έλεγε η περδικούλα της....
πολύ ηλικιωμένη σήμερα τις τα θυμίζω και γελάει....έκανε την ζωή της
και το "φχαριστήθηκε"συνηθίζει να λέει.
Ξέφυγα μου φαίνεται....
Ας μείνω σε αυτή με τους πολύ παλιούς φίλους στην παραλία κάπου στην
Βουλιαγμένη....χαμογελαστοί.....ξέγνοιαστοι....τελευταία τάξη του Γυμνασίου
Ο ένας δεν ζεί....ο πονηρός μας την κοπάνισε χρόνια πρίν ....σιγά μην καθότανε
να ζήσει το σημερινό χάλι και με τα παιδιά του ξενιτεμένα.
Ο άλλος συνταξιοδοτήθηκε....πρώην μεγαλοστέλεχος ΔΕΚΟ....κάπου παρασύρθηκε
είχε και υψηλή θέση και φαίνεται να τα πήρε και έχει τρεχάματα με την δικαιοσύνη.
Και δεν του φαινότανε τότε ότι το έλεγε η περδικούλα του!
Ο τρίτος αγνοείται η τύχη του.....

Πίσω στα παλιά

Και ενώ ασχολούμεθα με τις μαλαπέρδες του Βέλγου καλλιτεχνικού διευθυντή (made in syriza) του Ελληνικού φεστιβάλ

$
0
0
Σκοπεύουν να απειλήσουν με αποχώρηση από την Τροϊκα

«Βόμβα» Wikileaks για Τόμσεν - Βελκουλέσκου και διαπραγμάτευση

«Βόμβα» Wikileaks για Τόμσεν - Βελκουλέσκου και διαπραγμάτευση

Διαβάστε όλο το διάλογο - Η απειλή που ετοιμάζει το ΔΝΤ προς τη Γερμανία – Πώς θα πείσει Ευρώπη και Ελλάδα να υποχωρήσουν στις απαιτήσεις τους -  Τι είπαν για την ελάφρυσνη του ελληνικού χρέους - Ζητά μέτρα 2,5% του ΑΕΠ για να παραμείνει στο πρόγραμμα

Τα πρακτικά της συνομιλίας του διευθυντή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του ΔΝΤ, Πολ Τόμσεν με την επικεφαλής της αποστολής Ντέλια Βελκουλέσκου και την υπεύθυνη της τεχνικής ομάδας του Ταμείου Ιβα Πέτροβα, δημοσιεύει ο ιστότοπος WikiLeaks, βάζοντας «φωτιά» στην διαπραγμάτευση για την αξιολόγηση, που αναμένεται να ξεκινήσει τη Δευτέρα. 
συνέχεια http://www.protothema.gr/politics/article/566802/vomva-wikileaks-gia-tomsen-velkouleskou-kai-diapragmateusi-/

ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΚΡΥΠΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ... ΠΑΡΑΜΟΝΕΥΟΥΝ - ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΣΧΑΤΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΠΟΥ ΠΡΟΦΗΤΕΨΑΝ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ;

