Τι είδε ο Συνήγορος του Πολίτη στις προσλήψεις (20/1/07) | |
![]() Ως μυημένοι από καιρό, οι αναγνώστες της Proslipsis δεν θα εκπλαγούν από τις διαπιστώσεις και τα πορίσματα της έκθεσης, η οποία παρατίθεται ολόκληρη παρακάτω μαζί με μια σύνοψή της. Μάλιστα θα διαπιστώσουν ότι πολλά από όσα έχει κατά καιρούς καταγγείλλει μέσα από τις σελίδες της, δεν τα "αγγίζει" ο Συνήγορος. Για παράδειγμα, στην έκθεση δεν αναφέρεται τίποτα για προσλήψεις των ΑΕΙ και ΤΕΙ, χώροι όπου κυριαρχεί ο πελατισμός και η καταπάτηση κάθε έννοιας αξιοκρατίας. Και είναι απόλυτα λογικό η έκθεση να είναι αποσπασματική, αφού το έργο του Συνηγόρου στηρίχθηκε σε 648 αναφορές πολιτών και η έρευνά του επικεντρώθηκε σε αυτές. Η έκθεση κλείνει με τις προτάσεις του Συνηγόρου, όπου ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει αυτή που αναφέρεται στη θέσπιση Κώδικα Πρόσληψης Προσωπικού, που θα αποτελεί κεντρικό σημείο αναφοράς για τις επιμέρους διαδικασίες πρόσληψης και θα ορίζει για κάθε διαδικασία τόσο τις αρχές που θα τη διέπουν όσο τα στάδια που θα ακολουθεί. * Ακολουθεί σύνοψη της έκθεσης και η πλήρης έκθεση. συνέχεια Proslipsis.gr _______________________ |
↧
Δημόσιο πάσης Ελλάδος!
↧
Ενας μεγάλος κίνδυνος στην καρδιά της Αθήνας
Όλον αυτό τον καιρό της οικονομικής κρίσης συνηθίσαμε να βρισκόμαστε στο επίκεντρο της διεθνούς έντυπης και ηλεκτρονικής ειδησεογραφίας. Σχεδόν καθημερινά δημοσιεύματα επιχειρούν να εκθέσουν, να αναλύσουν και να ακτινογραφήσουν ακόμη και τις πλέον ελάσσονες πτυχές της «συμπεριφοράς» της ελληνικής οικονομίας μέσω ψυχρών γραφημάτων, αριθμών, σχεδιάγραμμάτων, μοντέλων και επιστημονικών εικασιών.
Μία σειρά από άρθρα τις προηγούμενες εβδομάδες, ανέδειξαν μία οδυνηρή καθημερινότητα, η οποία μας αφορά όλους, αναφερόμενα στο ντοκιμαντέρ του παγκοσμίως γνωστού αμερικανικού ιστότοπου ερευνητικής δημοσιογραφίας Vice.com, με τίτλο «Sisa: Cocaine of the poor», ελληνιστί «Σίσα: Η κοκαΐνη των φτωχών», στο οποίο καταγράφεται το φαινόμενο της καλπάζουσας εξάπλωσης της θανατηφόρας ναρκωτικής ουσίας «Σίσα» στις τάξεις των Ελλήνων αστέγων και τοξικομανών. Εμφαντικά ηχηρός τίτλος του συνοδευτικού άρθρου: «Σίσα: Το προτιμώμενο ναρκωτικό της λιτότητας που καταστρέφει τις ζωές των αστέγων της Αθήνας».
Αμέσως μετά τη δημοσίευσή του στο διαδίκτυο, το περιεχόμενο της έρευνας αναπαρήχθη ταχέως από πλήθος ΜΜΕ ανά τον κόσμο, ανάμεσα στα οποία και η συχνά αναφερόμενη στο «ελληνικό ζήτημα» βρετανική εφημερίδα Guardian, η οποία σε σχετικό άρθρο της για τη σύνδεση της κρίσης με τη ραγδαία εξάπλωση του θανατηφόρου ναρκωτικού, σκιαγραφούσε δια στόματος του επικεφαλής του ΚΕΘΕΑ, Χαράλαμπου Πουλόπουλου, μία κατάσταση την οποία ο χαρακτηρισμός «τραγική» δεν αρκεί για να την αποδώσει: Όπως δήλωσε στον Guardian είναι το «ναρκωτικό της λιτότητας», η απάντηση των εμπόρων στους ναρκομανείς που δεν έχουν πλέον χρήματα να αγοράσουν τη δόση τους και δεν μπορούν ούτε να πλησιάσουν τις τιμές για μια δόση κοκαΐνης ή ηρωίνης.
Η φτηνή λύση του φονικού σίσα, είναι ένα μείγμα κρυσταλλικής μεταμφεταμίνης, αμφεταμίνης και υγρών μπαταρίας, σαμπουάν ή ακόμη και λαδιών μηχανής.
«Το σίσα προκαλεί σεξουαλική υπερδιέγερση και προσβάλλει ταχύτατα τον αντιληπτικό μηχανισμό του χρήστη, καθιστώντας αδύνατη τη διαυγή σκέψη. Εξαιτίας του έχουμε αύξηση των ανεπιθύμητων κυήσεων μεταξύ των γυναικών που κάνουν χρήση. Πέρυσι δύο γυναίκες γέννησαν στη μέση του δρόμου, στο κέντρο της Αθήνας». «Η απελπισία οδηγεί πολλές ναρκομανείς γυναίκες να εκδίδονται και να δέχονται να κάνουν σεξ χωρίς προφυλακτικά για να βρουν χρήματα» επισημαίνει συμπληρωματικά η Ελένη Μαρίνη, ψυχολόγος στο ίδιο κέντρο απεξάρτησης.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η γνωστή για το τεράστιο έργο και την εμπειρία της διευθύντρια του προγράμματος απεξάρτησης 18 Άνω, Κατερίνα Μάτσα, ανέφερε σε παλαιότερη συνέντευξή της:
«Τριάντα χρόνια δουλεύω με τοξικομανείς, δεν έχω δει τέτοια μεταμόρφωση των ανθρώπων, όπως με το σίσα. Είναι τρομακτικό. Σαν να λιώνουν τα εσωτερικά όργανα. Και όμως, επειδή είναι απελπισμένοι, το παίρνουν και κυκλοφορεί πάρα πολύ στην αγορά».
Απόρροια αυτής της κατάστασης, άμεσα συνυφασμένης με τη μεγάλη εξάπλωση του εν λόγω ναρκωτικού, η αύξηση των κρουσμάτων ηπατίτιδας και HIV, των φαινομένων βίας ανάμεσα στους άστεγους και μη τοξικομανείς, της πορνείας, των ανεπιθύμητων κυήσεων, αλλά και η περαιτέρω περιθωριοποίηση των χρηστών, καθώς το πρόβλημα δεν επιλύεται με το σύνηθες μέτρο των αστυνομικών επιχειρήσεων απομάκρυνσης των ναρκομανών και των αστέγων από τα στέκια τους. Απεναντίας, το μόνο που επιτυγχάνεται με αυτό τον τρόπο είναι η ώθηση των χρηστών στα χέρια των εμπόρων ναρκωτικών για προστασία.
Απόρροια αυτής της κατάστασης, άμεσα συνυφασμένης με τη μεγάλη εξάπλωση του εν λόγω ναρκωτικού, η αύξηση των κρουσμάτων ηπατίτιδας και HIV, των φαινομένων βίας ανάμεσα στους άστεγους και μη τοξικομανείς, της πορνείας, των ανεπιθύμητων κυήσεων, αλλά και η περαιτέρω περιθωριοποίηση των χρηστών
Το ΚΕΘΕΑ, το μεγαλύτερο δίκτυο υπηρεσιών απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης στη χώρα μας, ήδη μετρά σημαντικές απώλειες: από το ξέσπασμα της κρίσης το 2009 μέχρι σήμερα έχει χάσει 70 από τα 500 άτομα προσωπικό που απασχολούσε, ενώ ο προϋπολογισμός του έχει μειωθεί κατά το ένα τρίτο. Κατά τον ίδιο τρόπο, τα περισσότερα προγράμματα απεξάρτησης της χώρας τελούν υπό το καθεστώς τρομακτικών ελλείψεων, υποχρηματοδότησης και αναπόφευκτης υπολειτουργίας.
Αντίδοτο σε αυτό το απάνθρωπο τοπίο, των τοξικομανών που παίρνουν τη δόση τους πεθαίνοντας στο κέντρο της Αθήνας είναι η κοινωνική στήριξη, θεσμικά εκφρασμένη από την πολιτεία και το Δήμο. Απαιτείται άμεση λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος, με την εκτός των άλλων δημιουργία ειδικών προγραμμάτων με τη συμμετοχή εξειδικευμένων επιστημόνων, για την πρόληψη θεραπεία και κοινωνική ενίσχυση των εξαρτημένων, τα οποία θα υλοποιούνται σε κέντρα ευρισκόμενα στις περισσότερο προβληματικές συνοικίες της Αθήνας.
Η περιθωριοποίηση και η ψυχική και σωματική εκμηδένιση των συνανθρώπων μας που πρωταγωνιστούν καθημερινά στα ρεπορτάζ των διεθνών ΜΜΕ ως αντιπροσωπευτικά δείγματα μιας Ελλάδας σε κοινωνική αποσύνθεση, πρέπει και μπορεί να αντιμετωπιστεί.
* Ο κ. Χρ. Τεντόμας είναι αντιπρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αθηναίων.
↧
↧
Πόσο όμορφη είναι η Αθήνα από ψηλά;;;
↧
Μνήμες μιας άλλης εποχής που κρύβονται πίσω από τις παλιές ονομασίες γνωστών περιοχών των Αθηνών
Η «πλατεία Αγάμων», οι «Αέρηδες», τα «Αλώνια» είναι μόνο μερικές από τις ονομασίες που έχουν συνδεθεί με την παλιά Αθήνα φανερώνοντας τον αέρα μιας άλλης εποχής πολύ πιο απλής και νοσταλγικής.
Οι περισσότερες περιοχές της πρωτεύουσας έχουν αλλάξει αρκετές φορές ονομασία, απόρροια, των εκρηκτικών αλλαγών που σημειώθηκαν στο αστικό τοπίο από την ίδρυση του ελληνικού κράτους και έπειτα.
Ακολουθούν μερικές από τις πιο «γνωστές» ονομασίες όπως τις παρουσιάζει το parapolitika :
Αγά Βρύση : Η πλατεία Αγίου Παντελεήμονα
Αγάμων (πλατεία) : Η πλατεία Αμερικής
Αγελάδες : Σημείο του κήπου του Ζαππείου προς το τέρμα της οδού Ηρώδου του Αττικού.
Αγιότρηση : Περιοχή στα Νέα Λιόσια
Αγχεσμός : Μέχρι το 1832 ο Λυκαβηττός, μετά τα Τουρκοβούνια
Αέρηδες : Τέρμα της Αιόλου
Αλώνια : Πλατεία Θησείου
Αμπατζήδικα : Τσαρουχάδικα, ονομασία της οδού Πανδρόσου στο Μοναστηράκι
Αναφιώτικα : Συνοικία της Αθήνας στη βορειανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης στα όρια της συνοικίας της Πλάκας
Ασπροχώματα : Νότια της Πέτρου Ράλλη, από την Αγία Άννα μέχρι τη Νίκαια
Βαριές : Κάτω Κηφισιά
Βατραχονήσι : Τμήμα μεταξύ του Παναθηναϊκού Σταδίου και του Παγκρατίου
Βοϊδολίβαδο : Περιοχή της φαληρικής παραλίας στο τέρμα της λεωφόρου Συγγρού
Βουρλοπόταμος : Η Αμφιθέα
Βοϊδοπνίχτης : Χείμαρρος που κατέβαινε από το Λυκαβηττό
Βρωμολίμνη : Λίμνη Βουλιαγμένης
Γούβα : Αθηναϊκή συνοικία που εκτείνεται από το Α' Νεκροταφείο ως την περιοχή της Δάφνης
Δαρδανέλια : Τοπωνύμιο περιοχής του κέντρου της Αθήνας στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου, Βουκουρεστίου και Κριεζώτου
Δεκοχτούρα : Ονομασία υψώματος απέναντι από το Γηροκομείο στη λεωφόρο Κηφισίας
Δικηγορικά : Περιοχή στη Γλυφάδα
Δουργούτι : Νέος Κόσμος
Δράκος : Το λιμάνι του Πειραιά
Ελαιοτριβεία : Περιοχή στη συμβολή των λεωφόρων Κωνσταντινουπόλεως και Αθηνών και της οδού Σερρών
Εφοριακά : Οικισμός του Δήμου Αλίμου
Θων : Ονομασία της περιοχής του τέρματος των λεωφόρων Βασιλίσσης Σοφίας και Αλεξάνδρας, στους Αμπελοκήπους, Όπου υπήρχε η έπαυλη του Θων, επιμελητή των ανακτόρων επί Γεωργίου Α
Καρβουνιάρικα : Το βορειοδυτικό άκρο του λιμένος Πειραιώς
Κατσικάδικα : Γύρω από την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης στα Κάτω Πετράλωνα δηλ. η περιοχή μεταξύ της οδού Πειραιώς και της γραμμής του τρένου των ΗΣΑΠ
Κατσιπόδι : Δάφνη
Κερατόπυργος : Γειτονιά του Κερατσινίου
Κλωναρίδη : Περιοχή στα Κάτω Πατήσια
Κουκουριάνοι : Περιοχή από τα Νέα Λιόσια μέχρι το Καματερό στους πρόποδες του Αιγάλεω
Καράουσι: Τουρκική ονομασία της δυτικής πλευράς του Αρείου Πάγου
Κόκκινα Χώματα : Περιοχή στους Αμπελοκήπους
Κουκουβάουνες : H Μεταμόρφωση
Λαδοξύστης : Η Αγίας Άννης και η γύρω περιοχή, στα όρια του Αιγάλεω
Λεβίδη : Η περιοχή της οδού Πατησίων, μεταξύ των οδών Κεφαλληνίας και Αγ. Μελετίου)
Λυκότρυπα : Η Λυκόβρυση
Μαγκουφάνα : Ανάμεσα Πεύκη και Μαρούσι
Οι περισσότερες περιοχές της πρωτεύουσας έχουν αλλάξει αρκετές φορές ονομασία, απόρροια, των εκρηκτικών αλλαγών που σημειώθηκαν στο αστικό τοπίο από την ίδρυση του ελληνικού κράτους και έπειτα.
