Ελευθεροτυπία, Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2009
ΟΙ ΑΡΑΒΕΣ ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ «ΓΩΝΙΑ» ΣΤΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ
Μια μυρωδιά από αρωματικά μπαχαρικά απλώνεται στα στενά του Νέου Κόσμου, στην Αθήνα. Δορυφορικές κεραίες και απλωμένα ανδρικά ρούχα συνυπάρχουν στα μικρά μπαλκόνια των παλιών εργατικών πολυκατοικιών. Νεαροί Αραβες αναζητούν μεροκάματο για 30 ευρώ σε οικοδομές.
Από τη δεκαετία του '80 οι Αραβες εγκαθίστανται στο Νέο Κόσμο, αναζητώντας νέα ζωήΣτο πολυώροφο κτίριο της οδού Γαλαξία αυτής της συνοικίας στεγάζεται το κεντρικό τζαμί των Αράβων. Στην είσοδό του συναντηθήκαμε με τον Ναΐμ Ελγαντούρ, πρόεδρο της Μουσουλμανικής Ενωσης Ελλάδας: «Χθες το βράδυ αποπειράθηκαν και πάλι να επιτεθούν σε αραβικό μαγαζί της γειτονιάς. Η ίδια ομάδα ήταν. Τους πήραν χαμπάρι οι Αραβες, τους κυνήγησαν. Τώρα φρουρούν τα μαγαζιά τους».Στο ισόγειο του κτιρίου βρίσκεται ένα αραβικό μίνι μάρκετ. Ιδιοκτήτης του είναι ο Ρασάζ Μάζεν, αντιπρόεδρος της Ενωσης. Μας κερνάει χυμό μάνγκο λέγοντας ότι «στη γειτονιά υπάρχουν περισσότερα από 10 αραβικά μίνι μάρκετ. Πελάτες μας είναι Σύροι, Αιγύπτιοι και Ιρακινοί της γειτονιάς. Ερχονται, όμως, και κάποιοι Ελληνες».
Ο Ρασάζ αφηγείται: «Εγκατασταθήκαμε στον Νέο Κόσμο τη δεκαετία του '80. Τότε έφταναν οι πρώτοι Αραβες. Από τότε ξεκινήσαμε να χτίζουμε αυτό το κτίριο. Κάναμε το υπόγειο γκαράζ τζαμί. Ζητούσαμε από τις κυβερνήσεις να χτίσουμε ένα τζαμί μας, αλλά δεν το επέτρεπαν. Ελπίζουμε μια μέρα να τα καταφέρουμε».
Τα ράφια του μαγαζιού -όπως και στα άλλα αραβικά μαγαζιά- είναι φορτωμένα με αραβικές πίτες, χουρμάδες, αραβικές εφημερίδες, καλής ποιότητας ρύζι και όσπρια, αρωματικά μπαχαρικά που η μυρωδιά τους απλώνεται μέχρι το δρόμο. Αλλά δεν υπάρχουν πελάτες: «Τα ίδια χάλια μοιραζόμαστε με όλους τους Ελληνες καταστηματάρχες. Στον ίδιο χορό χορεύουμε...».
Αδέλφια - ξαδέλφια, ζει ολόκληρη η οικογένεια στους άλλους ορόφους του κτιρίου: «Τόσα χρόνια δεν υπήρξε το παραμικρό πρόβλημα με τους γείτονες. Κι ας μαζευόμαστε κάθε Παρασκευή περισσότεροι από χίλιοι Αραβες για να προσευχηθούμε». Στριμώχνονται ο ένας δίπλα στον άλλο, δεν χωράνε. Γεμίζει η σκάλα, το πεζοδρόμιο...
Μαζί με τον Ναΐμ Ελγαντούρ κατεβαίνουμε στο δεύτερο υπόγειο, που λειτουργεί ως τζαμί. Είναι στρωμένο με μπλε χαλί, διαθέτει εγκατάσταση εξαερισμού. Νεαροί Αραβες, σε στάση οκλαδόν, μελετούν το Κοράνι.
Πίσω από μία κουρτίνα, στη δεξιά γωνία, βρίσκεται η αραβική βιβλιοθήκη. Κάθε σάββατοκύριακο, λένε, γεμίζει από μαθητές που μαθαίνουν την ελληνική και αραβική γλώσσα, διδάσκονται το Κοράνι.
Χωρίς νεκροταφείο
Ο αντιπρόεδρος της Μουσουλμανικής Ενωσης επισημαίνει την ανάγκη να υπάρξει κοιμητήριο. «Εθαψα τους γονείς μου στην Κομοτηνή. Χρόνια ολόκληρα χτυπάμε τις πόρτες των υπουργείων χωρίς να παίρνουμε μια απάντηση».
Ο Ν. Ελγαντούρ προσθέτει: «Πληρώνουμε από την τσέπη μας τα έξοδα λειτουργίας. Δεν ζητάμε επιδοτήσεις και ευρωπαϊκά προγράμματα, θέλουμε να είμαστε ανεξάρτητοι. Ομως θα μπορούσε να επιδοτηθεί ένα πρόγραμμα ένταξης των Αράβων στην τοπική κοινωνία. Επιπλέον, ζητάμε από τον Δήμο Αθηναίων να μας παραχωρήσει ένα χώρο με χαμηλό ενοίκιο για να καλύπτει τις ανάγκες της κοινότητας. Τα δικά μας γραφεία τα κλείσαμε για να γλιτώσουμε το ενοίκιο».