$
0
0



του Θεόφραστου Ανδρεόπουλου
Οχτακόσια χρόνια μετά εντοπίστηκε στο Βόσπορο η Μονή που είχε οικοδομήσει ο βυζαντινός αυτοκράτορας, Μανουήλ ο Κομνηνός και σε συνδυασμό με τις πρόσφατες ανακαλύψεις και τα σημεία που εμφανίζονται πάνω στο στολίδι της Ορθοδοξίας την Αγία Σοφία οι Τούρκοι νιώθουν ότι κάτι πολύ άσχημο έρχεται για αυτούς καθώς το τέλος της Τουρκίας έχει προβλεφθεί για όταν "εκπληρωθούν τα Σημεία των Καιρών"
Σύμφωνα με αποκαλυπτικά δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου, υπήρχαν φήμες ότι η ιστορική αυτή ελληνορθόδοξη βυζαντινή μονή βρίσκονταν κοντά στο πανεπιστήμιο, Koç Üniversitesi, (της γνωστής οικογένειας των Koç)...και πολλοί περαστικοί στην περιοχή αυτή είχαν μαρτυρήσει στο παρελθόν για διάφορα εκκλησιαστικά αντικείμενα που βρέθηκαν πέριξ του κυρίως χώρου του πανεπιστημίου.
Για την ακριβή τοποθεσία της ιεράς αυτής μονής, είχαν γράψει στο πρόσφατο παρελθόν, ο Paul Magdalino, βυζαντινολόγος και καθηγητής βυζαντινής ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Koç Üniversitesi, ο Άγγλος ιστορικός, Micheal Angold και ο Αυστραλός ιστορικός, Andrew Stone.
Οι αναφορές αυτές προκάλεσαν την περιέργεια των Τούρκων που άρχισαν εντατικές έρευνες στη περιοχή όπου πιστεύονταν πως βρίσκεται η ιερά μονή της οποίας, όπως αναφέρει και η τουρκική εφημερίδα, το ολοκληρωμένο όνομά της είναι ιερά Μονή Κατασκεπής του Αγίου Μιχαήλ.
Οι έρευνες αυτές έφεραν γρήγορα τις πρώτες συγκεκριμένες ενδείξεις για την ακριβή τοποθεσία και έφεραν τα πρώτα αποτελέσματα που οριστικοποίησαν, σύμφωνα με τους Τούρκους, το μέρος όπου είχε ακμάσει η ιερά αυτή μονή.
Οι φήμες που έχουν κυκλοφορήσει σχετικά για το μεγάλο αυτό θέμα όπως πιστεύεται και διακηρύσσουν οι ίδιοι οι Τούρκοι είναι, ενώ συνεχίζονται οι ανασκαφές, ότι στον ευρύτερο χώρο της μονής έχουν κρυφτεί ιερά αντικείμενα τα οποία έκρυψαν οι βυζαντινοί για να αποφύγουν την λεηλασία των σταυροφόρων που εκείνη την εποχή είχαν καταλάβει την Κωνσταντινούπολη και είχαν προβεί στις γνωστές βιαιοπραγίες και λεηλασίες των ελληνορθόδοξων ναών και μοναστηριών.
Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι κυκλοφορεί η άποψη πως στην μονή αυτή βρίσκεται η Ιερά Τράπεζα όπου Ιησούς Χριστός είχε τελέσει τον Μυστικό Δείπνο και η οποία είχε μεταφερθεί από τους βυζαντινούς στην ιερά μονή της Αγία Σκέπης από τα Ιεροσόλυμα. Οι ανασκαφές που άρχισαν εδώ και καιρό, όπως περιγράφει η τουρκική εφημερίδα, έφεραν μετά από τρεις εβδομάδες την ανακάλυψη μιας πρώτης μεγάλης οπής που οδηγούσε σε ένα τούνελ που άνηκε στον ευρύτερο χώρο της μονής.
Το τούνελ απλώνεται σε βάθος 4 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της γης, έχει μήκος περίπου τα 250-300 μέτρα και οδηγεί στα πρώτα απομεινάρια του κτίσματος της μονής, τα οποία μετά από οχτακόσια χρόνια, όπως διατείνεται η τουρκική εφημερίδα, ήρθαν στο φως της δημοσιότητας.
Να σημειωθεί ότι η ιερά αυτή μονή της Αγίας Σκέπης Κωνσταντινούπολης είχε γίνει ευρέως γνωστή γιατί εκεί είχε εξοριστεί ο πατριάρχης Άγιος Φώτιος, ο οποίος όπως είναι γνωστό είχε σηκώσει στους ώμους του όλο το βάρος της καταδίκης της αίρεσης του παπισμού και για τον λόγο αυτό μέχρι σήμερα είναι το «κόκκινο πανί» για τους δυτικούς.
Ο Φώτιος παρέμεινε εκεί ήσυχος όσο κράτησε η εξορία του παρ’ όλο που οι οπαδοί του είχαν συγκροτήσει δική τους εκκλησία με ιεραρχία, ιεροτελεστίες και πιστούς. Στα τέλη του 876 ανακλήθηκε από την εξορία και του ανατέθηκε η ανατροφή των τεσσάρων γιων του αυτοκράτορα Βασιλείου, ο οποίος σε όλο το διάστημα της εξορίας δεν έπαυσε να τον τιμά και να τον βοηθά. Το 877 ο τότε πατριάρχης Ιγνάτιος πέθανε και σε τρεις μέρες ο Φώτιος ανέβηκε και πάλι στον πατριαρχικό θρόνο.
Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι η ανακάλυψη της ιεράς αυτής μονής της Αγίας Σκέπης Κωνσταντινούπολης, που έμεινε στα σκοτάδια οχτακόσα χρόνια και είχε συνδεθεί άμεσα με τον πατριάρχη Άγιο Φώτιο, έρχεται δυο σχεδόν χρόνια μετά την ανακάλυψη της νήσου Βόρδωνες, δηλαδή της χαμένης δέκατης νήσου των Πριγκιποννήσων, όπου σύμφωνα με την παράδοση ετάφη ο Άγιος Φώτιος.
Η Μονή όμως είναι έν ζήτημα που ανησυχεί τους Τούρκους καθώς όπως πολλάκις έχουμε αναφέρει η Αγία Σοφία παρουσιάζει "σημεία"επιστροφής στην Ορθοδοξία.
Εδώ και καιρό έχουν την εντύπωση (όπως ήδη έχει γράψει το pronews.gr) ότι το ιερότερο μνημείο της Ορθοδοξίας "θέλει να ξαναεπιστρέψει εκεί που ανήκει", και αυτό όπως έχει προφητευθεί από τους Άγιους της Ορθοδοξίας θα συνοδευτεί από την καταστροφή του όποιου τουρκικού κράτους.   
Κάτι που οι Τούρκοι το φοβούνται σφόδρα καθώς είναι οι πρώτοι που φοβούνται την έγερση του "μαρμαρωμένου βασιλιά".
Στην Τουρκία φοβούνται αναβίωση της Ελληνορθοδοξίας και διασπαση του τεχνητού τουρκικού κράτους, αφού και οι ίδιοι οι Τούρκοι γνωρίζουν ότι υπάρχουν εκατομμύρια κρυπτοχριστιανών και πολιτών που γνωρίζουν ότι έχουν ελληνικό αίμα.
Υπάρχουν ήδη πάμπολλες, συγκεκριμένες και επώνυμες περιπτώσεις μουσουλμάνων που ζήτησαν να βαφτιστούν Χριστιανοί, ενώ τα αποκαλυπτικά στοιχεία έρευνας τουρκικής εφημερίδας του 2012, που καταγράφει μόνο τα τελευταία τρία χρόνια στην Τουρκία (δηλαδη 2009-2012) τον εξωφρενικό αριθμό των 8.000.000 πωλήσεων Αγίων Γραφών, στην τουρκική γλώσσα! (σ.σ. πράγμα που δείχνει πως είναι πραγματικά πολλά εκατομμύρια οι Κρυπτοχριστιανοί στην Τουρκία, ενώ σύμφωνα με τις Προφητείες του Αγίου Κοσμά για το «1/3 των Τούρκων που θα γίνουν Χριστιανοί» και με βάση το σημερινό πληθυσμό, φαίνεται πως πρόκειται για περίπου 15 με 20 εκατομμύρια ψυχές!)
Στη γείτονα παίζουν άπειρα βίντεο τουρκικών καναλιών, με τους χιλιάδες κυριολεκτικά Τούρκους «μουσουλμάνους», που κατακλύζουν την Εκκλησία του Αϊ Γιώργη του Κουδουνά στη γιορτή του, αφήνοντας τάματα, προσκυνώντας τις άγιες εικόνες και πηγαίνοντας σε ατέλειωτες ουρές για να χριστούν με το λαδάκι από το καντήλι του Αγίου!
Σημειώνεται δε ότι στην Τουρκία υπάρχουν γύρω στα 15.000.000 πιστών Αλεβιτών οι οποίοι είναι σιιτική αίρεση και πιστεύουν στον τριαδικό Θεό. Λέγεται ότι η δημιουργία τους οφείλεται σε εξισλαμισθέντες χριστιανούς που έτσι κράτησαν τα πιστεύω τους μέσω μιας "ισλαμικότερης"παραδοχής. Δεν είναι τυχαίο που και ο Αλαουϊτης, Μ.Άσαντ, ο πρόεδρος της Συρίας θεωρεί τους Ελληνορθόδοξους της χώρας του πιστούς πολίτες.
Η εφημερίδα, Σαμπάχ, πρόσφατα παρουσίασε ένα αφιέρωμα για τα «Μυστήρια της Αγίας Σοφία», (Ayasofya” nın gizlemleri), όπου και φαίνεται ότι οι ίδιοι οι Τούρκοι φοβούνται πάνω απ'ολα για το μέλλον τους.      
Έχουν φοβία στους κρυμμένους σταυρούς, συμβολικούς και μη, που υπάρχουν στο εσωτερικό του ναού, αλλά και στην κάτοψη όπως αυτή μπορεί κάποιος να την διακρίνει από ψηλά.    
Φαίνεται πως νιώθουν ότι η πολεμική ενέργεια του Ρ.Τ.Ερντογάν κατά της Ρωσίας ξεκίνησε μια "αλυσίδα"γεγονότων που θα φέρουν πολύ άσχημα μελλούμενα στους Τούρκους.   Συγκλονιστικό  ρωσικό βίντεο με ελληνικούς υπότιτλους για το Βυζάντιο  
 Επανήλθαν στην επιφάνεια όλοι εκείνοι οι θρύλοι που κατά καιρούς είχαν συγκλονίσει και είχαν προκαλέσει στους μουσουλμάνους μια χαρακτηριστική φοβία για την εκ νέου ανάδυση της ορθόδοξης χριστιανικής ταυτότητας του ναού και τις κοσμογονικές συνέπειες αυτού του συγκλονιστικού γεγονότος, παρά το γεγονός ότι είχε μετατραπεί σε τέμενος μέχρι το 1934, ξέρουν ότι δεν μπόρεσαν ποτέ να την ισλαμοποιήσουν.      
   Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι Τούρκοι βλέπουν, «Σταυρό του Αποστόλου Αγίου Ανδρέα», ο οποίος όπως είναι γνωστό είναι ο ιδρυτής της εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης.    
Στην οροφή του ναού υπάρχει ο Σταυρός του Αγίου Ανδρέα σε διαγώνιο μορφή, ένα σημαντικό σύμβολο.
Ο «Σταυρός του Ιουστινιανού» τρομάζει επίσης τους Τούρκους καθώς οι θρύλοι αναφέρουν για ένα πανάρχαιο κειμήλιο που βρίσκεται μέσα στην Αγία Σοφία και μάλιστα προέρχεται από την Αίγυπτο και έχει τρομακτική δύναμη.      
Σύμφωνα με τις ίδιες τις τουρκικές πηγές, η κατασκευή του ναού βασίστηκε στο χριστιανικό σύμβολο του Σταυρού και μια φοβία διακατέχει τους Τούρκους για την μελλοντική επάνοδο της Αγίας Σοφίας στον φυσικό της κάτοχο,καθώς γνωρίζουν ότι την έκλεψαν από το Ελληνισμό..    
 Όπως αναφέρει ο θρύλος είναι γνωστό ότι μετά την μετατροπή του ναού σε μουσουλμανικό τέμενος κτίστηκε το γνωστό Μιχράμπ, (το μουσουλμανικό σημείο της προσευχής), που εμφανίστηκε στην ανατολική πλευρά του ναού προς την κατεύθυνση της Μέκκας.      
Σύμφωνα με τους τουρκικούς θρύλους μπροστά από το Μιχράμπ βρίσκεται θαμμένο ένα φέρετρο κατασκευασμένο από επίχρυσο μπρούντζο. Στο φέρετρο αυτό κείτεται η σωρός της βασίλισσας Σοφίας, (προφανώς γίνεται ταύτιση με την Αγία Σοφία).    
 Η βασίλισσα Σοφία και το φέρετρο της, σύμφωνα με τους τουρκικούς θρύλους, απαγορεύεται να αγγχιχθούν   Αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε σύμφωνα με τον θρύλο θα προκληθεί η «έγερση» της βασίλισσας Σοφίας και τότε ένας τρομακτικός θόρυβος θα τραντάξει όλο το οικοδόμημα του ναού προκαλώντας σεισμικά γεγονότα.  
Σύμφωνα με τις τουρκικές αναφορές το φέρετρο αυτό προστατεύουν τέσσερις αρχάγγελοι που βρίσκονται πάνω στον Θόλο του ναού.      
Οι αρχάγγελοι αυτοί,οι Τζεμπραΐλ, Μιχαήλ, Ισραφήλ και Αζραήλ.  
Ο Τζεμπραήλ προστατεύει τους αυτοκράτορες, ο Μιχαήλ τον ναό από τις εχθρικές επιθέσεις, ενώ οι Τζεμπραηλ και Ισραφήλ ήταν οι αγγελιοφόροι των γεγονότων από τις πολεμικές επιχειρήσεις στους αυτοκράτορες.    
Και οι τέσσερεις αυτοί αρχάγγελοι έχουν ταχτεί μετά την πτώση της Πόλης να προφυλάσσουν το φέρετρο της βασίλισσας Σοφίας από τον κίνδυνο κάποιος βέβηλος να το ανοίξει και να επέλθει η δευτέρα παρουσία!      
Υπάρχει όμως και ο θρύλος του «Κρυμμένου Πατριάρχη» που μοιάζει με τον ελληνικό θρύλο για τον κρυμμένο παπά.  
Όπως αναφέρει η τουρκική παράδοση, στο νότιο μέρος του ναού υπάρχει ένας στενός διάδρομος που οδηγεί σε μια παμπάλαια αραχνιασμένη και πολύ μυστήρια πύλη για την οποία ο θρύλος την αναφέρει σαν την «Κλειστή Πύλη».  
Σύμφωνα με τις τουρκικές αναφορές, όταν ο Μωάμεθ ο Φατίχ μπήκε στην Κωνσταντινούπολη ο τελευταίος ελληνορθόδοξος Πατριάρχης μαζί με τους συνόδους του τελούσε στο σημείο αυτό θεια λειτουργία.  
Μόλις οι οθωμανικές ορδές εισέβαλαν στον ναό, ο Πατριάρχης και όλη η συνοδεία του εισήλθε μέσα στην πύλη αυτή η οποία έκλεισε και από τότε χάθηκαν ενώ η πύλη έμεινε ερμητικά κλειστή και κανένας δεν τόλμησε ποτέ να την ανοίξει.    
Αλλά το εντυπωσιακό είναι πως κάθε χρόνο στην ανάσταση των Ορθόδοξων χριστιανών μπροστά από την πύλη αυτή, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Σαμπάχ, εμφανίζονται.... κόκκινα αυγά!  
Ο θρύλος συμπληρώνετε από την προφητεία που φοβίζει τους Τούρκους, ότι όταν η πύλη αυτή ανοίξει, στον ναό θα ακουστούν ξανά χριστιανικές ελληνορθόδοξες ψαλμωδίες γι” αυτό και τρομάζουν και μόνο στην ιδέα του ανοίγματος αυτής της μυστήριας πύλης.    
 Μεγάλο δέος δημιουργεί στους Τούρκους, όπως αναφέρει η Σαμπάχ και τα διάφορα μωσαϊκά που έχουν αναδυθεί με όλη την μεγαλοπρέπεια τους τις τελευταίες δεκαετίες μέσα στο ιερό ναό της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης, παρά του ότι η μουσουλμανική θρησκεία θεωρεί σαν αμάρτημα την απεικόνιση πρόσωπων που σχετίζονται με θρησκευτικά γεγονότα.    
Ιδιαίτερο δέος τους προκαλεί το γνωστό μωσαϊκό που απεικονίζει τον Ιησού έχοντας την Παναγία και τον Ιωάννη τον Βαπτιστή στα δεξιά και αριστερά Του.      
Οι Τούρκοι το έχουν ονομάσει χαρακτηριστικά το «Μωσαϊκό της Αποκάλυψης» και ο συμβολισμός αυτός ανάγει στην εσχατολογική σημασία του που είναι έντονη στους μουσουλμάνους Τούρκους.   Επίσης ξεχωριστή αναφορά γίνεται και για τα μωσαϊκά που αναπαριστάνε γνωστούς βυζαντινούς αυτοκράτορες, όπως τον Ιωάννη τον Κομνηνό με τον Ιησού Χριστό και τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο τον Μονομάχο με την αυτοκράτειρα Ζωή.    
Όλες αυτές οι απεικονίσεις προκαλούν έντονο δέος καθώς όλη αυτή η ελληνορθόδοξη χριστιανική μεγαλοπρέπεια και η εσωτερική δύναμη που αναδύουν αυτά τα ψηφιδωτά, έχουν γεννήσει διάφορους θρύλους για τους εσχατολογικούς τους συμβολισμούς.  
Οι συμβολισμοί αυτοί σχετίζονται με τις τουρκικές φοβίες για την επάνοδο στην επιφάνεια και στην εξουσία της αγίας Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με την ευλογία του ίδιου του Ιησού Χριστού.
Οι θρησκευτικοί συμβολισμοί δεν είναι διόλου αμελητέοι καθώς μπορούν να δώσουν νίκες ή να προκαλέσουν ήττες, ακόμα και να καταστρέψουν ολόκληρους λαούς