Ακολουθούν μερικές από τις πιο «γνωστές» ονομασίες όπως τις παρουσιάζει το parapolitika :
Αγά Βρύση : Η πλατεία Αγίου Παντελεήμονα
Αγάμων (πλατεία) : Η πλατεία Αμερικής
Αγελάδες : Σημείο του κήπου του Ζαππείου προς το τέρμα της οδού Ηρώδου του Αττικού.
Αγιότρηση : Περιοχή στα Νέα Λιόσια
Αγχεσμός : Μέχρι το 1832 ο Λυκαβηττός, μετά τα Τουρκοβούνια
Αέρηδες : Τέρμα της Αιόλου
Αλώνια : Πλατεία Θησείου
Αμπατζήδικα : Τσαρουχάδικα, ονομασία της οδού Πανδρόσου στο Μοναστηράκι
Αναφιώτικα : Συνοικία της Αθήνας στη βορειανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης στα όρια της συνοικίας της Πλάκας
Ασπροχώματα : Νότια της Πέτρου Ράλλη, από την Αγία Άννα μέχρι τη Νίκαια
Βαριές : Κάτω Κηφισιά
Βατραχονήσι : Τμήμα μεταξύ του Παναθηναϊκού Σταδίου και του Παγκρατίου
Βοϊδολίβαδο : Περιοχή της φαληρικής παραλίας στο τέρμα της λεωφόρου Συγγρού
Βουρλοπόταμος : Η Αμφιθέα
Βοϊδοπνίχτης : Χείμαρρος που κατέβαινε από το Λυκαβηττό
Βρωμολίμνη : Λίμνη Βουλιαγμένης
Γούβα : Αθηναϊκή συνοικία που εκτείνεται από το Α' Νεκροταφείο ως την περιοχή της Δάφνης
Δαρδανέλια : Τοπωνύμιο περιοχής του κέντρου της Αθήνας στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου, Βουκουρεστίου και Κριεζώτου
Δεκοχτούρα : Ονομασία υψώματος απέναντι από το Γηροκομείο στη λεωφόρο Κηφισίας
Δικηγορικά : Περιοχή στη Γλυφάδα
Δουργούτι : Νέος Κόσμος
Δράκος : Το λιμάνι του Πειραιά
Ελαιοτριβεία : Περιοχή στη συμβολή των λεωφόρων Κωνσταντινουπόλεως και Αθηνών και της οδού Σερρών
Εφοριακά : Οικισμός του Δήμου Αλίμου
Θων : Ονομασία της περιοχής του τέρματος των λεωφόρων Βασιλίσσης Σοφίας και Αλεξάνδρας, στους Αμπελοκήπους, Όπου υπήρχε η έπαυλη του Θων, επιμελητή των ανακτόρων επί Γεωργίου Α
Καρβουνιάρικα : Το βορειοδυτικό άκρο του λιμένος Πειραιώς
Κατσικάδικα : Γύρω από την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης στα Κάτω Πετράλωνα δηλ. η περιοχή μεταξύ της οδού Πειραιώς και της γραμμής του τρένου των ΗΣΑΠ
Κατσιπόδι : Δάφνη
Κερατόπυργος : Γειτονιά του Κερατσινίου
Κλωναρίδη : Περιοχή στα Κάτω Πατήσια
Κουκουριάνοι : Περιοχή από τα Νέα Λιόσια μέχρι το Καματερό στους πρόποδες του Αιγάλεω
Καράουσι: Τουρκική ονομασία της δυτικής πλευράς του Αρείου Πάγου
Κόκκινα Χώματα : Περιοχή στους Αμπελοκήπους
Κουκουβάουνες : H Μεταμόρφωση
Λαδοξύστης : Η Αγίας Άννης και η γύρω περιοχή, στα όρια του Αιγάλεω
Λεβίδη : Η περιοχή της οδού Πατησίων, μεταξύ των οδών Κεφαλληνίας και Αγ. Μελετίου)
Λυκότρυπα : Η Λυκόβρυση
Μαγκουφάνα : Ανάμεσα Πεύκη και Μαρούσι
πηγή
↧
Εν Αθήναις....παραμονή της Παναγίας Success Stories
Στο Κέντρο από το πρωϊ....έχει κίνηση...τουρίστες...ζέστη και πρώτη στάση για καφέ μετά την μείωση του ΦΠΑ στο γνωστό στέκι με θέα την Ακρόπολη.
"...ρε Χρήστο μειώθηκε ο ΦουΠουΑ ή όχι...."
"...στον καφέ που πίνετε ήταν συμπιεσμένη η τιμή από παλιά...."
"...έτσι είπε να λέτε το αφεντικό;"
"...μάλιστα..." με γέλιο.
Μπας και έχει δίκιο η ΤΡΟΪΚΑ ότι δεν θα βγεί άκρη με την μείωση;
Δεν πειράζει υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές.
Πηγαδάκι έξω από την Βαρβάκειο θέμα ....25 ευρώ από 5 στα εξωτερικά
ιατρεία των νοσοκομείων...η ανεργία...οι συντάξεις....οι πλειστηριασμοί...
"....αυτοί είναι τρελοί ....πού το πάνε;"
"...ρε έτσι και βρεθώ μπροστά από ένα κυβερνητικό καθήκι θα γίνω
πρωτοσέλιδο o κερατάς..."
"...το παιδί μου είναι άνεργο και θα του πάρουν το σπίτι για το δάνειο...
όχι φίλε μου έχω και φυσίγγια για αγριογούρουνο...χέστηκα για την φυλακή..."
Το μπαρούτι άρχιζε έντονα να μυρίζει στην ατμόσφαιρα.
Κατάλαβα...ραντεβού τον Σεμπτέμβρη.....
Άστεγοι...άστεγοι παντού και προστεθήκανε και οι άφραγκοι τουρίστες....
στην Πλατεία της Μητρόπολης κοιμούνται στα παγκάκια ....
...τέρμα Αιόλου κι άλλο μπαράκι....πρέπει να δουλεύουν τα βράδυα.
Καλύτερη η εικόνα την νύχτα ακούω....η αστυνόμευση μεγαλύτερη...μακάρι....
....στην Στοά Λυκούργου χρήστες ανήσυχοι περιμένουν το βαποράκι.
Αύγουστος και οι "έμποροι" είναι στα νησιά όπου υπάρχει μεγαλύτερη "εμπορική" κίνηση και φυσικά τσιμπάνε τις τιμές ...έχουν αυτοί οι πελάτες δεν είναι σαν της Ομόνοιας που περιμένουν από την επαιτεία και τις αρπαχτές.
Κι άλλο καφέ ΠΡΟΣΕΧΩΣ στο Σύνταγμα...ο ΜΙΚΕΛ....
Ο Δήμαρχος έβγαλε συνεργείο και πλένει το πλακόστρωτο στην Αγία Ειρήνη....
πώς τόπαθε....θα γλίστρησε κανένας ΖΗΤΑΣ σε λεμονόκουπες χρήστη
με την μηχανή φαίνεται.
Τα σεντόνια με τις μαϊμούδες επανήρθαν και οι τουρίστες τραβάνε κάργα
με τις κάμερες .....
Στα Κινέζικα έχει πελάτες....πουλάνε αλοιφές για τον πόνο αλλά και μπλέ χαπάκια για τους γερομερακλήδες που βρήκαν ευκολότερο τρόπο να γλυτώσουν
από τα χαράτσια αποδημώντας εις Κύριον ...ευχάριστα.
Δίπλα στις αχρησιμοποίητες ταμειακές των Κινέζων κάτι γράφουν οι πινακίδες...
Πιθανόν να γνωρίζει το ΣΔΟΕ.
Αν καθίσεις παραπάνω και χαζεύεις χωρίς να ψωνίζεις σου δείχνουν
χαμογελαστά την πόρτα.
πίσω στα παλιά
↧
↧
Και η Παναγιά μαζί μας!!!!!!
↧
Η Λατρεία της Μεγαλόχαρης στας Αθήνας
ΑΘΗΝΑ, 1888. Η οδός Σταδίου.
Σε καμμιά πόλη στον κόσμο δεν λατρεύτηκε η Παναγία τόσο, όσο εδώ στην Αθήνα, και
καμμιά πόλη ανάλογα με τον πληθυσμό της, δεν είχε τόσες εκκλησίες και Μοναστήρια
κτισμένα στ’ όνομα της Θεομήτορος, όσα είχαν άλλοτε αι Αθήναι. Αυτό νομίζω πως
οφείλεται σε δυο αξιοπρόσεχτα γεγονότα. Γεγονότα π’ έχουν συνδέσει την Παναγία με
Ερχόμεθα στο πρώτο. Όπως μας λέγει η παράδοση της πίστης μας, όταν ο Χριστός
αποφάσισε να πάρει από τον πρόσκαιρο κόσμο την Μητέρα του για να την έχει πλάϊ του,
την ειδοποίησε τρεις μέρες πριν μ’ έναν Άγγελο Του. Μετά το άγγελμα αυτό, η Μεγαλόχαρη ανέβηκε στο Όρος των Ελαιών για να προσευχηθεί και να ευχαριστήσει το παιδί της.
Ταυτόχρονα νεφέλαι άρπαξαν από τα πέρατα της γης τους Αποστόλους και τους έφεραν
στο σπίτι της Παναγίας για να παρευρίσκωνται κατά την κοίμησή Της, και εκεί άραντες
το σώμα με ύμνους και ψαλμούς έφεραν εις το Χωρίον Γεθσημανή, και έθαψαν
το πανάχραντό της σώμα.
Αι νεφέλαι τότε συνάρπαξαν μαζί με τους Αγίους Αποστόλους, και ένα σοφό Αθηναίο
Βουλευτή και Αρειοπαγίτη, τον Ιερόθεο, για να παρευρίσκεται και αυτός στην εκφορά,
σαν ένας εκπρόσωπος της πρωτεύουσας πόλης του κόσμου. Ο τόσο αδικοξεχασμένος
σοφός Αθηναίος Ιερόθεος, ήταν κατά την γνώμη μερικών Εκκλησιαστικών ιστορικών,
ο πρώτος Αθηναίος που κατηχήθηκε στην πίστη του Χριστού, από αυτόν
τον Απόστολο Παύλο. Λέγουν μάλιστα ότι χειροτονήθηκε και πρώτος Επίσκοπος Αθηνών,
και ότι αυτός έπειτα μυσταγωγεί στη νέα πίστη τον Θείο Διονύσιο. Τον Ιερόθεο αποκαλούν
ακόμα και «έξαρχον των θείων υμνωδιών». Αλλά και αυτός ο Άγιος Διονύσιος εις το έργον
του «Περί Θείων Ονομάτων» (Κεφ. Γ) λέγει για τον Ιερόθεο: «Όλος εκδημών, όλος
εξιστάμενος εαυτού, και την προς τα υμνούμενα κοινωνίαν πάσχων, και παρά πάντων
ηκούετο και εωράτο γνωρίμων και μη γνωρίμων, θεόληπτος είναι και θείος υμνολόγος κρινόμενος».
Με αυτό το γεγονός, που παρευρέθηκε στην κοίμηση της Θεοτόκου ένας σοφός από τους Αθηναίους τόσο κολακεύθηκαν, ώστε θεώρησαν την Μεγαλόχαρη σαν κάτι δικό τους.