Συζητάμε για την επίθεση στα δύο καταστήματα: «Ηταν ρατσιστικό χτύπημα. Νεαροί επιτέθηκαν, νέοι όμως είναι και οι Αραβες. Αν τους κυνηγήσουν θα τους πιάσουν. Και θα περάσουμε σε άλλες καταστάσεις. Το κράτος πρέπει να διασφαλίσει τα περιουσιακά στοιχεία των εργαζόμενων από τέτοια "τρομοκρατικά" χτυπήματα. Καταγράψαμε την καταστροφή και θα διεκδικήσουμε δικαστικά αποζημιώσεις».
«Στην Αττική ζουν νόμιμα περισσότεροι από 700.000 μουσουλμάνοι. Χρειαζόμαστε έναν ιμάμη θεολόγο, με πανεπιστημιακή μόρφωση. Αν μας το επιτρέψουν, θα πληρώνουμε από το μεροκάματό μας τον μισθό και τη διαμονή του. Τώρα, η κάθε κοινότητα ορίζει έναν ιμάμη που είναι μπογιατζής, οικοδόμος...», λέει ο ίδιος.
Λίγα μέτρα πιο κάτω, στην οδό Ντορμ, βρίσκονται οι εργατικές πολυκατοικίες. Απλωμένα ανδρικά ρούχα και δορυφορικά πιάτα σε κάθε μικρό μπαλκόνι μαρτυρούν πως κατοικούν σχεδόν αποκλειστικά Αραβες μετανάστες: «Οι ίδιοι επισκεύασαν την πρόσοψη, τα διαμερίσματα. Ετοιμόρροπα ήταν», θυμάται μια ηλικιωμένη γυναίκα.
Τη συναντήσαμε απέναντι, στο κατάστημα «Σάλμο», που καταστράφηκε στην επίθεση. Ο Σάλε τής δίνει ένα μπουκάλι νερό. Λέει πως «προσπαθώ να επισκευάσω τις σπασμένες τζαμαρίες. Πληρώνω 350 ευρώ ενοίκιο για 9 τ.μ.». Πελάτες του οι Αραβες των απέναντι εργατικών πολυκατοικιών: «Εδώ ζουν περισσότεροι από 200 Σύροι. Ολοι δουλεύουν σε οικοδομές. Πληρώνουν για περίπου 30 τ.μ. σε αυτές τις ερειπωμένες πολυκατοικίες, 250-270 ευρώ ενοίκιο. Ζουν 3-6 άτομα σε κάθε μικρό διαμέρισμα.
Ανεβαίνουμε τους τέσσερις ορόφους από τις σκάλες. Ασσανσέρ δεν υπήρξε ποτέ. Ούτε καν θέρμανση. Από τους μουχλιασμένους τοίχους του κοινόχρηστου διαδρόμου πέφτουν οι σοβάδες. Ο 28χρονος Χουσεΐν ανοίγει την πόρτα, δείχνει περήφανος τις επισκευές. Τοποθέτησε πλακάκια στο μπάνιο, επισκευάζει τις παλιές μπαλκονόπορτες. Ζει μ' έναν Ιρακινό για να μοιράζεται το ενοίκιο. Παραπονιέται: «Δεν υπάρχει δουλειά. Ενα χρόνο χωρίς μεροκάματο. Και ζητάω μόλις τριάντα ευρώ την ημέρα. Αλλά στη Συρία και το Ιράκ τα πράγματα είναι χειρότερα. Είναι αδύνατο να επιστρέψω».
Οι Ελληνες
Στην έξοδο συναντάμε έναν Ελληνα: «Ορισμένοι Ελληνες και Αραβες υπενοικιάζουν δωμάτια με το "κεφάλι". Αγρίεψαν τα πράγματα. Σαν να έχουμε ένα κομμάτι κρέας και το τραβάμε από τις άκρες σαν τα σκυλιά».
Στο αραβικό καφενείο, που βρίσκεται στην οδό Κασομούλη, συναντήθηκαν οι Αραβες κάτοικοι της γειτονιάς. «Εδώ ζούμε περίπου 350 Αραβες. Κάθε πρωί πάμε στη δουλειά, το απόγευμα στο σπίτι. Μαζευόμαστε 10 σε κάθε διαμέρισμα. Πίνουμε τσάι, παίζουμε σκάκι, τάβλι, χαρτιά. Αυτή είναι η ζωή μας», λέει ο Αϊμάν Αλαχμάτ.
*Οι γείτονες σάς στήριξαν;
«Δεν ενοχλεί ο ένας τον άλλο. Δεν κλέβουμε, δεν κάνουμε φασαρία. Γνωριζόμαστε μεταξύ μας, πολλοί είναι συγγενείς. Θέλουμε δουλειά και χαρτιά. Να μη μας χτυπούν οι φασίστες και να μη μας ενοχλεί στη γειτονιά η Αστυνομία. Δεν τους χρειαζόμαστε».
Στο καφενείο, λίγο πριν από τη συνάντηση Αράβων και Ελλήνων για τη συγκρότηση «Επιτροπής Ελλήνων και μεταναστών κατοίκων Ν. Κόσμου», συναντήσαμε τον Θανάση Κούρκουλα από την Κίνηση «Απελάστε τον ρατσισμό»: «Πολλοί Αραβες από τον Ν. Κόσμο φοιτούν στο Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών. Πρόκειται για οργανωμένη κοινότητα, βοηθούν ο ένας τον άλλο για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες. Είναι όμως οργισμένοι γιατί ξαφνικά ξεπετιούνται φασιστικές ομάδες που αμφισβητούν την ειρηνική τους συνύπαρξη». *