http://www.pronews.gr

Η Αθήνα η παλιά...

Μαρία Πολυδούρη: Η μποέμ ζωή της «καταραμένης» ποιήτριας της Ελλάδας

$
0
0




Ήταν απόγευμα της 1ης Απριλίου του 1902, πριν ακριβώς 114 χρόνια, στην επαρχιακή πόλη της Καλαμάτας, όταν ο φιλόλογος Ευγένιος Πολυδούρης και η γυναίκα του Κυριακή Μαρκάτου αποκτούν ένα κοριτσάκι που του δίνουν το όνομα Μαρία.
Σχεδόν 28 χρόνια μετά, στις 29 Απριλίου του 1930, έχοντας ήδη ζήσει έναν συναρπαστικό, αλλά και «ασύδοτο» για την εποχή βίο, η σπουδαία Ελληνίδα ποιήτρια, γνωστή και για τον έρωτα της με τον Κώστα Καρυωτάκη, πεθαίνει από ένεση μορφίνης στην κλινική Χρηστομάνου στα Πατήσια.
Η ίδια είχε ζητήσει λίγο νωρίτερα από τον καλό της φίλο και «αιώνιο θαυμαστή» της, Βασίλη Γεντέκο, να της προμηθεύσει το ναρκωτικό στο θεραπευτήριο όπου βρισκόταν, καθώς είχε προσβληθεί από φυματίωση.


«Η Μαρία δραπετεύει από παντού. Από το σπίτι της, από τον έρωτα, από τη δουλειά της, από την Ελλάδα, από τα νοσοκομεία, από την παραδοσιακή ποίηση κι από την ίδια τη ζωή. Υπερτιμά τις δυνάμεις της, γιατί δεν τις διαχωρίζει από τις ανησυχίες της, που ’ναι ακατάλυτες. Ενώ η ίδια αισθάνεται πως ζει πολύ σοβαρά και με πάθος, εμείς, παρακολουθώντας τη ζωή της, έχομε την εντύπωση ότι παίζει, διασκεδάζει, βαριέται και φεύγει», γράφει για αυτήν η Λιλή Ζωγράφου.
Και ίσως αυτά τα λόγια της Ζωγράφου να συνοψίζουν καλύτερα από κάθε τι άλλο που έχει ειπωθεί ή γραφτεί για αυτήν, τον πυρήνα του χαρακτήρα και της προσωπικότητα της, που δεν είναι άλλος από την έννοια της ελευθερίας.

Η Πολυδούρη άλλωστε δείχνει από πολύ μικρή ενα ιδιαίτερο ταλέντο που ταιριάζει με την ξεχωριστή, τολμηρή φύση της. Στα 14 της μόλις χρόνια δημοσιεύει το πρώτο της έργο, το πεζοτράγουδο «Ο πόνος της μάνας», το οποίο και αναφέρεται στο θάνατο ενός ναυτικού, τον οποίον ξέβρασαν τα κύματα στις ακτές των Φιλιατρών και είναι επηρεασμένο από τα μανιάτικα μοιρολόγια που άκουγε στο Γύθειο.
Αν και γεννημένη στην Καλαμάτα, στην οποία επιστρέφει σε ηλικία 16 ετών, η Πολυδούρη μεγάλωσε, λόγω των μεταθέσεων που πήρε ο καθηγητής πατέρας της, στο Γύθειο και στα Φιλιατρά.