Τον πρώτο Χριστιανικό Ναό που δημιουργούν στας Αθήνας, ίσως στον πρώτο αιώνα μ.Χ.,
κάτω από το πέλμα των Ρωμαίων και τον κατατρεγμό των Εθνικών, τον αφιέρωσαν
στ’ όνομα της Παναγίας. Ο Γερμανός ιστορικός Φερδινάνδος Γρηγορόβιος μας ιστορεί,
πως στας Αθήνας οι πρώτοι Χριστιανοί, ανοικοδομούν Ναό της Αθηναίας Παναγίας.
Ότι εκεί εφυλάσσετο η Εικόνα της, που πρωτοζωγράφισε ο Απόστολος Λουκάς.
Η περίφημη αυτή εικόνα στην μετέπειτα εποχή, και επί Αυτοκρατορίας του Θεοδοσίου του μεγάλου, μεταφέρεται στην Τραπεζούντα, από δύο Αθηναίους Οσίους, Βαρνάβα
και Σωφρόνιο. Εκεί την τοποθέτησαν σ’ ένα Μοναστήρι πάνω στο όρος Σουμελά.
Το γνωστό και θαυματουργό στην Βυζαντινή εποχή ως «η Μονή της Παναγίας του Σουμελά».
Το βέβαιο είναι πως ο Απόστολος Λουκάς θα έμενε και στας Αθήνας, αφού τα περσότερα
στερνά του χρόνια τα πέρασε στην Αχαΐα, και ίσως να πέθανε στας Πάτρας υπέργηρος
86 χρονών. Ίσως και η εικόνα του με τη Μεγαλόχαρη να είχε τον Αθηναϊκόν της τύπο.
Την περίφημη όμως εικόνα, έργο και πόνημα του Αποστόλου Λουκά, την διεκδικούν
πολλές πόλεις, Εκκλησιές και Μοναστήρια. Ασφαλώς και αυτή θα κατέληξε στην
Κωνσταντινούπολι όπου συνήθιζαν οι Αυτοκράτορες να συγκεντρώνουν, όλα τα Άγια
και τα Ιερά της απέραντης Αυτοκρατορίας των.
Αυτός ο πρώτος Αθηναϊκός Ναός, που μνημονεύει ο Γρηγορόβιος, ίσως νάταν η πανάρχαια Εκκλησία Η Μεγάλη Παναγιά, που σώθηκε ως την απελευθέρωσή μας, κτισμένη πάνω
στις βάσεις της παλιάς. Τον Ναό αυτό κατεδαφίσαμε εμείς, οι ελεύθεροι πλέον Έλληνες
προ ενός αιώνος. Είναι κι αυτό ένα από τα πάμπολλα εγκλήματα που διεπράξαμε κατά των Βυζαντινών Μνημείων της πόλης μας. Η Μεγάλη Παναγία βρισκόταν στο τετράγωνο
του Αδριανού (Παλαιά Αγορά). Ήταν στολισμένη με θαυμάσιες Βυζαντινές τοιχογραφίες,
και ένα μέρος απ’ αυτές αντέγραψε ο Bute όπως και ο Couchand όπως βλέπουμε
στο έργο του «Choix d’ Eglises Byzantine en Grιce». Την κατεδάφισε για αρχαιολογικές
ανασκαφές η Αρχαιολογική Εταιρεία.
Επίσης τη Μεγάλη Παναγιά αναφέρει και ο αείμνηστος Επίσκοπος Μεσσηνίας Πανάρετος,
Επίσης τη Μεγάλη Παναγιά αναφέρει και ο αείμνηστος Επίσκοπος Μεσσηνίας Πανάρετος,
και λέγει πως ονομάσθηκε Μεγάλη Παναγιά, γιατί εκτός από την αρχαιότητά της,
υπήρχε εκεί φυλαγμένη η αρχαιοτάτη εικόνα των Αθηνών, έργον και ιστόρημα του
Αποστόλου Λουκά. Ο Ιεράρχης όμως τοποθετεί την οικοδομή της μεταξύ του Δ’ και Ε’
αιώνος. Καταλήγει δε με τα ακόλουθα αποκαρδιωτικά: «Το τετράγωνον του Αδριανού
εν ω κείται η Εκκλησία της Μεγάλης Παναγίας, απαλλασσόμενον μετ’ ου πολύ, των
αγοραίων ασχημιών, παραδίδεται τη Αρχαιολογική Εταιρεία. Δεν πιστεύω τα αξιότιμα
Μέλη να διατάξωσι τον εξαφανισμόν του ιστορικού Χριστιανικού Μνημείου συμμερισθέντας
καθ’ όλους τους αιώνας τα δυστυχήματα και τας πικράς περιπετείας των Αθηνών».
★ ✟ . ✿⋰⋱☆⋰⋱★⋰⋱✿ ♒ . ✟ . ♒ ☆ ❤ ★
Ερχόμεθα τώρα εις το δεύτερον γεγονός, του δεσμού της Παναγίας με την πόλη μας.
Οι αρχαίοι Αθηναίοι λάτρευαν περισσότερο απ’ όλους τους Θεούς των, την Παρθένα
Αθηνά, που ο Ναός της, ο Παρθενών, πάνω στο Βράχο ήταν το καύχημα και η περηφάνειά
των. Όταν τέλος αυτός ο Ναός της Παρθένου Αθηνάς μετετράπηκε σε Εκκλησιά της
Αειπαρθένου Μαρίας της Αθηναίας ή Αθηνιώτισσας, οι κάτοικοι της πόλης ενσυνείδητα
νόμισαν και πίστεψαν, πως η Παρθένα Μαρία ήταν σαν συνέχεια της Παρθένας Θεάς
Αθηνάς, προστάτρια της πόλης των. Νόμισαν ακόμα πως δημιουργήθηκε μεταξύ των
δύο Θείων γυναικών ένας κρίκος που συνέδεσε την παλιά με την νέα θρησκεία, και η νέα παρέσυρε εύκολα τον αρχαίο κόσμο στο νέο δόγμα του Χριστού.
Εξ άλλου η Αθηναία Παναγία, ή Αθηνιώτισσα, ήταν γνωστή σ’ όλο το Βυζάντιο, σαν κάτι
ξέχωρο και θαυμαστό. Για τον τύπο της Αθηναίας Παναγίας έχουμε και ένα άλλο
αξιοπρόσεχτο γεγονός. Ο ιστορικός Τάσος Νερούτσος, αναφέρει για μια θαυμάσια Αθηναϊκή
εικόνα της Θεομήτορος, που μεταφέρθηκε απ’ εδώ στην Αίγυπτο. Αυτή η εικών ήταν
η Αθηναία Παναγία η Γοργοεπήκοος, έργο προ του 11ου αιώνα. Περί αυτής λέγει αυτολεξί
«σανίς μεγάλη πολυραγής, περίβρωτος και περίτριβος υπό του χρόνου». Παριστάνει την υπεραγίαν Θεοτόκον εις φυσικόν μέγεθος ορθίαν κατά τύπον αρχαϊκόν καθ’ όσον
αποβλέπει την στάσιν την ευθυγραμμίαν, και την διάταξιν των πτυχών του ιματισμού.
Η γραφή απομιμείται το άγαλμα της Αθηνάς Παρθένου.
Αλλά δεν έχουμε κι’ άλλες μεταβυζαντινές και Βυζαντινές Εκκλησίες των Αθηνών που οι τοιχογραφίες των είναι εντελώς Ελληνικού τύπου; όπως της Αγίας Βαρβάρας στο Ψυχικό;
Στον θόλο του Ναού απεκαλύφθηκε προ πέντε ετών [1945] μια μεγάλη τοιχογραφία με τον Ευαγγελισμό που ο Αρχάγγελος είναι εντελώς Ελληνικού τύπου. Τα πτερά του είναι
διαφανή και οι πτυχές του χιτώνος του μαρτυρούν μια αρτία σωματική ανατομική διαύγεια.
Η στάση του Αρχαγγέλου παρομοιάζει με το γνωστό ακέφαλο άγαλμα «η νίκη της Σαμοθράκης».επίσης όλη η τοιχογραφία πλαισιώνεται από κυγκλιδώματα εντελώς
Ελληνικού ρυθμού.
Δεν γνωρίζομε πότε ακριβώς ο Παρθενών μετετράπηκε σε Εκκλησία της Θεομήτορος.
Ίσως να έγινε στην εποχή του Θεοδοσίου του μικρού, που ως Αυτοκράτωρ πρόσταξε να καταστραφούν μέχρις εδάφους όλοι οι Ναοί των Εθνικών εδώ στας Αθήνας. Με την
επέμβαση όμως της γυναικός του Ευδοκίας (Αθηναϊδος), ανέστειλε την πρώτη του διαταγή
με νέα, που ώριζε, να μην καταστραφούν αλλά να κλεισθούν μέχρις ότου μεταβληθούν σε Χριστιανικές Εκκλησίες. Ο ιστορικός Σουρμελή, άγνωστο που βασιζόμενος, αναφέρει ότι
τότε ο Ναός της Παρθένου Αθηνάς ωνομάσθηκε της Παρθένου Μαρίας, και
ο Ναός του Ολυμπίου Διός (οι κολώνες) σε Ναό του Σωτήρος.
Η παράδοση μας λέγει ακόμα πως η Αθηναία Αυγούστα, λάμπρυνε τας Αθήνας με δώδεκα μεγαλόπρεπες Εκκλησίες, που μεταξύ αυτών, μερικοί ιστορικοί συγκαταλέγουν τον ωραίο Βυζαντρινό Ναό «της Παναγίας Σώτηρας του Λυκοδήμου». Ο Ναός αυτός ανήκε αρχικά σε μια πανάρχαια αρχοντική οικογένεια των Λύκων ή Λυκοδήμων. Στην ίδια οικογένεια ανήκε και το «ιερό της Δήμητρας (Τελεστήριο)», δηλαδή στο μέρος πούναι τώρα η Μονή της Θεοτόκου της Καισαριανής. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς ο αρχαίος Ναός έγινε Εκκλησία και Μοναστήρι.
Από τα ανάγλυφα και την αρχιτεκτονική του ίσως ν’άγινε κατά τον 4ον ή 5ον αιώνα.
Η Παναγία Σώτηρα του Λυκοδήμου είναι οικοδόμημα του Η’ ή Θ’ αιώνος, ίσως έργον της δευτέρας Αθηναίας Αυτοκράτειρας, της Ειρήνης της Αθηναίας, που κι’ αυτή κόσμησε την
πατρίδα της με περίλαμπρους Ναούς. Αυτό είναι πιστευτό από τον αρχιτεκτονικό ρυθμό.
Αναφέρω ειδικά γι’ αυτόν τον ωραίο Ναό, το μεγαλύτερο και ωραιότερο Βυζαντινό Μνημείο
της πόλης μας, που βρίσκεται τώρα στα χέρια των Ρώσσων, δηλαδή το Ρωσσικό Ναό,
την Αγία Τριάδα στην οδό Φιλελλήνων. Βρέθηκαν Έλληνες στην αρχή που χάρισαν
το Μνημείο στους Ρώσσους προ ενός και πλέον αιώνος. Δυστυχώς στον πρώτο αιώνα της απελευθερώσεώς μας, η περιφρόνηση του νέου Έλληνα για τα Βυζαντινά του Μνημεία ήταν
σε τέτοιο βαθμό, ώστε ασυνείδητα τα γκρέμιζε για ρυμοτομία και τα χάριζε σε ξένους
σαν ν’άσαν αμπελοχώραφά του. Αυτό λίγο πολύ θάμοιαζε σαν εμείς μετά την απελευθέρωση
της Θεσσαλονίκης να χαρίζαμε τον Άγιο Δημήτριο ή άλλο Βυζαντινό Ναό της πόλης στους Σλαύους. Νομίζω πως είναι καιρός αυτός ο Ναός να επιστραφή μέ κάθε τρόπο στην πόλη
των Αθηνών.
