Άλλο ένα σημείο που αποτελούσε "ταυτότητα" για τον Πειραιά, έπαψε να υπάρχει. Κατεδαφίστηκε το κτήριο των Σχολών Πυθαγόρα και μαζί του έκλεισε άλλο ένα κεφάλαιο από την ναυτική παράδοση της πόλης μας.
Ο Σχολές "Πυθαγόρας" (με έτος ιδρύσεως το 1948), μαζί με αυτές του ΠΡΩΤΕΑ είχαν αμφότερες ιδρυθεί από τον Ιάκωβο Μαρκοζάνη.
Ο Πυθαγόρας ήταν μια από τις λαμπρές τεχνικές Σχολές στην Ελλάδα, αναγνωρισμένη από το Κράτος και διέθετε μεγαλοπρεπή κτήρια όπως αυτό στην Ακτή Μουτσοπούλου που κατεδαφίστηκε προσφάτως, γνωστό ως "το πλοίο στην στεριά", άλλο στο Δημοτικό Θέατρο (Λεωφ. Βασ. Κωνσταντίνου 42) καθώς και ιδιόκτητο Μηχανουργείο επί της οδού Κρεββατά.
Ήταν γνωστή κυρίως ως Σχολή Μηχανικών, παρόλα αυτά το αδελφό σχολείο "ΠΡΩΤΕΥΣ" διέθετε Κλασικό αλλά και Ναυτικό Γυμνάσιο, Σχολή Πλοιάρχων (η πρώτη καθαρά ιδιωτική Σχολή), Σχολή Ασυρματιστών, Σχολή Ναυτιλιακών Σπουδών καθώς και την επίσης πρώτη ιδιωτική στην Ελλάδα Σχολή Ασφαλιστικών Σπουδών. Επίσης για τα παιδιά από τα νησιά, κατά τα πρότυπα της εποχής, διέθετε και Πρότυπο Οικοτροφείο, όπως και πολλά άλλα ιδρύματα Μέσης εκπαίδευσης στον Πειραιά.
Αξίζει να αναφερθεί πως οι Σχολές διέθεταν και ιδιόκτητο Εκπαιδευτικό Πλοίο 2.180 τ. που έφερε το όνομα "ΕΛΛΙΣΑΒΕΤ Μ.".
Ποιός ήταν ο Ι. Μαρκοζάνης:
Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1919. Σπούδασε Μηχανολογία και το 1947, ίδρυσε τα πολυτεχνικά εργαστήρια EDISSON, ενώ το 1948 τις Σχολές Μηχανικών "ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ". Εκεί εκατοντάδες Πειραιώτες κυρίως φτωχά παιδιά, λάμβαναν τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις και σταδιοδρόμησαν στον χώρο της Ναυτιλίας. Το 1958 ιδρύει στο Πέραμα -αν και δεν το είχε ανάγκη-παράρτημα σχολής, με σκοπό να βοηθήσει την ανάπτυξη των κατοίκων του, καθώς πίστευε ότι ήταν μια από φτωχότερες περιοχές.
Τόσο η Σχολή του Πυθαγόρα, όσο και οι υπόλοιπες σχολές ναυτικής – τεχνικής εκπαίδευσης (Προμηθέας – Αρχιμήδης – Πρωτέας κ.ο.κ.), έπιασαν από το χέρι ένα παιδί της γειτονιάς, που η επαγγελματική του τύχη ήταν αβέβαιη και το μεταμόρφωσαν σε Πλοίαρχο, Μηχανικό, Ηλεκτρολόγο, τεχνικό περιζήτητο για όλες τις ναυτιλίες του Κόσμου, ανοίγοντας νέους ορίζοντες όχι μόνο στον ίδιο αλλά και στην χώρα.
Η Ελληνική Πολιτεία οφείλει μία αναγνώριση σε αυτές τις ναυτικές σχολές οι οποίες δραστηριοποιήθηκαν, κυρίως στον Πειραϊκό χώρο και αποτέλεσαν δεξαμενή στελεχών για τον χώρο της ναυτιλίας μας. Μια πρόταση προς το «Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος» θα αποτελούσε ίσως να συμπεριληφθεί στις θεματικές ενότητες του, ένα τμήμα αφιερωμένο στην Ναυτική Εκπαίδευση, ώστε να καταστεί γνωστό το γεγονός ότι πίσω από το ελληνικό θαύμα της ναυτιλίας υπήρξε ένας συγκροτημένος εκπαιδευτικός παραγωγικός ιστός.
Στέφανος Μίλεσης