Αφού ολοκληρώνει το Γυμνάσιο, προσλαμβάνεται μετα απο εξετάσεις στην Νομαρχία Μεσσηνίας το 1918, αλλά δυο χρόνια αργότερα, το 1920 χάνει -μέσα σε 40 μέρες- και τους δυο γονείς της, ένα γεγονός που την συνταράσσει αλλά και την απελευθερώνει την ίδια στιγμή.
Οι γονείς της δεν ήταν όμως οι άνθρωποι που την καταπίεζαν. Η μητέρα της ασχολείται με το γυναικείο κίνημα, μεταφέροντας στην κόρη της τις ιδέες και τα προτάγματα του, ενώ ο πατέρας της είναι ένας φιλελεύθερος γονιός, ειδικά με τα δεδομένα ενός άνδρα της εποχής εκείνης.
Η κλειστή και συντηρητική κοινωνία της Καλαμάτας όμως δεν είναι ακόμη έτοιμη για μια «προχωρημένη» γυναίκα σαν την Πολυδούρη, που συγκινείται από την Οκτωβριανή Επανάσταση, εμπνέεται από τους φεμινιστικούς αγώνες, και είναι τελικά μια από τις λίγες γυναίκες που γράφουν στον Ελευθέριο Βενιζέλο επιστολή, ζητώντας του την καθιέρωση της ψήφου των γυναικών.

Το 1921 και αφού οι δυο γονείς της είναι ήδη νεκροί, παίρνει μετάθεση για την Νομαρχία της Αθήνας, άλλη μια εξέλιξη που θα επηρρεάσει καθοριστικά την ζωή της, καθώς εκεί θα γνωρίσει τον συνάδελφο της και έναν από τους σημαντικότερους ποιητές της Ελλάδας του μεσοπολέμου, τον Κώστα Καρυωτάκη.
Ο έρωτας που αναπτύσσεται μεταξύ τους από τον Ιανουάριο του 1922 που πρωτοσυναντιόνται είναι σφοδρός και το πάθος της για εκείνον καθηλωτικό. Όπως συμβαίνει όμως με τις ζωές όλων των «καταραμένων» καλλιτεχνών, δεν θα έχει το αίσιο τέλος που όλοι ονειρεύονται. (ο όρος «καταραμένη» χρησιμοποιείται στο άρθρο σε μια πιο ελεύθερη ερμηνεία, μιας και η Πολυδούρη ήταν περισσότερο μια νεο-ρομαντική, λυρική ποιήτρια)
Το ίδιο καλοκαίρι, τον Αύγουστο του 1922, ο Καρυωτάκης μαθαίνει ότι πάσχει από σύφιλη, μια ανίατη και στιγματική για την εποχή ασθένεια, την οποία εμμέσως παραδέχεται με το ποίημα του «Ώχρα Σπειροχαίτη» (ο ιός που προκαλεί την σύφιλη).
Της ζητά να χωρίσουν λέγοντας της ότι δεν μπορεί να την παντρευτεί, σε αυτήν την κατάσταση υγείας. Εκείνη του απαντά ότι δεν μπορεί να σκεφτεί την ζωή της χωρίς εκείνον και του προτείνει να παντρευτούν χωρίς να κάνουν παιδιά. Ο περήφανος Καρυωτάκης αρνείται αυτόν τον απαξιωτικό για εκείνον «συμβιβασμό».

Η Πολυδούρη καταρρέει. Πιστεύει ότι ο Καρυωτάκης είναι ανειλικρινής μαζί της για το θέμα της αρρώστιας και πιστεύει ότι η ιστορία αυτή είναι μια πρόφαση για να την ξεφορτωθεί. Δεν αντέχει όμως να τον χάσει από την ζωή της και έτσι συνεχίζει να διατηρεί φιλική σχέση μαζί του.
Το 1924 γνωρίζει τον Αριστοτέλη Γεωργίου, έναν νέο, όμορφο και πλούσιο δικηγόρο εκ Παρισίων με τον οποίο και αρραβωνιάζεται το 1925. Το έτος αυτό θα φέρει πολλες αλλαγές στην ζωή της. Απολύεται λόγω της ασυνέπειας της στην εργασία από την Νομαρχία Αθηνών, εγκαταλείπει την Νομική Σχόλη, στην οποία φοιτά από την εποχή που πρωτοέφτασε στην πρωτεύουσα και γράφεται στην Σχολή Θεάτρου του Εθνικού και μετέπειτα στην Δραματική Σχολή Κουναλάκη.

Τίποτα όμως απ όλα αυτά δεν μπορούν να γιατρέψουν τον καημό που έχει στην καρδιά της για τον ανεκπλήρωτο έρωτα της με τον Καρυωτάκη. Το 1926 διαλύει τον αρραβώνα της με τον Γεωργίου και φεύγει για το Παρίσι, όπου και παρακολουθεί μαθήματα υψηλής ραπτικής στην σχολή Εκόλ Πιζιέ.

(Ο Γιάννης Ρίτσος διαβάζει Μαρία Πολυδούρη, «Βαριά καρδιά»)
Εκεί, το 1928, θα εισαχθεί επειγόντως στο νοσοκομείο Σαριτέ, όπου και θα μάθει ότι έχει προσβληθεί από φυματίωση. Επιστρέφει αμέσως στην Αθήνα και εισάγεται στο Νοσοκομείο Σωτηρία. Εκεί, στην τρίτη θέση απόρων βρίσκεται μαζί με τον Γιάννη Ρίτσο που νοσηλεύεται για τον ίδιο λόγο και για τον όποιον η Πολυδούρη γράφει το «Βαριά Καρδιά».


Τον Ιούλιο του ίδιου έτους μαθαίνει τα νέα για την αυτοκτονία του Καρυωτάκη. Το συγκλονιστικό αυτό γεγονός του χαμού του «αιώνιου» αγαπημένου της, αποτελεί άλλη μια ευκαιρία για «απελευθέρωση», όπως μόνο οι σπουδαίοι καλλιτέχνες μπορούν να «αξιοποιήσουν» τέτοια τραγικά γεγονότα.
Το 1928 κυκλοφορεί την πρώτη της ποιητική συλλογή, «Οι τρίλλιες που σβήνουν », ενώ το επόμενο έτος κυκλοφορεί και η δεύτερη δουλειά της, «Ηχώ στο Χάος». Κι όμως, συγκλονισμένη από την απώλεια, καταπονημένη από την ασθένεια, η Πολυδούρη δεν είναι ποτέ ξανά η ίδια.
Το 1929 θα γράψει αναφερόμενη προφανώς στον εραστή που την εγκατέλειψε με τέτοιον τρόπο, «Αὐτὸς ποὺ αὐτοκτονεῖ γιατὶ τοῦ ἦρθε μιὰ μεγάλη λύπη στὴ ζωή, αὐτὸς εἶνε ἕνας ἀνάξιος τῆς ζωῆς, δὲν ἔπρεπε νὰ τὸν ἔχη δεχτῆ καθόλου. Εἶνε ἕνας μικρόψυχος. Ἑξαιρῶ ὅσους αὐτοκτονοῦν γιατί εἶνε ἄρρωστοι, εἴτε σωματικά, εἴτε ψυχικά. Φυσικὰ εἶνε ταπεινωτικὸ νὰ ζῆ κανεὶς στὸ περιθώριο τῆς ζωῆς, κι᾿ ὅμως νὰ ζῇ!»

Έχει ήδη φτάσει Απρίλιος του 1930. Φήμες λένε ότι ο Άγγελος Σικελιανός, φίλος της που την εκτιμά πολύ, διαθέτει τα χρήματα για την νοσηλεία της στον Χρηστομάνο όπου και την μεταφέρει. Άλλοι λένε ότι ενεργείται έρανος από φίλους της και το «Βήμα», κάτι που όταν το μαθαίνει η Πολυδούρη έξαλλη ζητά να σταματήσει. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι την φροντίδα της έχει αναλάβει η πάντα πιστή σε αυτήν αδερφή της Βιργινία και άλλοι ότι αυτός που τελικά την φρόντισε ήταν ο πρώην αρραβωνιαστικός της.
Όπως και να χει η Πολυδούρη αργοπεθαίνει. Ζητά από έναν φίλο της να την προμηθεύσει με ενέσιμη μορφίνη, η οποία και θα δώσει την χαριστική βολή. Τα ξημερώματα της 29ης Απριλίου «σβήνει» στην κλινική. Θα κηδευτεί την ίδια μέρα στο Α Νεκροταφείο.