★ ✟ . ✿⋰⋱☆⋰⋱★⋰⋱✿ ♒ . ✟ . ♒ ☆ ❤ ★
Στην εποχή της Τουρκοκρατίας η τότε μικρή Αθήνα, είχε Εκκλησίες μόνο στ’ όνομα της Μεγαλόχαρης πάνω από τρείς δωδεκάδες. Οι σκλαβωμένοι Αθηναίοι κράτησαν με μεγάλη θεοσέβεια όλους τους Βυζαντινούς ναούς των προγόνων των, που οι περισσότεροι ήσαν αρχοντικοί οικογενειακοί και γνωστοί με τ’ όνομα του Κτήτορος. Όπως η Παναγιά του
Αγγέλου (Μπενιζέλου) επί της οδού Φωκίωνος, η Παναγιά η Βλασαρού, η Παναγιά η Γοργοεπήκοος (ο σημερινός Άγιος Ελευθέριος) η Παναγιά της Δουρβέγαινας, η Κυρά του
Κανδήλι, η Παναγιά Καπνικαρέα (Βυζαντινός Ναός του 9ου αιώνος, που σώθηκε από βέβαια κατεδάφηση, χάρις στην επέμβαση του Λουδοβίκου πατρός του Όθωνος), η Παναγιά Χρυσοκαστριώτισσα, η Κυμηγιάτισσα, η Σώτηρα του Λυκοδήμου (Ρωσ. Ναός). Η μεγάλη
Παναγιά που αναφέραμε, η Παντάνασσα, η Παναγία η Πελεκαρίχη (Μητροπολιτικός Ναός
επί Τουρκοκρατίας), Η Κυρά της Πέτρας, η Πυργιώτισσα, η Ροδακινιώτισσα, η Χρυσοροΐδενα (της οικογενείας Ροΐδη), η Ρούμπη, η Χρυσοσπηλιώτισσα και άλλες που για την περιγραφή των χρειάζεται ολόκληρο βιβλίο. Και τα περισσότερα Μεγάλα Μοναστήρια γύρω στην Αθήνα
ήσαν αφιερωμένα στ’ όνομα της Μεγαλόχαρης, όπως τα δυο πανάρχαια της Καισαριανής
και του Δαφνιού, τα εισόδια της Θεοτόκου, και η Κοίμησις της Θεοτόκου, και τα άλλα
δύο μεγάλα Μεταβυζαντινά, της Πεντέλης και της Σαλαμίνος, και τα δύο αφιερωμένα
στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
★ ✟ . ✿⋰⋱☆⋰⋱★⋰⋱✿ ♒ . ✟ . ♒ ☆ ❤ ★
Στη Βυζαντινή εποχή και απ’ όλα τα Μοναστήρια και Εκκλησιές των Αθηνών, η πιο
φημισμένη πούχε και πρωτεύουσα θέση στην Αυτοκρατορία, ήταν πάνω στο Βράχο
η Παναγιά η Αθηνιώτισσα. Στην Αθηναία Παναγιά ήρθε μόνο και μόνο να προσευχηθή και να ευχαριστήσει τη Μεγαλόχαρη, για τις περίλαμπρες νίκες του ο Βασίλειος ο Βουλγαροκτόνος.
Ο Κεδρηνός μας ιστορεί: «κατέβη το1018 εις Θερμοπύλας, ένθα εθαύμασε τα κατά των
βαρβάρων οχυρώματα, προέβη προς τον Σπερχιόν ένθα εξέπληξεν αυτόν το πλήθος των
οστέων, λειψάνων των προ εικοσιτριπων ετών, υπό του Νικηφόρου Ουρανού αυτόθι κατατροπωθέντων Βουλγάρων. Μετά διευθύνθη εις τας Αθήνας, ένθα τα της νίκης ευχαριστήρια τη Θεοτόκω δους, και αναθέμασι πολλοίς λαμπροίς και πολυτελέσι
κοσμήσας τον Ναόν, υπέστρεψεν εις Κωνσταντινούπολιν».
Ο Βασίλειος Βουλγαροκτόνος, που στις φλέβες του έρρεε αγνό Ελληνομακεδονικό αίμα,
ήρθε εδώ πραγματικά οδηγούμενος από μια θεία βούληση. Ταξίδεψε ως την πόλη του φωτός, με μοναδικό σκοπό ν’ ανεβή στο θείο Βράχο. Πρώτα για να εκφράση στη Δέσποινα των
Ουρανών, τα ευχαριστήριά του νικητήρια για την κατατρόπωση των Σλαύων, και
ν’ αποδώσει το σεβασμό και θαυμασμό του στην αιώνια πόλη του πνεύματος, που
τόσο συνετέλεσε στη μεγαλούργηση του Βυζαντίου, κι’ έπειτα να εναποθέσει εκεί ψηλά την ιδανική του ύπαρξη σαν εθνική κληρονομιά.
Ο θρυλικός Βασιλιάς, σαν να προαισθάνθηκε τη μελλοντική παρακμή, και περιοδική
υποδούλωση του Έθνους του. Θα μάντευσε πως πάνω σ’ αυτό το βράχο θ’ αναγεννηθή
ο Φοίνιξ της Φυλής του. Ανέβηκε ψηλά ν’ αφήση τον εαυτό του, και να μείνη σαν φόβητρο κατά των παλαιών του γνωρίμων. Όχι πια σαν Βυζαντινός «όρος», αλλά σαν ζωντανός Έλληνας στρατιώτης, σαν ακαταμάχητος ακρίτας, και τέλος σαν συνεχιστής της εποποιΐας εκείνου.
Βύρων Κωνσταντάρας
Η Λατρεία της Μεγαλόχαρης στας Αθήνας
Ελληνική Δημιουργία, τ. 61, 1950
Επιμέλεια-υποσημειώσεις: sophia-siglitiki.blogspot.gr
Η Λατρεία της Μεγαλόχαρης στας Αθήνας
Ελληνική Δημιουργία, τ. 61, 1950
Επιμέλεια-υποσημειώσεις: sophia-siglitiki.blogspot.gr
↧
Ο Σαμαράς προσεύχεται!
Σκίτσο του Ηλία Μακρή
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

↧
Ανέξοδες Ευχές ως συνήθως...εκ του ασφαλούς!
↧
↧
Τουρίστας στην Ελλάδα του 1900 (Β΄ Μέρος)
«Η Ελλάδα δεν σταμάτησε να εξευρωπαΐζεται» έγραφε ο γαλλικός Μπλε Οδηγός του 1906, απευθυνόμενος στους -πρώτους- τουρίστες που είχαν αρχίσει να επισκέπτονται τη χώρα (δες προηγούμενη ανάρτηση). Στην ανατολή του προηγούμενου αιώνα, η Ελλάδα διέθετε ένα αρκετά εκτενές σιδηροδρομικό δίκτυο και πυκνά ατμοπλοϊκά δρομολόγια για τα νησιά. Είχε ξενοδοχεία πρώτης κατηγορίας στην πρωτεύουσα, μαζί με «κατάλληλα», σύμφωνα με τον οδηγό, πανδοχεία στην επαρχία. Κοντολογίς, η Ελλάδα… είχε ανοίξει και υποδεχόταν με ανοιχτές αγκάλες τους πρώτους ξένους τουρίστες, που δεν ήταν -πλέον- αποκλειστικά και μόνο μελετητές της αρχαιοελληνικής γραμματείας, ερευνητές, αρχαιολόγοι, αν όχι και... αρχαιοκάπηλοι. «Το ταξίδι στην Ελλάδα συνεπάγεται μια συγκεκριμένη προσπάθεια προσαρμογής από τους ξένους επισκέπτες», επισημαίνεται στον πρόλογο του βιβλίου. «Αυτή η προσαρμογή, που υποχρεώνει το άτομο να ελευθερωθεί από την τυραννία της συνήθειας και των προτύπων, αποτελεί για τον καλοπροαίρετο ταξιδιώτη ένα από τα ωραιότερα δώρα της μετακίνησής του. Σχετικά με τους μαλθακούς, που δεν θέλουν για κανέναν λόγο να θυσιάσουν το ιδανικό των ανέσεων, και για όσους το ταξίδι δεν είναι παρά ένα πρόσχημα, ώστε να προβάλλουν τις αδικαιολόγητες απαιτήσεις τους, οι μεγάλες πόλεις της Ελλάδας όπως η Κέρκυρα, η Πάτρα, το Ναύπλιο, ο Βόλος, και ιδίως η Αθήνα, μπορούν να τους προσφέρουν ό,τι και οι περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις».
Για τις συναλλαγές τους οι Γάλλοι τουρίστες μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν νομίσματα του 1 ή 2 φράγκων και, βέβαια, χρυσά λουδοβίκεια (ή ναπολεόνια) της χώρας τους, «που τα δέχονται παντού, λόγω χρυσού» όπως σημειώνει ο οδηγός. Σπεύδει, εντούτοις, να προειδοποιήσει: «Οι συνθήκες της αγοράς είναι λιγότερο ευνοϊκές για τον επισκέπτη, από τότε που η Ελλάδα άλλαξε το νόμισμά της από χρυσό, σε δραχμή. Με αποτέλεσμα οι συναλλαγές να μην του παρέχουν το παραμικρό δώρο (άλλοτε κέρδιζε 25-30%). Θα βρείτε τη ζωή λίγο πιο ακριβή εδώ, απ’ ό,τι στην Ιταλία. Το κόστος ενοικίασης δωματίου σε ξενοδοχείο στο κέντρο της Αθήνας, κυμαίνεται από 12-17 φράγκα. Στα χωριά, η διανυκτέρευση και η τροφή απαιτούν 7-8 φράγκα, χωρίς να υπολογίζεται το επιπλέον κόστος αν για τις εκδρομές σας στην ενδοχώρα απευθυνθείτε σε κάποιο πρακτορείο».
Στα ταξιδιωτικά γραφεία που λειτουργούσαν τότε στην Αθήνα, περιλαμβάνονταν οι αδελφοί Γκιόλμαν («κρατήσεις θέσεων σε τρένα και πλοία, οργάνωση εκδρομών και αποστολή δεμάτων»), ο Ράλλης και η αγγλική Thomas Cook & Son, που είχαν τα γραφεία τους στην πλατεία Συντάγματος. Οι τουρίστες με… γερά πόδια, μπορούσαν να απευθυνθούν σε καταστήματα ενοικίασης ποδηλάτων «για εκδρομές στο Φάληρο, την Ελευσίνα, την Κηφισιά, το Τατόι, τα Μέγαρα, το Λαύριο, το Μαραθώνα». Ηταν ο Μπέκος στην πλατεία (όχι Παλαιάς, ακόμα) Βουλής, ο Godrich στην Πανεπιστημίου 16, ο Βόλλας στη Σίνα 12 κ.ά. Οσοι τουρίστες είχαν φέρει το δικό τους ποδήλατο, πλήρωναν χαράτσι: «Τα ποδήλατα ιδιωτικής χρήσης υπόκεινται σε φόρο από την Αστυνομία, η οποία παραδίδει στους κατόχους έναν αριθμό κυκλοφορίας για όσο χρόνο διαμείνουν στη χώρα». Για τους… κομψεπίκομψους Γάλλους, τις κυρίες και τις δεσποινίδες υπήρχαν καταστήματα καλλυντικών, όπου μπορούσαν να αγοράσουν από κολόνιες και αρώματα, μέχρι μυστακοδέτες που διατηρούσαν τη φόρμα του μουστακιού στη διάρκεια του ύπνου: ο Κοντός στην οδό Σταδίου 18, ο Αλεξάνδρου απέναντι, στο Νο 21, ο Δανόπουλος («εγχώρια καλλυντικά») στην οδό Αιόλου 153 κ.ά.
Οι φουμαδόροι μπορούσαν να αγοράσουν εκλεκτά καπνά Αγρινίου, σε πακέτο με χαρτάκια για το στρίψιμο, ή χύμα τουρκικό καπνό, προς 40 σεντίμ (σεντς). Σιγαρέτα έτοιμα, με φίλτρο, 70 σεντίμ το πακέτο. Τα καταστήματα πούρων, με πρώτα και καλύτερα τα Αβάνας, βρίσκονταν συγκεντρωμένα στην αρχή της οδού Σταδίου: Zannos & Roche (στο Νο 1), Βάρκας (στο Νο 2), Κουλουριώτης (στο Νο 3), Hooft (στο Νο 4), Γεωργιάδης (στο Νο 9). Τα γνώριμά τους, γαλλικά τσιγάρα, οι θεριακλήδες δυσκολεύονταν να τα βρουν στα αθηναϊκά καπνοπωλεία. Μπορούσαν, εντούτοις, να κατεβούν στον Πειραιά και να τα προμηθευτούν «επί του καταστρώματος των διερχομένων εκ του λιμένος ατμόπλοιων». Αντίθετα, οι brasseries («ζυθοπωλεία, εκ του αρχαίου ζύθου») ήταν διάσπαρτες στην πόλη: «Από τοπική μπύρα μπορείτε να δοκιμάσετε του Κλωναρίδη και του Μάμμου, 30 σεντίμ το ποτήρι, 2-3 δραχμές η μποτίλια. Στου Γουλιέλμου, Οθωνος 8, στην πλατεία Συντάγματος, θα βρείτε βιενέζικη μπύρα προς 50 σεντίμ το ποτήρι».