Γράφει για εκείνην την ημέρα ο Άγγελος Τερζάκης στο «Βήμα». «Ακολουθήσαμε το δρόμο για τον τάφο λιγοστοί πάντα, μια κηδεία σχεδόν οικογενειακή, όπου εμείς, οι νέοι οι ολότελα ξένοι στην οικογένεια, είχαμε το αίσθημα πως κηδεύουμε κάποιον, που, κρυφά, ανήκει μόνο σ’ εμάς. Είναι κάτι, που δεν μοιάζει με τίποτα, το πένθος αυτό των νέων για τους νέους. Σα να ξέρουν αυτοί κάτι, ένα μυστικό, κάποιο σύνθημα, που τους δένει μεταξύ τους. Οι μεγάλοι δεν το υποψιάζονται. Είναι ανίκανοι να το νιώσουν. Σκέφτονται συμβατικά, τυπικά και καθιερωμένα».
Μην βιαστείτε να νιώσετε λύπηση για την Πολυδούρη. Είναι αλαζονικό να νιώθουμε στεναχώρια για αυτούς που ακολούθησαν την καρδιά τους και έζησαν την ζωή τους ελεύθεροι. Και όντως η Πολυδούρη έζησε μια έντονη, μποέμ ζωή, πέρα από συμβάσεις και καταπιέσεις.

Παρέα με άντρες, κάτι που τότε φάνταζε «εξώλης και προώλης», με ένα τσιγάρο στο χέρι, στο διαμέρισμα της στην οδό Μεθώνης, στην «αβαντ γκαρντ» καλλιτεχνική περιοχή των Εξαρχείων, πίνοντας και γλεντώντας με φίλους της, σπουδαίους καλλιτέχνες και διανοούμενος, ενεργή στα κοινωνικά κινήματα και ζητήματα, η Πολυδούρη έζησε μια ζωή που λίγες γυναίκες του μεσοπολέμου είχαν την ευκαιρία.
Κι αν ακόμη αυτό το άρθρο, όπως και τα πιο πολλά άρθρα για εκείνη, ασχολείται πιο πολύ με την συναρπαστική ζωή της και τον ρομαντικό έρωτα της με τον Καρυωτάκη παρα με τα ποιήματα της, αυτό δεν μπορεί να υποτιμήσει το καλλιτεχνικό της έργο που είναι ακόμη πιο σπουδαίο.

Η «Αφιέρωση», το «Γιατί μ Αγάπησες», το «Ήρθα μια Μέρα», το «Όλα θα Σβήσουν», το «Παρίσι», το «Σαν Πεθάνω», το «Σωτηρία», το «Ένα βράδυ στον Σταθμο» και τόσα ακόμη ποιήματα και κάποια πεζά.


Η Πολυδούρη είναι μια από τις σημαντικότερες γυναίκες ποιήτριες της Ελλάδας. Επηρεασμένη και αυτή όπως οι περισσότεροι σύγχρονοι της από τον ρομαντισμό και τους «καταραμένους» ποιητές της Γαλλίας, η Πολυδούρη γράφει με λυρισμό για το αίσθημα του ανικανοποίητου και της παρακμής (decadance).
Ακολουθώντας τους αγαπημένους της Μπωντλαίρ, Βερλαίν, Μαιτερλίγκ, αλλά και τους Έλληνες Ζαν Μωρεά και ασφαλώς τον Καρυωτάκη, η Πολυδούρη ασχολείται με τα δυο κύρια θέματα, τον έρωτα και τον θάνατο, με έντονες τις συναισθηματικές μεταπτώσεις στην γραφή της.
Αν και αρκετοί εντοπίζουν τεχνικές αδυναμίες και στιχουργικές ευκολίες στο έργο της, τα ποιήματα της είναι γεμάτα συναίσθημα, συγκίνηση αλλά και σαρκασμό. Γεμάτα όπως ήταν και η ζωή της.

Η επιμελήτρια της έκδοσης των ποιημάτων της Χριστίνα Ντουνιά έιπε κάποτε σε μια συνέντευξη της: «Ένα λογοτεχνικό έργο μπορεί να διαβαστεί αυτόνομα. Η βιογραφία ωστόσο, όταν δεν χρησιμοποιείται λαθεμένα για να ερμηνεύσει το κείμενο, μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά με ποικίλους τρόπους στην ανάγνωσή μας».
Και πρόσθεσε, «Μας ενδιαφέρει η ζωή της Πολυδούρη; Ναι, γιατί η ζωή της τρέφει με τόσο συγκλονιστική ειλικρίνεια την ποίησή της, ώστε δεν είναι εύκολο να απομονώσουμε το έργο της, όσο και αν μπορεί κάλλιστα να σταθεί αυτόνομο και ανεξάρτητο».

Εν Αθήναις...μεγαλώνοντας

$
0
0


Μεγαλώνοντας αρχίσαμε να φοράμε μακρυά παντελόνια....
Έφτανε πρώτα κάγκελο η τρίχα....
Στο Γυμνάσιο.....αντράκια....μαγκιά....κοπελίτσες...ραβασάκια....
Οι λίγο μεγαλύτεροι έπαιζαν τον ρόλο του ξεναγού ....
Πρώτα το τσιγαράκι....άφιλτρο....χυμόπουλος (χύμα) από την μεγάλη κούτα
ΕΘΝΟΣ "ελαφρά"και ασήκωτα....
Πήγαινε ο βήχας....άστα....
Το ρούφαγες ...το φύσαγες...γουρλώνανε τα μάτια σου....αλλά κρατιόσουνα
γιατί σε βλέπανε τα κορίτσια....
Η επόμενη φάση....τα ποδοσφαιράκια....και δίπλα η μηχανή με τα αμερικάνικα
τσιγάρα....έριχνες το κέρμα και προσπαθούσες με το μηχανικό χέρι να πιάσεις
το άτιμο το PALL MALL που το είχες άχτι να το έχεις στην τσέπη και να το μοστράρεις στην παρέα....δεν θυμάμαι να το έπιασα ποτέ.
Η "απονομή"πτυχίου γινότανε όταν άρχιζες να κοιτάς με θάρρος την σκορδόπιστη  κατάματα ρωτώντας την .... 
"....πάμε σινεμά το Σάββατο ...απογευματινή;"
Έτσι ήταν κάποτε τα πράγματα στις γειτονιές της Αθήνας με τις μαγικές αυλές.

Πίσω στα παλιά

Στέμμα στην άσφαλτο: Tα πρώτα τροχαία στην Ελλάδα

$
0
0


Στις αρχές του 20ου αιώνα, ο διάδοχος Κωνσταντίνος πρωταγωνίστησε στο πρώτο ατύχημα με αυτοκίνητο επί ελληνικού εδάφους. Και ο αδερφός του, Ανδρέας, στο πρώτο θανατηφόρο. Νύχτα το έπαιρναν εκεί στο παλάτι;
Adtech Ad
Η εμπλοκή των μελών της βασιλικής οικογένειας στα πρώτα τροχαία ατυχήματα οφείλεται σε αδεξιότητα, αλλά και στο ότι, αρχικά, το αυτοκίνητο ήταν κυρίως βασιλικό προνόμιο. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, τα αυτοκίνητα που «προαυλίζονταν» στα ανάκτορα αντιπροσώπευαν ένα σεβαστό ποσοστό του πολύ μικρού αριθμού των οχημάτων στους ελληνικούς δρόμους και, άρα, ήταν πιθανό να παρατηρείται αυξημένη συμμετοχή τους στα όποια οδικά συμβάντα.
Για πάνω από 15 χρόνια μετά την πρώτη εμφάνιση του πρώτου Ι.Χ. στην Ελλάδα, το 1896, ο αριθμός των αυτοκινήτων στη χώρα παρέμενε διψήφιος. Το μηχανοκίνητο τετράτροχο ήταν κάτι σαν εξωτικό πουλί και, φυσικά, το παραμικρό οδικό συμβάν με αυτοκίνητο έπαιρνε μεταφυσικές διαστάσεις στα μάτια του κοινού. Το Σεπτέμβριο του 1902, οι πολίτες διάβαζαν με κομμένη την ανάσα τις περιγραφές του πρώτου ατυχήματος στις εφημερίδες. Το περιστατικό καθαυτό ήταν ασήμαντο, αλλά στο αυτοκίνητο επέβαινε ο τότε διάδοχος του θρόνου, Κωνσταντίνος, κι αυτό πυροδότησε δραματικά πρωτοσέλιδα και υπερβολές που ξεπερνούσαν το κωμικό.