Στο ζήτημα του φαγητού ο οδηγός δεν εκφράζει τις επιφυλάξεις που πιθανά να είχε ένα «ευαίσθητο» στομάχι, συνηθισμένο σε άλλου είδους κουζίνα. Αντίθετα, πολλά ελληνικά -και τουρκικά- πιάτα περιλαμβάνονται στις… ένθερμες συστάσεις του. Η σχετική λίστα αποτυπώνει το μενού του τρίπτυχου εστιατόρια – ταβέρνες – οινομαγειρεία, διασώζοντας τις παλαιότερες ονομασίες κάποιων πιάτων: «σούπα με λεϊμώνι», «αρνί αλά Παλληκάρι» (σ.σ. της σούβλας) κ.λπ. Στις επιλογές ενός γευσιθήρα τουρίστα ήταν ο… διαχρονικός μουσακάς, τα ντολμαδάκια, οι μπάμιες, τα γιουβαρλάκια, οι κεφτέδες, αλλά και «εκλεκτά αβγά ψαριών, που στην Ελλάδα ονομάζονται “αβγοτάραχο»». Για συνοδευτικό κρασί ο οδηγός προτείνει διάφορους τοπικούς αρετσίνωτους οίνους, απαθανατίζοντας -και σε αυτό τον τομέα- την παραγωγή εμφιαλωμένων κρασιών στις αρχές του 20ού αιώνα: Cote du Parnes, Δεμέστιχα Αχαΐας, Ιωαννίδη, Tour de Reine Σούτσου, Λυκόβρυση Σκουζέ, Οίνος Κηφισιάς («γλυκύς και ελαφρός»), Τατοΐου («γνωστός και ως "Δεκελείας", λευκός και ερυθρός»), Σαντορίνης, όλα με τιμή περίπου 1,5-2 δραχμές η φιάλη. «Για απεριτίφ, σερβίρεται ρακή ή μαστίχα με μια ελιά και ένα ποτήρι νερό (της πόλης!) Το νερό από το δίκτυο υδροδότησης είναι συχνά ύποπτο και καλό είναι να προτιμάτε το εμφιαλωμένο νερό διαφόρων πηγών, όπως της Άνδρου και του Λουτρακίου, που διαθέτουν τα εστιατόρια προς 0,50 λεπτά την μποτίλια. Επίσης, μπορείτε να πιείτε άφοβα νερό Αμαρουσίου, ή Καισαριανής, τα οποία πωλούνται από πλανόδιους στο δρόμο».
Ουκ επ’ άρτω μόνο ζήσεται άνθρωπος. Ούτε και ο καλλιεργημένος Ευρωπαίος τουρίστας. Για την περίπτωσή του υπήρχε αναγνωστήριο (Wilberg, Πανεπιστημίου 8), δανειστική βιβλιοθήκη (English Circulating Library, Φιλελλήνων 18) και, φυσικά, τα ξενόγλωσσα βιβλιοπωλεία: των Ελευθερουδάκη & Barth (πλατεία Συντάγματος, γωνία με Σταδίου), της Εστίας (Σταδίου 44), του Σιδέρη (παραδίπλα, στο Νο 46β). Για όσους γνώριζαν ελληνικά, ο οδηγός πρότεινε μια επίσκεψη στην οδό Αιόλου 219, στο βιβλιοπωλείο του Φέξη («ενδιαφέρουσες ελληνικές εκδόσεις και μουσική, εθνικός αέρας»). Στους -λιγοστούς- γνώστες της νεοελληνικής γλώσσας δινόταν μια επιπλέον ευκαιρία: να παρακολουθήσουν θεατρικές παραστάσεις «εν αιθρία». Τα θερινά θέατρα που μπορούσαν να επισκεφθούν ήταν η Νέα Σκηνή («στην πλατεία Ομονοίας, από Ιούνιο μέχρι Οκτώβριο, θέσεις προς 2 και 3 δραχμές, κωμωδίες και δράματα»), του Συντάγματος («πλατεία Συντάγματος, γωνία με οδό Μητροπόλεως»), Θέατρο της Νεάπολης («στην οδό Ιπποκράτους, από Ιούνιο μέχρι Σεπτέμβριο, ελληνικές κωμωδίες και τσίρκο»), του Αρνιώτη («στην οδό Ακαδημίας, με τη μεγαλύτερη χωρητικότητα, κωμωδίες, τσίρκο, κινηματογράφος»), καθώς και το θέατρο Τσόχα, Σταδίου 20, για σκέιτινγκ.
Η μουσική δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από τις προτάσεις του οδηγού για διασκέδαση. Μουσική για όλα τα γούστα: από κλασική, με κονσέρτα του Conservatoire de Musique (Ωδείο), μέχρι τα κεφάτα προγράμματα των Cafes-chantants («στις όχθες του Ιλισσού: Παράδεισος, Ολυμπία κ.λπ.»). Υπήρχαν, τέλος, τα εμβατήρια και τα μαρς της στρατιωτικής μπάντας, που προσφέρονταν τα καλοκαίρια δωρεάν στο κοινό της πλατείας Συντάγματος, καθημερινά, πλην Κυριακής, στις 5 το απόγευμα. Με την απαραίτητη (και πολλαπλά σημαίνουσα) διευκρίνιση του Μπλε Οδηγού σε αυτό το σημείο: «Οταν ο βασιλεύς ευρίσκεται στα Ανάκτορα, η εκδήλωση μεταφέρεται στο Ζάππειο ή στο Νέο Φάληρο». Για να μην ταράσσεται, προφανώς, ο μεσημεριανός υπνάκος του άνακτος από τη… βαβούρα της απέναντι πλατείας.
↧
Η ίδρυση του πρώτου ραδιοφωνικού σταθμού της Ελλάδας
Στην φωτογραφία αυτή βλέπουμε το εξωτερικό του στούντιο, που ήταν στην κυριολεξία μια παράγκα. Εμπρός στην είσοδο είναι ο Χ. Τσιγγιρίδης (κέντρο) με μερικούς συνεργάτες του.
Τo 1926, μέσα στον χώρο της ΔΕΘ, o Χρίστος Τσιγγιρίδης στήνει τον πομπό του, ισχύος 400 Watt περίπου. Τον λειτουργεί μόνον κατά την διάρκεια της ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο. Ο Πρώτος Ραδιοφωνικός Σταθμός της Ελλάδας, των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι πλέον γεγονός... Ξεκινάει τη λειτουργία του την 25η Μαρτίου του 1926, οπότε και είχε μόνο δύο ακροατές. Ο ένας ήταν στην περιοχή της πλατείας Ιπποδρομίου και ο άλλος σε ένα αγγλικό καράβι στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ας μη ξεχνούμε ότι ένας ραδιοφωνικός δέκτης την εποχή εκείνη κόστιζε όσο μια μικρή περιουσία, όμως πολύ σύντομα οι δέκτες χιλιαπλασιάστηκαν.
Η αυστηρή νομοθεσία για τις ραδιοφωνικές εκπομπές υπήρχε ήδη και έτσι για αρκετά χρόνια η λειτουργία του πομπού επιτρεπόταν μόνον κατά την διάρκεια της ΔΕΘ. Οι προσπάθειες του Τσιγγιρίδη να πάρει άδεια διαρκούς λειτουργίας ήταν συνεχείς. Όμως, για πολλά χρόνια παρέμειναν άκαρπες.
Ο Τσιγγιρίδης λειτουργούσε τον πομπό του με ίδια έσοδα καθώς και με έσοδα προερχόμενα από διαφημίσεις.
Από τον Σταθμό του Τσιγγιρίδη πέρασαν ουκ ολίγοι καλλιτέχνες. Το γραμμόφωνο μόλις είχε γίνει ηλεκτρικό, οι δίσκοι λιγοστοί κι ακόμη φτωχότερη η Ελληνική δισκογραφία. Ούτε το μαγνητόφωνο είχε έλθει στο προσκήνιο ακόμη. Έτσι, το μουσικό πρόγραμμα αποτελούνταν από ζωντανές εκτελέσεις κομματιών από τραγουδιστές και οργανοπαίχτες, μέσα στο στούντιο. Βασικοί συνεργάτες του Τσιγγιρίδη στη δεκαετία του '30 υπήρξαν οι: Μ. Γροσομανίδης, Νίκος Καρμίρης, Α. Στρατίδης, Τραϊανού, Κοσμάς Τσαντσάνογλου κ.α.
Πόλεμος και κατοχή
Ο ραδιοσταθμός Τσιγγιρίδη παρενέβαλε σκοπίμως από τις αρχές του Δευτέρου Παγκοσμίου τον προπαγανδιστικό φασιστικό ραδιοφωνικό σταθμό του Μπάρι. Από το ραδιοσταθμό Θεσσαλονίκης ενημερώθηκαν επίσης οι Θεσσαλονικείς την εισβολή των Ιταλών, καθώς το σήμα του ραδιοσταθμού Αθηνών δεν έφτανε στη Θεσσαλονίκη
Κατά τη γερμανική κατοχή ο πομπός κατασχέθηκε και ο Τσιγγιρίδης φυλακίστηκε. Οι Γερμανοί στρατιωτικοί πίστευαν ότι θα μπορούσαν να λειτουργήσουν τον πομπό μόνοι τους. όμως αυτό στάθηκε αδύνατο, έτσι την επόμενη κι όλας ημέρα τον αποφυλάκισαν για μπορέσουν να κάνουν την προπαγάνδα τους.
Οι δέκτες είχαν σφραγιστεί από τους κατακτητές κι έτσι ο Τσιγγιρίδης άκουγε το BBC στον δικό του δέκτη (τον οποίο οι Γερμανοί είχαν αφήσει ασφράγιστο για να μπορούν να αναμεταδίδουν διάφορους γερμανικούς σταθμούς) και μετέφερε τα νέα στους γύρω, όταν πήγαινε στο καφενείο. Μάλιστα μια φορά κινδύνεψε να τον πιάσουν επ΄ αυτοφώρω, όμως χάρις στην ετοιμότητά του, πρόλαβε και γύρισε το καντράν σε γερμανικό σταθμό.
Ο Χρίστος Τσιγγιρίδης στο εργαστήριο του Πολυτεχνείου, τέταρτος από αριστερά
Τα τελευταία χρόνια
Mετά την απελευθέρωση ο πομπός αγοράσθηκε από τον Μάρκο Βαφειάδη και λειτούργησε για λίγο υπέρ αυτού, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου. Το 1945 επιστρέφει στα χέρια του ιδιοκτήτη του και ξαναρχίζει τις εκπομπές. Για περίπου ένα χρόνο ο πομπός πήρε προσωρινή άδεια συνεχούς λειτουργίας.
Το 1947 αγοράζει τον πομπό Τσιγγιρίδη το ΕΙΡ, που είχε ξεκινήσει εκπομπές το 1938. Καταργεί τα μηχανήματά του, και εγκαθιστά στον ίδιο χώρο νέο, ισχυρότερο πομπό, με στούντιο στο Σπίτι του Στρατιώτη, δίπλα από το στρατιωτικό θέατρο, στην θέση του υπό ανέγερση δημαρχιακού μεγάρου μπροστά από το 3ο Σώμα Στρατού.
Ο Τσιγγιρίδης παραμένει άεργος μετά την αναγκαστική εξαγορά των μηχανημάτων του, καθώς το κρατικό ίδρυμα αποφασίζει να μην αξιοποιήσει την τεχνογνωσία και την εμπειρία του. Τελικά πεθαίνει την ίδια χρονιά και κηδεύεται με τιμές που ποτέ δεν γνώρισε εν ζωή.
http://himaira.blogspot.com/
↧
Τέλος εποχής για το καζίνο της Πάρνηθας - Η ιδιοκτήτρια εταιρεία ζητάει την «κάθοδο» του από το βουνό
πηγή
Μετά από 32 και πλέον χρόνια λειτουργίας το καζίνο της Πάρνηθας αναμένεται να αποτελέσει παρελθόν από το βουνό, αφού κατατέθηκε γραπτό αίτημα για τη μετεγκατάσταση του καζίνο σε θέση εκτός των ορίων του Δήμου Αθηναίων στην υπουργό Τουρισμού Ολγα Κεφαλογιάννη από την ιδιοκτήτρια εταιρεία της επιχείρησης.
Σύμφωνα με την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ το σκεπτικό του αιτήματος αναφέρονται πέντε λόγοι για να γίνει δεκτή η μεταφορά του καζίνο και επισημαίνεται ότι η παραμονή του στη Πάρνηθα δεν εξυπηρετεί καμία ανάγκη αλλά αντιθέτως επιφέρει ζημία στο ελληνικό Δημόσιο, οδηγεί την επιχείρηση σε μαρασμό, σε απώλεια εκατοντάδων θέσεων απασχόλησης και σε επιβάρυνση του φυσικού περιβάλλοντος.
Συγκεκριμένα
Το σχετικό αίτημα πέραν της υπουργού Τουρισμού κοινοποιείται στη Διεύθυνση Εποπτείας Καζίνο και στην Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων. Η εταιρεία Athens Resort Casino A.E. κατέχει το 51% των μετοχών της Ελληνικό Καζίνο Πάρνηθας Α.Ε. και το ελληνικό Δημόσιο μέσω της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου είναι κάτοχος του 49%. Η εταιρεία υπογραμμίζει ότι απασχολεί σήμερα 1.050 εργαζομένους. Από το 2003 έως σήμερα, υποστηρίζει, ότι έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις 140 εκατ. ευρώ και ότι από τις 15 Μαΐου 2003 τα εισπραχθέντα έσοδα του ελληνικού Δημοσίου από τη λειτουργία του καζίνο ανέρχονται σε περίπου 1 δισ. ευρώ ή δε ΕΤΑΔ έχει εισπράξει μερίσματα ύψους 90 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ το σκεπτικό του αιτήματος αναφέρονται πέντε λόγοι για να γίνει δεκτή η μεταφορά του καζίνο και επισημαίνεται ότι η παραμονή του στη Πάρνηθα δεν εξυπηρετεί καμία ανάγκη αλλά αντιθέτως επιφέρει ζημία στο ελληνικό Δημόσιο, οδηγεί την επιχείρηση σε μαρασμό, σε απώλεια εκατοντάδων θέσεων απασχόλησης και σε επιβάρυνση του φυσικού περιβάλλοντος.
Συγκεκριμένα
- Ο αριθμός των ξένων που επισκέπτονται το καζίνο της Πάρνηθας είναι πρακτικά ανύπαρκτος
- Οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις έκλεισαν προ πολλών ετών
- Από το 2008 η οικονομική ύφεση έχει πλήξει δραματικά τον κλάδο των καζίνο
- Η δημιουργία νέων σύγχρονων εγκαταστάσεων σε νέα θέση που θα συμφωνηθεί με το ελληνικό Δημόσιο θα συμβάλλει στην επισκεψιμότητα και επομένως στην αύξηση του κύκλου εργασιών
- Η συνέχιση της λειτουργίας του καζίνο στην Πάρνηθα δημιουργεί σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις στον ορεινό όγκο και στον Εθνικό Δρυμό
Το σχετικό αίτημα πέραν της υπουργού Τουρισμού κοινοποιείται στη Διεύθυνση Εποπτείας Καζίνο και στην Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων. Η εταιρεία Athens Resort Casino A.E. κατέχει το 51% των μετοχών της Ελληνικό Καζίνο Πάρνηθας Α.Ε. και το ελληνικό Δημόσιο μέσω της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου είναι κάτοχος του 49%. Η εταιρεία υπογραμμίζει ότι απασχολεί σήμερα 1.050 εργαζομένους. Από το 2003 έως σήμερα, υποστηρίζει, ότι έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις 140 εκατ. ευρώ και ότι από τις 15 Μαΐου 2003 τα εισπραχθέντα έσοδα του ελληνικού Δημοσίου από τη λειτουργία του καζίνο ανέρχονται σε περίπου 1 δισ. ευρώ ή δε ΕΤΑΔ έχει εισπράξει μερίσματα ύψους 90 εκατ. ευρώ.
↧
Aπ'την Ανατολική Γερμανία... με αγάπη!
Καμιά φορά περπατάς στο δρόμο και βλέπεις εικόνες που σε γυρνάνε πραγματικά πίσω στο χρόνο.
Στη παραπάνω φωτογραφία, αν εξέλειπε το νεότερο αυτοκίνητο -παρκαρισμένο στο μέσον, δε θα ήταν υπερβολή να λέγαμε ότι αυτή η εικόνα προέρχεται ακόμα και από τα τέλη της δεκαετίας του '70 ή τις αρχές της δεκαετίας του '80. Παλιά σπίτια που διαθέτουν όλα τα στοιχεία για να σε γυρίσουν στο παρελθόν. Αριστερά τα παλιά ξύλινα ρολά στις μπαλκονόπορτες, με μόνη "παραφωνία" την εξωτερική μονάδα του κλιματιστικού. Δεξιά υπάρχουν ακόμα τα παλιά ξύλινα παραθυρόφυλλα, σε μπλε χρώμα, με τα σημάδια του χρόνου έντονα πάνω τους. Η σιδερένια εξώπορτα με τη τζαμαρία και τα διακοσμητικά μιας άλλης εποχής. Μπροστά σε αυτά, παρκαρισμένα δύο παλιά αυτοκίνητα με τη δική τους ιστορία. Πρόκειται για το ίδιο μοντέλο ενός εργοστασίου που ήταν κάποτε το καμάρι της Ανατολικής Γερμανίας, της Wartburg. Με τη πτώση του τείχους του Βερολίνου, το 1989 και την επανένωση Ανατ. & Δυτικής Γερμανίας, γράφτηκε και ο επίλογος της εταιρίας.
Σίγουρα είναι σπάνιο φαινόμενο στις μέρες μας να δεις δύο τέτοια αυτοκίνητα μαζί, το ένα παρκαρισμένο σχεδόν δίπλα στο άλλο. Το πράσινο Wartburg με το κλασικό αμάξωμα είναι χρονολογικά παλιότερο, πιθανότατα γύρω στο 1978, ενώ το λευκό τύπου station στα δεξιά είναι των αρχών της δεκαετία του '80 περίπου.
Η σχεδίαση του αυτοκινήτου (μοντέλο 353) παρέμεινε ουσιαστικά η ίδια από το 1966 που πρωτοπαρουσιάστηκε, μέχρι και το τέλος, το 1991. Ο κινητήρας τους ήταν 1.0 λίτρου με απόδοση 50 ίππων, με 3 κυλίνδρους και δίχρονος. Μόνο στο διάστημα μεταξύ 1989-1991 φόρεσε 4χρονο κινητήρα 1.3 λίτρου της VW.
Στην Αν. Γερμανία αποτελούσε όνειρο ζωής με λίστες αναμονής πολλών ετών, ενώ στις χώρες όπου εξάγονταν ήταν απλά μια φτηνή εναλλακτική πρόταση για οικογενειακό αυτοκίνητο. Το ίδιο ίσχυε σε μεγάλο βαθμό και στη χώρα μας με την υψηλή φορολογία. Ήταν ακατόρθωτο να βρεις καινούργιο αυτοκίνητο αυτού του μεγέθους (Berlina : μήκος 4.220μ ) σε τόσο χαμηλή τιμή. Για παράδειγμα το Φεβρουάριο του 1980 το Wartburg 353 Berlina στοίχιζε 315.000 δρχ, όταν το επίσης ανατολικής προέλευσης Skoda 105 L είχε 358.000 δρχ, ενώ το δυτικής προέλευσης αλλά κατά πολύ μικρότερο Ford Fiesta στη βασική του έκδοση στοίχιζε 418.000 δρχ.
Το Wartburg 353 όταν παρουσιάστηκε, το 1966, ήταν ένα σύγχρονο αυτοκίνητο. Έμεινε στη παραγωγή για 25 ολόκληρα χρόνια. Είχε μεγάλους χώρους και 2χρονο μοτέρ με χαρακτηριστικό ήχο. Σήμερα αποτελεί ένα σπάνιο θέαμα και όσα υπάρχουν μας θυμίζουν μια εταιρία και μια χώρα που πλέον δεν υπάρχουν.
Billy
(photo- Billy 2013 & αρχείο Billy Files)
↧
↧
Εν Αθήναις.....ελεγκτές ΜΜΜ άλλοτε και τώρα
Με αφορμή το φοβερό συμβάν στο Περιστέρι με το παλληκάρι που έχασε
την ζωή του πηδώντας(;) από το τρόλεϊ.
Δεν είχε λένε εισιτήριο και ο ελεγκτής θα το οδηγούσε στο αστυνομικό τμήμα....
ο εισαγγελέας ζήτησε περαιτέρω έρευνα και καλά έκανε.
Έχει τύχει να δω ελεγκτές σε λεωφορείο...λές και απευθυνόντουσαν σε εγκληματίες.
Το παρακαλώ και ευχαριστώ άγνωστες λέξεις....κοφτές κουβέντες....ματιές άγριες.
Έμαθα ότι πολλοί από δαύτους είναι....άκουσον...άκουσον εθελοντές....
Δηλαδή υπάλληλοι ή οδηγοί εκτός υπηρεσίας.....χωρίς εκπαίδευση.
Μπαίνουν μέσα...λένε στον οδηγό...."....μην ανοίγεις μπροστά...."
"Εισιτήριαααα...." βάζουν και το ταμπελάκι με την ένδειξη ελεγκτής....για να
αιφνιδιάσουν τον εχθρό.
Αλήθεια πώς ήταν οι ελεγκτές παλιά;
Φορούσαν στολή και δεν αιφνιδιάζανε.....ήταν ευγενικοί....αξιολογούσαν
τον παραβάτη....τον γέρο που ξεχνούσε....φώναζε τον εισπράκτορα
και του έλεγε να κόψει εκείνη την ώρα εισιτήριο.
Δεν τον έκανε ρεντίκολο....δεν έδινε εντολή για αστυνομικά τμήματα....
εκεί πήγαινε τον πορτοφολά.
Βέβαια υπήρχε μια διαφορά στις συγκοινωνίες εκείνα τα χρόνια....δεν ήταν
Κρατικά με προσωπικό που κρατιότανε από το Δημόσιο.
Άκουγες μια καλημέρα από τον οδηγό....εξυπηρετούσε και εκτός
στάσεων κάποιον που είχε πρόβλημα.
Αν υπήρχε μια στοιχειώδης εκπαίδευση στους ΡΑΜΠΟ των εισιτηρίων
μήπως ζούσε το παλληκαράκι σήμερα;
πίσω στα παλιά
↧
Πάμε παραλία;
↧
Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες
Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες ελληνική κωμωδία παραγωγής Φίνος Φιλμ του 1960 σε σκηνοθεσία Αλέκου Σακελλάριου, με πρωταγωνιστές τους Ντίνο Ηλιόπουλο και Κώστα Χατζηχρήστο.

Ο Στέλιος Κοντογιώργης (Ντίνος Ηλιόπουλος) και ο Θωμάς Μακρυκώστας (Κώστας Χατζηχρήστος) είναι δύο φιλήσυχοι άνθρωποι, οι οποίοι κατάγονται από το ίδιο χωριό της Πελοποννήσου, όμως δεν γνωρίζονται μεταξύ τους. Ωστόσο οι οικογένειές τους διατηρούν μία αιματηρή βεντέτα που ξεκίνησε πριν από 80 χρόνια. Ο Στέλιος και ο Θωμάς είναι τα τελευταία αρσενικά μέλη από κάθε οικογένεια. Με αφορμή το πρόσφατο φονικό που διεπράχθη στο χωριό, στο οποίο σκοτώθηκε ένα μέλος από την κάθε οικογένεια, ο θείος του Στέλιου (Παντελής Ζερβός) τον παροτρύνει επίμονα να βρει και να σκοτώσει το Θωμά, για να πάρει πίσω το αίμα του συγγενή του. Μάλιστα, τον προειδοποιεί πως αν δεν το κάνει, θα τον προλάβει ο αντίπαλός του και θα τον σκοτώσει πρώτος. Την ίδια ώρα, ο Θωμάς δέχεται επίσκεψη από τη θεία του (Τζόλυ Γαρμπή), η οποία του ζητά να κάνει το ίδιο και μάλιστα τον προμηθεύει με τα απαραίτητα όπλα.

Παρ' όλα αυτά, ούτε ο Στέλιος ούτε ο Θωμάς είναι διατεθειμένοι να διαπράξουν φόνο. Εξάλλου, και οι δύο τρομοκρατούνται στην ιδέα ότι κάποιος άγνωστος τους ψάχνει για να τους δολοφονήσει. Έτσι, αποφασίζουν να αφήσουν τις δουλειές τους και να κρυφτούν σε κάποιο απόμερο ξενοδοχείο. Η τύχη τα φέρνει έτσι ώστε οι δυο τους, χωρίς να γνωρίζει ο ένας την ταυτότητα του άλλου, να συγκατοικήσουν σε ένα δωμάτιο, προσπαθώντας να προστατευθούν από τον υποτιθέμενο εχθρό που στην πραγματικότητα ήταν δίπλα τους.

Η ταινία έκοψε 59.436 εισιτήρια κατά την πρώτη της προβολή στους κινηματογράφους της Αθήνας και του Πειραιά, κατατασσόμενη στην 12η θέση ανάμεσα στις 52 ελληνικές ταινίες που προβλήθηκαν την κινηματογραφική περίοδο 1959–60.Σκηνοθεσία Αλέκος Σακελλάριος
Παραγωγή Φίνος Φιλμ
Σενάριο Χρήστος Γιαννακόπουλος
& Αλέκος Σακελλάριος
Πρωταγωνιστές Ντίνος Ηλιόπουλος,
Κώστας Χατζηχρήστος,
Παντελής Ζερβός,
Λαυρέντης Διανέλλος,
Τζόλυ Γαρμπή,
Περικλής Χριστοφορίδης,
Αλέκα Στρατηγού,
Νίκη Λινάρδου,
Νίτσα Μαρούδα,
Ζαννίνο κ.α.
Πρώτη προβολή 22 Αυγούστου 1960
Μουσική Μίμης Πλέσσας
Διάρκεια 75 λεπτά
ΠΗΓΗ http://el.wikipedia.org/
↧
Διαδρομές με το τραμ.