AdTech Ad

 

Το «δυστύχημα» ήταν ευτύχημα

Τα φύλλα του Σεπτέμβρη του 1902 περιέγραφαν το συμβάν της 21ης του μήνα ως «δυστύχημα» (ή και ως «δυστήχημα», αν ήταν πολύ συγχυσμένα), διαβάζοντάς τα όμως μένει κανείς με την εντύπωση ότι τελικά συνέβη κάτι ευτυχές: η διάσωσή του διαδόχου Κωνσταντίνου από το νέο τέρας της τεχνολογίας: «είναι παρατηρημένον ότι τα περισσότερα θύματα του αυτοκινήτου είναι οι ηγεμόνες και οι πρίγκιπες». Αν και παραδέχονταν ότι οι μώλωπες του Κωνσταντίνου θα επουλώνονταν πολύ πιο γρήγορα από το συλλογικό τραύμα του έθνους για το κακό που πήγε να το βρει, οι αρθρογράφοι  καλούσαν το διάδοχο να προσέχει στο εξής, γιατί «οίτινες συνδέονται τόσον στενώς προς την τύχη μιας ολοκλήρου χώρας δεν έχουν το δικαίωμα να ριψοκινδυνεύουν την ζωήν των τόσο ελευθερίως».

Κι όμως, ο Κωνσταντίνος όχι μόνο δεν είχε φερθεί απερίσκεπτα, αλλά κάθισε στο μπροστινό κάθισμα για να χειρίζεται τη «σάλπιγγα για τους πεζούς» (βλέπε κλάξον). Το δε αυτοκίνητό -πιθανότατα Opel- ήταν απόλυτα σύγχρονο με τους όρους της εποχής, o μηχανοδηγός που το «διηύθυνε» εκπαιδευμένος στη Γερμανία με έξοδα του διαδόχου, ενώ στο όχημα βρισκόταν και ειδικός στις πρώτες βοήθειες, ο γιατρός των βασιλοπαίδων, Κ. Σάββας. Ήταν η πρώτη διαδρομή του πρίγκιπα με αυτό το καινούργιο αυτοκίνητο και η πρώτη φορά που ο Σάββας έμπαινε σε αυτοκίνητο. Λίγο αργότερα, θα έβγαινε ιπτάμενος…
Οι δυο τους, μαζί με τον οδηγό, είχαν ξεκινήσει από την Αθήνα για το Τατόι, με ενδιάμεσο σταθμό την Κηφισιά, όπου στη συνοδεία τους προστέθηκαν δυο άμαξες - στη μια βρισκόταν η σύζυγος του διαδόχου, πριγκίπισσα Σοφία, και στην άλλη ο αδελφός του, πρίγκιπας Ανδρέας. Αργότερα, ο Κωνσταντίνος αφηγήθηκε ότι η πριγκίπισσα προτίμησε την άμαξα γιατί την τάραζε «ο κρότος» του αυτοκινήτου. Και, ακόμη, δεν είχε ακούσει τίποτε…

Λίγα λεπτά μετά την αναχώρησή τους από την Κηφισιά, οι επιβάτες των δύο αμαξών άκουσαν έναν εκκωφαντικό θόρυβο κι αμέσως είδαν σύννεφο σκόνης να σηκώνεται μπροστά τους. Ήταν «η αυτοκίνητος» του Κωνσταντίνου που προπορευόταν. Σε μια απότομη στροφή, στη θέση Αδάμαις, η μετεκπαίδευση του οδηγού αποδείχθηκε ελλιπής. Αντί να στρίψει δεξιά το τιμόνι, το έστριψε αριστερά, με αποτέλεσμα το όχημα να βγει από το δρόμο και να κατευθυνθεί ανεξέλεγκτο προς τη διπλανή χαράδρα. Για καλή τύχη των επιβατών, όμως, στην πορεία του βρέθηκαν τρία πεύκα. Ακολούθησε σύγκρουση και ανατροπή. Ο διάδοχος με το γιατρό εκσφενδονίστηκαν μακριά και τη γλίτωσαν με σχετικά ελαφρά τραύματα, ο δε μηχανοδηγός εγκλωβίστηκε στο αυτοκίνητο και τραυματίστηκε βαρύτερα, αλλά όχι πολύ σοβαρά. Τις επόμενες μέρες μόρφαζε και βογκούσε αδιάκοπα, όμως οι γιατροί που τον εξέτασαν συμπέραναν πως μάλλον έκανε τον ψόφιο κοριό, για να εξευμενίσει κάπως τον πρίγκιπα.

Ούτως ή άλλως, ο Κωνσταντίνος δεν έδειξε να θυμώνει μαζί του γιατί είχε πιο σημαντικά πράγματα να διεκπεραιώσει: έπρεπε να αναρρώσει γρήγορα («έλαβε μικράν ποσότητα ρευστής κατά το πλείστον τροφής», έγραφε ένα από τα λεπτομερή ιατρικά ανακοινωθέντα) και να απαντήσει στα συγχαρητήρια τηλεγραφήματα που δεχόταν από βασιλείς, αυτοκράτορες και πολιτικούς για τη διάσωσή του.

Μαζί με τους γαλαζοαίματους, γιόρτασε σύσσωμη και η χώρα. Ο δήμαρχος της Αθήνας κάλεσε τους συμπολίτες του να προσέλθουν σε δοξολογία στη Μητρόπολη, ενώ δοξολογίες έγιναν και σε πολλές άλλες πόλεις, σε στρατιωτικές μονάδες, πολεμικά πλοία και νοσοκομεία. Ο υπουργός Παιδείας κήρυξε αργία την ημέρα της δοξολογίας, για να προσέλθουν σε αυτή μαθητές και δάσκαλοι, ενώ κλειστό έμεινε και το χρηματιστήριο. Επίσης, προτάθηκε η ανέγερση ναού στον τόπο του ατυχήματος, υπερφυσικές ιδιότητες αποδόθηκαν στα τσακισμένα πεύκα («μια φρικίασις τα αναταράσσει εις την ριπήν του ανέμου, ωσεί να συναισθάνονται ότι έσωσαν την ζωήν εκείνου όστις αύριον θα βασιλεύη της γης, η οποία τα ανέθρεψε»), κατάρες και χλεύη περίμεναν το αυτοκίνητο (που «κρώζον οικτρώς», σύρθηκε από άλογα μέχρι το συνεργείο – «ποιαν υπερηφάνειαν θα ησθάνθη άραγε η ψυχή των ίππων αυτών;»).
Όσο για το βραβείο της πιο παραστατικής περιγραφής, πηγαίνει ανεπιφύλακτα στον Κ. Σάββα: «Έχετε κάμει κούνιαν; Ένα τέτοιο αίσθημα εδοκιμάσαμεν τότε, ως ένα εναέριον ταξείδι ευχάριστον». Η πιο διορατική ατάκα, όμως, ανήκει στον πρίγκιπα Ανδρέα: «Αυτά τα ωτομομπίλ είνε επικίνδυνα». Κάτι προαισθανόταν…