Καλησπέρα καλοί μου φίλοι-αναγνώστες! Πριν λίγους μήνες, είχαμε το Rethink Athens. Μία πρωτοβουλία του ιδρύματος Ωνάση, για την αναβάθμιση του κέντρου της Αθήνας και συγκεκριμένα την πεζοδρόμηση της Ελευθερίου Βενιζέλου, η γνωστή και ως Πανεπιστημίου. Το έργο λοιπόν λέει, ότι θα γίνει πεζόδρομος η Πανεπιστημίου, θα δημιουργηθούν διάφοροι χώροι αναψυχής και διασκέδασης, θα επικρατήσει το πράσινο και θα επεκταθεί το τραμ μέχρι και την Πατησίων! Αυτό ήταν αρκετό για να σκεφτώ, ότι ήρθε η στιγμή που πρέπει να δικαιωθεί το τραμ! Ένα μέσο το οποίο έχει ακούσει τα εξ αμάξης και έχει χρεωθεί όλα τα αρνητικά, θεωρώ ότι με αυτό το έργο πλέον δικαιώνεται και βρήκα την ευκαιρία να γράψω ένα θέμα όπου θα αναδείξω τα θετικά του στοιχεία!
![]() |
Το τραμ στην Ελευθερίου Βενιζέλου (Πανεπιστημίου) |
Για αρχή ας δούμε και λίγη ιστορία. Το τραμ στην Αθήνα δεν είναι κάτι καινούργιο ακριβώς. Η Αθήνα είχε τραμ από το 1882, τότε ήταν με ιππήλατους τροχιόδρομους και το 1908 μετατράπηκαν σε ηλεκτροκινούμενο. Το δίκτυο ήταν πολύ μεγάλο, είχε 21 γραμμές και έφτανε από τον Πειραιά, περνάνε μέσα απ'όλο την Αθήνα -Κουκάκι, Κολοκυνθού, Λεωφόρος Αλεξάνδρας, κλπ- και κατέληγε στο Λαύριο. Μέχρι και το 1960 όμως, έγινε σταδιακή απόσυρση, με αντικατάσταση του με ηλεκροκίνητα και θερμικά λεωφορεία. Οι γραμμές, σε όλο σχεδόν το δίκτυο, ξηλώθηκαν ή σκεπάστηκαν με άσφαλτο. Σε λίγα μόνο σημεία θα τις δούμε, όπως στο Θησείο, στην οδό Ηρακλειδών. Κατ' εμε, μεγάλο λάθος και αυτό γιατί, ήταν κάτι το πολύ όμορφο και γραφικό, κοσμούσε τους δρόμους της Αθήνας και βοηθούσε στο να μην κυκλοφορούν πολλά αυτοκίνητα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, πως οι περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες, έχουν πολύ όμορφα και γραφικά τραμ.
Όπως και να έχει, 44 χρόνια αργότερα, το τραμ κάνει ξανά την εμφάνισή του στους δρόμους της πρωτεύουσας, πλήρως εκσυγχρονισμένο. Ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Ιούλιο του 2004, ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων. Μόνο που τα πράγματα ξεκίνησαν κάπως στραβά για το τραμ. Τα 44 χρόνια απουσίας του, είναι πάρα πολλά και ο κόσμος το είχε ξεχάσει. Οι αντιδράσεις για την δημιουργία του, ήταν πάρα πολλές! Ακόμα θυμάμαι την καθηγήτρια μου στο σχολείο, να μας λέει ότι πρέπει να αντισταθούμε στη δημιουργία του τραμ και που θα καταστρέψει το πράσινο στην παραλία(!) και πως είναι χρέος μας να πάμε και μεις στις πορείες διαμαρτυρίας, που γίνονται στη γειτονία μας. Έπειτα σου λέει ότι οι μαθητές ενεργούν από μόνοι τους, άλλα αυτό είναι κάτι άσχετο με το θέμα μου. Παρακάτω, θα διαψεύσω περίτρανα την καθηγήτρια μου. Εκτός από τις αντιδράσεις, υπήρχαν και αρκετά προβλήματα. Οι οδηγοί δεν είχαν μάθει να συνυπάρχουν με το τραμ,όπως και οι πεζοί και επειδή είμαστε και οδηγοί με παιδεία, δεν το σεβόμασταν! Τα ατυχήματα με το τραμ, τους πρώτους μήνες ειδικά, ήταν καθημερινό φαινόμενο που ευτυχώς δεν ήταν σοβαρά! Και αυτό, γιατί τα φανάρια δεν έδιναν προτεραιότητα στο τραμ, κάτι που γίνεται μόνο στην Ελλάδα και οι οδηγοί είχαν εντολή να πηγαίνουν με λιγότερα χιλιόμετρα απ'ότι κανονικά. Και επειδή είμαστε στην Ελλάδα, αρκετά πράγματα γίνονται στο πόδι. Υπήρξαν κατασκευαστικά λάθη, όπως ότι σε κάθε βροχή οι γραμμές γίνονται μικρές λίμνες ή και ποτάμια! Τα δρομολόγια ήταν ανά 20' και λόγο των ατυχημάτων, μπορεί και περισσότερο. Η ταχύτητα ήταν αργή για τους λόγους που είπα πιο πάνω, αλλά ο κόσμος το προτιμούσε και δεν το άφησε στην απ'έξω.
Πλέον μετά από εννέα ολόκληρα χρόνια (πως περνάει έτσι ο καιρός, ε;) το τραμ είναι εδώ. Με σχέδια επέκτασης, με τον κόσμο να έχει προσαρμοστεί με την ύπαρξή του και εδώ βρίσκω την ευκαιρία να αναδείξω τα θετικά του στοιχεία. Πρώτα απ'όλα είναι ένα 100% οικολογικό μέσο μετακίνησης. Από όπου περνάει το τραμ υπάρχει πράσινο, κάτι το οποίο λείπει πολύ σε αυτή την πόλη (εδώ έρχεται η τρανταχτή διάψευση της καθηγήτριας μου, που αναφέρω πιο πάνω). Έχει την ικανότητα να ελίσσεται μέσα στις γειτονιές, όπως γίνεται και στο Π. Φάληρο και το καλύτερο. Επίσης μας προσφέρει μία υπέροχη διαδρομή σε όλο το μήκος της Αθηναϊκής Riviera! Ξεκινάει από το γήπεδο του ΣΕΦ και καταλήγει στο Ασκληπιείο της Βούλας. Είναι μία πανέμορφη παραθαλάσσια διαδρομή, στην οποία κυριαρχεί το πράσινο και η θάλασσα. Η διαδρομές του τραμ είναι τρεις. Η μια είναι Σύνταγμα-Βούλα, η δεύτερη είναι Σύνταγμα-ΣΕΦ και η τρίτη ΣΕΦ-Βούλα. Το ότι πάει σε ολόκληρη την παραλία, αυτό είναι πολύ καλό, γιατί περνάει έξω απ'όλα τα μαγαζιά! Ότι πρέπει για όσους θέλουν να πιουν ή και για όσους σκέφτονται το παρκάρισμα ή και το αλκοτέστ! Είναι και κάποιοι άλλοι οι οποίοι κάνουν παράπονα για την ταχύτητα του. Αν μπορούν να πάνε πάνω από 40 χλμ ανά ώρα στην Ελευθερίου Βενιζέλου στη Νέα Σμύρνη, ας μου το πουν.
Αυτά λοιπόν με το τραμ! Το στηρίζω, γιατί είναι πολύ όμορφο και θεωρώ αρκετά λειτουργικό! Δεν γίνεται όμως να έχεις απαίτηση να τρέχει όπως το μετρό, μιας και το μετρό κινείται υπογείως. Αναμένουμε λοιπόν τις νέες επεκτάσεις του ( προς Πατησίων και προς το θέατρο του Πειραιά) και σας προτείνωΑΝΕΠΙΦΥΛΑΚΤΑ να κάνετε αυτή την τόσο όμορφη διαδρομή στην παραλία, πραγματικά μαγική, ειδικά όταν σουρουπώνει και χάνεται ο ήλιος μέσα στην θάλασσα της Αττικής. Καλές διαδρομές και καλό απόγευμα...
![]() |
Ιππήλατο τραμ. |
![]() |
Το τραμ (Πηγή: http://www.igogreece.com) |
![]() |
Το τραμ στην παραλία (Πηγή: http://www.igogreece.com) |
↧
↧
Aιχμάλωτος πειρατών
Το ΒΗmagazino μιλάει με τον καπετάνιο Μιχάλη Μπουρτζώνη ο οποίος πριν από τρία χρόνια είχε μείνει όμηρος πειρατών στη Σομαλία για δύο μήνες

Είναι Φεβρουάριος στη Σομαλία. Ενας έλληνας καπετάνιος βγαίνει από το πλοίο «Navios Apollon» φορώντας μόνο ένα σορτσάκι. Λίγες ώρες νωρίτερα, ένα φορτίο με χρήματα έχει πέσει από ένα αεροπλάνο στη θάλασσα. Είναι ελεύθερος έπειτα από δύο μήνες. Με μια περίεργη οικειότητα, απευθύνεται στους πειρατές που τον κρατούσαν όμηρο: «Ρε σεις; Δεν μου αφήσατε μια φόρμα; Θα με περάσουν για τρελό» τους λέει. Αμέσως ο ένας βγάζει το παντελόνι που φορούσε και του το δίνει. «Πάρ’ το, καπετάνιε, να πας στο σπίτι σου». Δεν το πήρε. Βγήκε και αγόρασε ένα άλλο.
Ο Μιχάλης Μπουρτζώνης ήταν 52 ετών το 2009. Είχε τρία παιδιά που τον περίμεναν στο σπίτι να γυρίσει «από τα καράβια», σε ένα από τα ταξίδια ρουτίνας των ναυτικών. Αυτό ήταν λίγο διαφορετικό. Λίγες ημέρες μετά τα Χριστούγεννα, στις 29 Δεκεμβρίου, το πλοίο της ελληνικής εταιρείας Νavios, που μόλις είχε αλλάξει σημαία – είχε βγάλει τη γαλανόλευκη και πλέον διέσχιζε τις θάλασσες ανεμίζοντας αυτή του Παναμά –, έγινε στόχος 15 πειρατών που είχαν στήσει καρτέρι στην περιοχή.
Η ιστορία μιας αιχμαλωσίας
Είναι 18.40 και το πλοίο ταξιδεύει γύρω στα 180 μίλια βορειοανατολικά από τις Σεϋχέλλες. Η Σομαλία έχει μείνει πια πίσω και το πλήρωμα είναι ανακουφισμένο που πέρασε με επιτυχία την περιοχή που για τους ναυτικούς θεωρείται η πιο επικίνδυνη ζώνη του κόσμου. Εκείνη τη στιγμή, ο υποπλοίαρχος που έχει βάρδια αντιλαμβάνεται ότι μια βάρκα με πέντε άτομα τους ακολουθεί. Ο έλληνας καπετάνιος και οι 18 Φιλιππινέζοι που αποτελούν το πλήρωμα ξεκινούν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα. Σε τέτοιες περιπτώσεις το πλήρωμα ρίχνει νερό με μάνικες, πετά αντικείμενα προς το μέρος των υπόπτων, κάνει ελιγμούς με το πλοίο ή δένει ένα χοντρό σκοινί που με την κίνηση του πλοίου δεν αφήνει τις βάρκες να πλησιάσουν. Είναι, όμως, ήδη αργά. Ακολουθούν δύο βολές με μπαζούκας. Ολα τελειώνουν. Το πλήρωμα κλειδώνεται στον χώρο ενδιαίτησης – τον χώρο που έχει επιλέξει από πριν ως καταφύγιο. Η βάρκα πλησιάζει και οι πειρατές σκαρφαλώνουν χωρίς δυσκολία με τη βοήθεια μιας αλουμινένιας σκάλας από την πρύμνη. Σπάνε το τζάμι της γέφυρας και καταλαμβάνουν το πλοίο. Η ιστορία αρχίζει.
Το δάχτυλο στη σκανδάλη
Κομμένα δάχτυλα σε φακέλους, εκφοβισμοί, τηλεφωνήματα με το πιστόλι στον κρόταφο από καπετάνιους οι οποίοι ζητούν από τη γυναίκα τους να πιέσει την εταιρεία, ξύλο, ουρλιαχτά, άσχημες συνθήκες διαβίωσης. Για τις πειρατείες έχουν ακουστεί πολλά. Στο «Navios Apollon», όμως, τα χειρότερα αποφεύχθηκαν, έστω και την τελευταία στιγμή. Οι πειρατές, αφού ανέβηκαν στο πλοίο, συγκέντρωσαν όλο το πλήρωμα στη γέφυρα για να γίνει η καταμέτρηση και αμέσως ζήτησαν σε σπαστά αγγλικά από τον καπετάνιο να το σταματήσει. Το πλοίο, όμως, ήταν στον αυτόματο, «δεν πατάς απλώς το φρένο και σταματάει» εξηγεί ο Μιχάλης Μπουρτζώνης. Κάπου εκεί οξύνθηκαν τα πνεύματα. Από την πλευρά του εκείνος δεν μπορούσε να διακόψει τις κινήσεις του συστήματος, από την άλλη οι πειρατές δεν μπορούσαν να καταλάβουν τα επιχειρήματά του. Λίγο έλειψε να πατήσουν τη σκανδάλη. Ο έλληνας καπετάνιος κατάφερε να διατηρήσει την ψυχραιμία του και με το πιστόλι στον κρόταφο τους έπεισε ότι σταδιακά το πλοίο θα σταματούσε.