Σύγκρουση στη Συγγρού 

Το μεσημέρι της Κυριακής, 4 Μαρτίου 1907, η 25χρονη Ευφροσύνη Βαμβακά από την Καλλιθέα πήρε τον εξάχρονο γιο της και ξεκίνησε για το σπίτι μιας γειτόνισσας - ήθελε να την καλέσει για φαγητό το βράδυ της Αποκριάς. Επιχειρώντας όμως να περάσει τη Συγγρού, πέρασε στην ιστορία.  Έγινε το πρώτο θύμα τροχαίου στην Ελλάδα. Δράστες, ο Νίκος Σιμόπουλος, από τους πρωτοπόρους στη διάδοση της αυτοκίνησης και βουλευτής Φθιώτιδος, καθώς και ο πρίγκιπας Ανδρέας. Οδηγώντας διαφορετικά αυτοκίνητα, κατέβαιναν προς το Φάληρο. Λίγο πριν το συμβάν, ο Σιμόπουλος είχε πάρει κεφάλι στην άτυπη κούρσα, προσπερνώντας με περίτεχνους ελιγμούς τη Wolseley στην οποία επέβαινε το πριγκιπικό ζεύγος Ανδρέα και Αλίκης, μαζί με τον υπασπιστή τους. Απέτυχε όμως να ελιχθεί σωστά όταν στο διάβα του βρέθηκε η Βαμβακά. Η νεαρή γυναίκα, ασυνήθιστη να αντιμετωπίζει αντικείμενα αγνώστου ταυτότητας και «ιλιγγιώδους» ταχύτητας, τρόμαξε κι έμεινε άγαλμα καταμεσής του δρόμου. Στιγμές μετά, έγινε χαλί να την πατήσει ο γαλαζοαίματος.
Στην ανάκριση, ο Σιμόπουλος ισχυρίστηκε ότι κατάφερε μεν να την αποφύγει, αλλά το ισχυρό ρεύμα αέρος που δημιούργησε το αυτοκίνητό του, την πέταξε στο οδόστρωμα: «Αλλά μόνον την ανέτρεψε. Το όπισθεν δε ερχόμενον αυτοκίνητο του πρίγκηπος διήλθεν υπεράνω αυτής και την εφόνευσεν».  Για την ακρίβεια, την κατακερμάτισε κι αυτό είναι το μόνο βέβαιο στην υπόθεση, αφού ο πρίγκιπας ισχυρίστηκε ότι, προηγουμένως, την είχε σκοτώσει ο Σιμόπουλος.
Άδικος θάνατος, οπωσδήποτε, όχι όμως κι εντελώς άδοξος: μπροστά στο άψυχο σώμα της Ευφροσύνης, διαβάζουμε στον Τύπο της εποχής, «συνεκινήθη υπερβολικά και παρ’ολίγον ελιποθύμει» ολόκληρη πριγκίπισσα. Εκτός από τη συγκίνησή της, η Αλίκη είχε κι άλλα να προσφέρει στη Βαμβακά: ένα εντυπωσιακό στεφάνι «εκ φυσικών ανθέων, με πλατυτάτας ταινίας» και προσωπική αφιέρωση με χρυσά γράμματα. Τέτοιες τιμές, ούτε στο πιο τρελό της όνειρο η Ευφροσύνη, η οποία, κατά τα άλλα, δεν ευτύχησε να της αναγνωριστεί το «ο νεκρός δεδικαίωται». Αντίθετα, κάποιοι αρθρογράφοι την πέρασαν γενιές δεκατέσσερις για την απερισκεψία της, για την αδυναμία της να ξεχωρίσει τα αυτοκίνητα από τα κάρα και για το ατύχημα που «ενέβαλεν εις μεγίστην λύπην και συγκίνησην και την Βασιλικήν Οικογένειαν και την οικογένειαν του κ. Σιμόπουλου»!
Αλλά και ο διοικητής της αστυνομίας, που από την προανάκριση έβγαλε το συμπέρασμα ότι ήταν το αυτοκίνητο του Σιμόπουλου αυτό που σκότωσε τη γυναίκα, έσπευσε να δηλώσει ότι ο βουλευτής δεν ήταν απόλυτα υπεύθυνος: «δύναται τις να είπη ότι η φονευθείθσα μάλλον ηυτοκτόνησε. Διότι εάν περίμενε επί του πεζοδρομίου, όπως ο μικρός υιός της, δεν θα συνέβαινε απολύτως τίποτε. Φαίνεται όμως ότι το μικρό παιδί είχε περισσότερο μυαλό από τη μητέρα του»!
Ο ίδιος αποφάνθηκε ότι σε δρόμους εκτός πόλεως -όπως ήταν τότε η Συγγρού- τα αυτοκίνητα δεν ήταν υποχρεωμένα να συμμορφώνονται με το όριο ταχύτητας των 10 χλμ./ ώρα που ίσχυε εντός πόλεως: «διότι, όπως κάθε άλλος άνθρωπος θέλει με την άμαξάν του ή με το ποδήλατόν του να διασκεδάση αναπτύσσων μεγάλη ταχύτητα, ούτως επιτρέπεται, φρονώ, και εις τα αυτοκίνητα να αναπτύσσωσιν εκτός πόλεως όση ταχύτητα θέλουν». Σήμερα, ένας αστυνομικός ούτε πιωμένος δεν θα ξεστόμιζε τέτοια λόγια…
Κατά τα άλλα, η κριτική για τα αίτια εκείνου του πρώτου δυστυχήματος επικεντρώθηκε, μεταξύ άλλων, στην ασέβεια του βουλευτή, να προσπεράσει κοτζάμ πρίγκιπα: «ο αρχοντοχωριάτης Σιμόπουλος εύρε την περίστασιν να δείξει ότι από ένα πρίγκηπα είναι ανώτερος. Ότι βάζει κάτω και πρίγκηπα, έστω και εις το παρατρέξιμο του αυτοκινήτου», έγραφε η Ακρόπολη. Άλλοι προχώρησαν σε πρόχειρες ψυχο-κοινωνιολογικές ερμηνείες, επισημαίνοντας την εμφάνιση μιας τετράτροχης διαστροφής που είχε σχέση με τους αγώνες σε δημόσιο δρόμο. Σύμφωνα με αυτή την «ανάλυση», στη Γαλλία και αλλού είχε εμφανιστεί ένας νοσηρός τύπος οδηγού, ο χιλιομετροφάγος.  Αυτός, μαζί με τα χιλιόμετρα, θα καταβρόχθιζε ευχαρίστως και τις σάρκες όσων είχαν την ατυχία να βρεθούν στο διάβα του. Επειδή, όμως, «η σαδική αυτή ηδονή στοιχίζει ακριβά εις τας χώρας όπου λειτουργούν νόμοι, οι περισσότεροι την αναζητούν μόνον εις τον διαμελισμόν σκύλων και άλλων οικόσιτων ζώων»!

Στην Αθήνα με (ροζ) γυαλιά

$
0
0


Κατοικούσα, για πάνω από ένα τέταρτο του αιώνα, σε κάποια γειτονιά της Αθήνας, τηςόμορφης (τότε) Αθήνας. Συγκεκριμένα, κάτω από την Ακρόπολη. 
Εκεί γεννήθηκα, ζούσα, ανέπνεα, κυκλοφορούσα.

Τέσσερις πολυκατοικίες είχε όλες κι όλες ο δρόμος μας, μία απ'αυτές κι η δική μας. Πέντε ή έξι όλα κι όλα τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα.
Τα νεοκλασσικά τριγύρω, όχι όλα συντηρημένα, αλλά πάντως, κατοικήσιμα τα περισσότερα.
Εμείς, τα μικρά παιδιά, με τα ποδηλατάκια μας στο πεζοδρόμιο (που ήταν της προκοπής αλλά και ικανοποιητικά φαρδύ).



Γρήγορα κυλούσαν τα χρόνια.
Πολλά άλλαζαν, δίχως όλα να μας αρέσουν.
Πολλά τώρα τ'αυτοκίνητα, πολλή κι η κίνηση, το καυσαέριο πήγαινε σύννεφο, ανύπαρκτοι ή λιγοστοί οι χώροι στάθμευσης, η Μακρυγιάννη κι η Διονυσίου Αρεοπαγίτου δεν είχαν ακόμη πεζοδρομηθεί, η Μισαραλιώτου έπηζε συχνά από τα οχήματα που κατηφόριζαν την Καρυατίδων.

Ο φούρνος του Τάκη και της Άννας δεν είχε γίνει ακόμη talk of  the town, έβγαζε όμως και τότε φοβερό ψωμί και καταπληκτικές τυρόπιτες με μαυροκούκι.
Στο χασάπικο του Μιχάλη και του Δήμου (αδέρφια από τη Νάξο) έβρισκε κανείς το καλύτερο κρέας στην περιοχή.
Τσαγκάρης − καλλιτέχνης ο κυρ-Σπύρος στη Δημητρακοπούλου, σου 'κανε το παπούτσι καινούργιο στο πι και φι!
Κολλητά το καφεκοπτείο του κυρ-Θόδωρου να σκορπάει αρώματα κάθε φορά που άλεθε τους πολύτιμους κόκκους.
Για γλυκά στη “Μασκωτίτσα”, στη “Μέλισσα” κι αργότερα στου “Γκρούη”, για τσιγάρα κι εφημερίδα στο περίπτερο της κυρα-Καλλιόπης, για λουλούδια κι ανθοσυνθέσεις στη “Ζέρμπερα”.
Τετράδια, σχολικά βιβλία και γραφική ύλη από τη Βραχωρίτου, τον Καλοκαιρινό ή τον μικρό (στην αρχή) “Πυρσό” του Σωτήρη του Μακρή.

Όπου και να 'χες να πας, οι χαιρετούρες ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της γύρας σου. Άσε που δεν υπήρχε περίπτωση να σε "πειράξει"κανείς αφού, ως διά μαγείας, ό,τι δουλειά και να 'κανε ο μαγαζάτορας, λες και μυριζόταν τον επίδοξο ερωτιδέα και ξεπρόβαλλε στην πόρτα με βλέμμα άγριο!

Έτσι είχαν τότε τα πράγματα στη γειτονιά μας και μόνες παραφωνίες, πού και πού, οι αισθητικές παρεμβάσεις των ανθρώπων που είχαν έρθει από την επαρχία, στα μπαλκόνια, τις βεράντες ή τους κοινόχρηστους χώρους των πολυκατοικιών. Έβλεπες, επί παραδείγματι, σε μια πολυκατοικία με λευκά κάγκελα στα μπαλκόνια, να ξεχωρίζει ένα με πράσινα ή σιελ! Επειδή έτσι άρεσαν στον  νοικάρη (που σιγά και μη ρωτούσε τον ιδιοκτήτη!). Συνέλευση στην είσοδο, φτου και κάτω το καταστατικό, με το καλό ή με το ζόρι, τελικά συνετιζόταν ο... ατάσθαλος.



Μερικά χρόνια μετά χόντρυναν κάπως τα πράγματα. Προφανώς, παραφωνίες τέτοιου είδους δεν υπήρχαν μονάχα στη δική μας γειτονιά. Έτσι, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του'80, εμφανίστηκαν τα πρώτα (;) συνθήματα σε τοίχους της πόλης: «έξω οι βλάχοι από την Αθήνα».
Με τον καιρό κατάλαβα ότι δεν ήταν μόνον αισθητικές οι παρατυπίες κι οι παραφωνίες. 
Δεν μπορούσα, ωστόσο, να φανταστώ ότι το φίδι είχε γεννήσει τα αβγά του...

Λίγο μετά, συνέρρευσαν τα πρώτα κύματα μεταναστών από τις Φιλιππίνες, το Πακιστάν, την Αφρική κι εν συνεχεία, μετά την κατάρρευση του Ανατολικού Μπλοκ, από τις πρώην Ανατολικές χώρες.
Χαριτωμένες και πάντα καθαρές και γελαστές Φιλιππινέζες, μπουκέτα στις στάσεις της Κηφισίας, ειδικά στο κομμάτι από την Αγία Τριάδα μέχρι το ύψος του Ερυθρού Σταυρού, ή στην Καθολική Εκκλησία του Αγίου Διονυσίου, τις Κυριακές. Το μόνο (;) που είχαν να προσάψουν κάποιοι “καλοκακομαθημένοι” ήταν πως... μαγείρευαν βαριά κι η μυρωδιά από τα κρεμμύδια και τα μπαχαρικά σα να πότιζε τους τοίχους κι έτεινε να γίνει μόνιμη.
Ούτε τότε μπορούσα να φανταστώ ότι το αβγό του φιδιού επωαζόταν...

Στο μεταξύ, η εικόνα της γειτονιάς μας άλλαζε μέρα με τη μέρα. Κάποιοι ιδιοκτήτες καταστημάτων έφυγαν από τη ζωή, κάποιοι άλλοι πήραν σύνταξη. Τα περισσότερα μαγαζιά εκσυγχρονίστηκαν κι άλλα, καινούργια, άρχισαν να ξεφυτρώνουν. 
Όλο και πιο πολλοί πουλούσαν ή νοίκιαζαν τα διαμερίσματά τους. Οι πιο ηλικιωμένοι, ένας-ένας, αποχαιρετούσαν το μάταιο ετούτο κόσμο και, σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, οι κληρονόμοι έκαναν ιδιόχρηση.
Η κίνηση ολοένα και περισσότερη, τα καυσαέρια εισβολείς στη μύτη, τα μάτια, τα πνευμόνια, οι πολυκατοικίες του '50 και του '60 είχαν παλιώσει αρκετά και, παρά τη συντήρηση, ας μην ξεχνάμε ότι το διαμέρισμα παλιώνει μαζί με το κτήριο.

Οι νοικάρηδες είχαν κι αυτοί πρόσωπο διαφορετικό: δεν ήταν πια οι επαρχιώτες παλαιότερων δεκαετιών, αλλά φοιτητές και φοιτήτριες του Παντείου Πανεπιστημίου, ελεύθεροι επαγγελματίες ή στελέχη τραπεζών και εταιρειών που είχαν ξεφυτρώσει σαν τα μανιτάρια και στεγάζονταν στη Συγγρού, στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, στη Χατζηχρήστου και πέριξ. 
Πολλά καταστατικά πολυκατοικιών είχαν αλλάξει και πλέον επιτρέπονταν οι επαγγελματικοί χώροι.

Όχι, γείτονες μετανάστες δεν είχαμε. “Ξένους δε βάζω 'γω στο σπίτι μου”, άκουγα όλο και πιο συχνά. (Το αβγό του φιδιού είχε εκκολαφθεί).
Είχαμε όμως στη δούλεψή μας... Φιλιππινέζες για το μεγάλωμα των παιδιών, Ρωσίδες για τη φροντίδα των ηλικιωμένων, Αλβανίδες για τις δουλειές του σπιτιού.
(Εργάτες και εργάτριες. Δούλοι και −σε μερικές περιπτώσεις, στην Περιφέρεια−δουλοπάροικοι. Του 20ου και του 21ου αιώνα. Μέχρι εκεί.)
Κι ίσως κάπου εδώ τελείωσε το παραμύθι της πολυπολιτισμικότητας.
Μετά, το πολύ έγινε πάρα πολύ και κατάπιε τον όποιο πολιτισμό.



H οικογένεια μεγάλωνε. Οι εργασίες, εκτός κέντρου. Το καινούριο σπίτι, προοριζόμενο αρχικά για εξοχικό, έτοιμο. Νότια, Βόρεια, Ανατολικά... δεν έχει σημασία. Μακριά, πάντως.

Επισκέπτες πια στην πόλη μας.
Στης Φωτεινής, στην Ελπίδος. Στης Μαρίλης, στη Φαιδριάδων. Στης Αλεξάνδρας, στην Επτανήσου. Στης Βάλιας, στους Αμπελοκήπους.
Περνούσαν τα χρόνια κι οι ζωές μας είχαν αλλάξει. Οι γυναικοσυναντήσεις με τις παλιές φίλες είχαν αραιώσει. Τηλεφωνήματα, e-mails, msn... έτσι τη βγάζαμε ως επικοινωνία.
Φορά τη φορά, στις επισκέψεις μας αυτές, διαπιστώναμε το ρήμαγμα της πόλης από την αδιαφορία και την εγκατάλειψη. Αλλά και το φόβο. Την ανέχεια. Τη δυστυχία. Όχι, όμως, την πολυπολιτισμικότητα.

Επισκέπτες και στη γειτονιά. Μόνο για να ψηφίσουμε...
Tα πρώτα χρόνια συναντούσα παλιούς γείτονες. Μάθαινα για όσους είχαν μετακομίσει, για όσους είχαν φύγει από τη ζωή, για όσους είχαν γεράσει κι είχαν μαραζώσει βλέποντας τη γειτονιά ν'αλλάζει μορφή και τους παλιούς τους φίλους να τους εγκαταλείπουν.
Αργότερα, οι συναντήσεις αυτές αραίωσαν. Πέρσι δεν είδα κανέναν.

Η παλιά μου γειτονιά αναβαθμίστηκε, απέκτησε ένα λαμπρό μουσείο, σταθμό μετρό, trendy φαγάδικα, παλμό... κι έχασε τους ανθρώπους που της έδιναν ζωή, πρόσωπο, χαρακτήρα.
Έχασε την καρδιά της.

Ήρθε η ώρα να βγάλω τα γυαλιά μου.

Viewing all 12885 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>