Στη συνέχεια κατέφθασε άλλη μια βάρκα και πλέον στο πλοίο βρίσκονταν γύρω στα 15 επιπλέον άτομα. Από 18άρηδες και 20άρηδες Σομαλούς μέχρι Ινδούς, Αιθίοπες και Αραβες, οι πειρατές είχαν αρκετές διαφορές μεταξύ τους, αλλά μοιράζονταν το κοινό σημείο του οπλισμού. Μυδραλιοφόρα, μπαζούκας, καλάσνικοφ, πιστόλια, χειροβομβίδες και μαχαίρια ήταν στα χέρια τους. Οι συγκεκριμένοι πειρατές στην πραγματικότητα είναι τα πιόνια στην ιστορία. Πίσω από αυτούς κρύβονται ένα μητρικό σκάφος ανεφοδιασμού και ένα ολόκληρο κύκλωμα με διεθνείς απολήξεις. Είναι σαφές ότι μέσα στον ωκεανό δεν μπορούν δύο βάρκες να εξασφαλίσουν τα καύσιμα και όλα τα απαραίτητα για να αντέξουν επί ημέρες αναμένοντας το εκάστοτε πλοίο-στόχο. «Μέσα στον ωκεανό η πιο κοντινή στεριά απέχει όσο απέχει από την Αθήνα το Βέλγιο. Φυσικά και υπάρχουν τα μητρικά σκάφη, που είναι συνήθως αλιευτικά ανοικτής θαλάσσης, ολόκληρα βαπόρια δηλαδή, ή κάποια άλλα πλοία που έχουν καταλάβει οι πειρατές και τα χρησιμοποιούν για αυτόν τον σκοπό» εξηγεί ο Γιώργος Βλάχος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού. Η πληροφόρησή τους είναι ακριβής. «Υπάρχει σίγουρα κεντρικός έλεγχος. Ξέρουν τι βαπόρι είσαι, τι κουβαλάς, με τι ταχύτητα πας, από πού έφυγες, προς τα πού κατευθύνεσαι, πότε θα περάσεις» περιγράφει.
Το σύνδρομο της Στοκχόλμης
Ανάμεσα στους πειρατές που ανέβηκαν στο «Navios Apollon» ήταν και κάποιος που μιλούσε αγγλικά. Ετσι, η συνεννόηση έγινε σε πιο ήρεμους τόνους και ο καπετάνιος οδήγησε το πλοίο στις ακτές της Σομαλίας – πλησίασε, δηλαδή, στα δύο μίλια και αγκυροβόλησε το πλοίο – για να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση με την εταιρεία. Εκεί, πλήρωμα και καπετάνιος θα έμεναν για 63 μερόνυχτα. «Εσείς θέλετε τα λύτρα, εμείς θέλουμε το πλοίο σε καλή κατάσταση, οπότε, αν συνεργαστούμε αρμονικά, θα είναι όλα καλύτερα», είχε πει ο καπετάνιος στους πειρατές. Εκείνοι τότε μπήκαν στις καμπίνες, πήραν τιμαλφή, ρούχα, αλλά δεν πείραξαν κανέναν. Στη συνέχεια απομόνωσαν το πλήρωμα στην κουζίνα και στην τραπεζαρία, ενώ έδωσαν στον καπετάνιο ένα στρώμα για να κοιμάται στη γέφυρα, τον μοναδικό χώρο όπου μπορούσε να κινηθεί ελεύθερα. «Αν ήθελα να πάω για ένα ντους ή στην τουαλέτα, υπήρχε πάντα μια διακριτική συνοδεία» θυμάται.
Οσο για το φαγητό, μέχρι να φθάσουν κοντά στη Σομαλία, οι πειρατές έτρωγαν από τις προμήθειες του πλοίου, τις οποίες όμως μαγείρευε δικός τους άνθρωπος. «Μετά, έφερναν ακόμη και κατσίκια ζωντανά, τα έσφαζαν και τα καθάριζαν για να τα μαγειρέψουν» θυμάται ο καπετάνιος: «Είχαμε δύο κουζίνες. Μία στην οποία ετοίμαζε φαγητό ο δικός τους μάγειρας και μία για τον δικό μας. Αν ήθελαν κάτι τα παιδιά από το πλήρωμα, ένα κομμάτι κρέας για παράδειγμα, τους το έδιναν χωρίς δεύτερη σκέψη».
Αλλά οι σχέσεις ήταν αμοιβαία καλές. Μια μέρα, ο επικεφαλής των πειρατών ζήτησε φάρμακα από τον καπετάνιο γιατί το παιδί του, που ζούσε στη Σομαλία, είχε ιλαρά. Του τα έδωσε και με το παραπάνω. «Εξω ήταν μια ρημαγμένη χώρα» λέει ο Μιχάλης Μπουρτζώνης.
Επειτα από ένα πάθημα, η σχέση του με τους πειρατές βελτιώθηκε. Εκείνοι ήθελαν να ανεβάσουν στο βαπόρι μια βάρκα που είχαν δεμένη δίπλα του, αλλά είχε «πιάσει καιρός». Ο καπετάνιος τους προειδοποίησε να μην το κάνουν, αλλά αυτοί επέμεναν. Επιχείρησαν να την ανεβάσουν, το σκοινί έσπασε και χτύπησε έναν Σομαλό στο πρόσωπο. «Ευτυχώς του έκανε μόνο κάτι μελανιές». Κάποια στιγμή, ο επικεφαλής έδωσε και το τηλέφωνό του στον καπετάνιο να καλέσει τους δικούς του – αυτοί είχαν και δορυφορικά τηλέφωνα –, αλλά η ευγενική στάση είχε τα όριά της. «Αρνήθηκα, γιατί κατ’ αυτόν τον τρόπο θα είχαν τον αριθμό του σπιτιού μου και αν κάτι πήγαινε στραβά, θα μπορούσαν να μας απειλήσουν. Αυτό είχα συμβουλεύσει και το πλήρωμά μου να κάνει» εξηγεί ο πλοίαρχος.
Το αίσιο τέλος
Οι πειρατές ήταν αναλφάβητοι. Πήραν τα ρολόγια χειρός του πληρώματος, αλλά δεν μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν. Ειδικά αυτά που ήταν ηλεκτρονικά τούς παίδευαν ακόμη περισσότερο, καθώς δεν μπορούσαν να διαβάσουν ούτε τους αριθμούς. «Οταν ήθελα να γελάσω λίγο, πήγαινα σε κάποιον που φορούσε ένα ρολόι από τα ηλεκτρονικά και τον ρωτούσα τι ώρα είναι» θυμάται ο καπετάνιος. Τα βράδια δε, έφερναν τόνους τσατ – ένα διεγερτικό χόρτο που φυτρώνει στην Κένυα – και μασούσαν. «Καπετάνιε, δεν είναι ναρκωτικά. Αυτό είναι για να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά να φυλάμε το βαπόρι όλο το βράδυ» έλεγαν.
Το πλοίο, αγκυροβολημένο στη Σομαλία, ήταν ο πιο εύκολος στόχος για επιθέσεις από τρίτους που θα έβαζαν στο μάτι τα λύτρα τους. Επειτα από δύο μήνες επήλθε συνεννόηση με την εταιρεία και η περιπέτεια έφτασε στο τέλος της. Το αεροπλάνο των διαπραγματευτών ήρθε, φωτογράφισε το πλήρωμα – η εντολή ήταν να σταθούν παρατεταγμένοι, ώστε να βεβαιωθούν ότι όλοι βρίσκονταν εν ζωή – και στη συνέχεια οι εμπλεκόμενοι έριξαν με αλεξίπτωτο τα χρήματα σε μια αεροστεγή κάψουλα που επέπλεε. Η βάρκα πήγε ως εκεί, τα μετέφερε στο πλοίο και αφού έγινε η καταμέτρηση και πληρώθηκαν όλοι, οι πειρατές έφυγαν από το πλοίο και ευχήθηκαν «Καλό ταξίδι». Και αυτό δεν ήταν καν ειρωνικό.
Η αλλαγή της παγκόσμιας πειρατείας
Επιθέσεις πειρατών γίνονται σε διάφορα μέρη του κόσμου, με τη Βραζιλία, τη Νότια Κίνα, τα στενά της Σιγκαπούρης και την Ινδονησία να βρίσκονται στις πρώτες θέσεις. Οι σκληρές πειρατείες, όμως, καταγράφονται στη Σομαλία και στον Ινδικό Ωκεανό από την Ανατολική Αφρική, αλλά και στη Δυτική Αφρική, στον κόλπο της Γουινέας. Το τελευταίο διάστημα, οι επιθέσεις των πειρατών έχουν μειωθεί από την πλευρά της Σομαλίας, αφού οι ένοπλοι φρουροί που παραχωρούν οι περίπου 400 εταιρείες ναυτιλιακής προστασίας ανά τον κόσμο συχνά τούς απωθούν.
Ο καπετάνιος Μιχάλης Μπουρτζώνης, ο οποίος έμεινε όμηρος πειρατών για δύο μήνες, εξηγεί: «Το 2010 δεν υπήρχαν ούτε οι ένοπλοι φρουροί ούτε τα συρματοπλέγματα για να προφυλαχτούμε». Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Για να περάσει ένα πλοίο από τα πιο γνωστά «επικίνδυνα σημεία» του πλανήτη, την Ανατολική και τη Δυτική Αφρική, εξοπλίζεται περιμετρικά με ένα ειδικό συρματόπλεγμα γεμάτο ξυράφια – περίπου σαν αυτά που τοποθετούνται στις μάντρες – και επιβιβάζει φρουρούς για να μπορέσει να αποφύγει τις ενδεχόμενες επιθέσεις. Η οπλοκατοχή στα πλοία που βρίσκονται σε θαλάσσιες περιοχές ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε κίνδυνο είναι νόμιμη και οι περισσότερες σημαίες την επιτρέπουν. Το ίδιο και η ελληνική τον τελευταίο χρόνο.
Το τελευταίο διάστημα οι επιθέσεις των πειρατών έχουν μειωθεί από την ανατολική πλευρά της Αφρικής, δηλαδή στη Σομαλία και στον Ινδικό Ωκεανό. «Στα περισσότερα πλοία που διαπλέουν από τα στενά του Αντεν προς την Ασία ή από την Ασία προς την Ευρώπη, επιβιβάζονται ένοπλοι φρουροί οι οποίοι κάνουν καλή δουλειά, ενώ είναι γνωστό ότι αν ένα σκάφος αντιληφθεί πως υπάρχουν ένοπλοι, θα προτιμήσει να βρει έναν άλλο, αφύλακτο στόχο» εξηγεί ο Γιώργος Βλάχος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού. Τελευταίο ελληνόκτητο θύμα ήταν το δεξαμενόπλοιο «Σμύρνη», της εταιρείας Dynacom, με σημαία Λιβερίας, το οποίο κατέλαβαν πειρατές 300 ναυτικά μίλια ανατολικά του Ομάν και απελευθερώθηκε τον Μάρτιο του 2013 έπειτα από δέκα ολόκληρους μήνες. Την ίδια ώρα, τα 4.000 ελληνόκτητα πλοία
– εκ των οποίων τα 800 είναι και με ελληνική σημαία – συνεχίζουν να περνούν από αυτά τα μέρη σε καθημερινή βάση.
– εκ των οποίων τα 800 είναι και με ελληνική σημαία – συνεχίζουν να περνούν από αυτά τα μέρη σε καθημερινή βάση.
Αντιθέτως, στον κόλπο της Γουινέας τα κρούσματα έχουν αυξηθεί: το 2011 σημειώθηκαν εκεί 39 επιθέσεις, το 2012 καταγράφηκαν 52, ενώ μόλις κατά το πρώτο μισό του 2013 υπήρξαν 30 περιστατικά. Στην ανατολική πλευρά, από την άλλη, το 2011 καταγράφηκαν 238, το 2012 78 και το πρώτο μισό του 2013 μόλις 7. Τα περιστατικά της Αφρικής είναι πάντοτε ιδιαίτερα, γιατί εκεί οι πειρατές συνήθως καταλαμβάνουν το πλοίο και ζητούν λύτρα. «Η κατάσταση στη Δυτική Αφρική είναι χειρότερη επειδή εκεί τους πειρατές δεν τους νοιάζει να πιάσουν αιχμαλώτους και να ζητήσουν λύτρα, αλλά έχουν άλλους στόχους και επιχειρούν να πάρουν το φορτίο. Αυτοί οι πειρατές μπορούν να πυροβολήσουν ακόμη πιο εύκολα» εξηγεί ο Πάνος Μωραΐτης, ιδιοκτήτης της Ασπίδας, της πιο γνωστής εταιρείας που παρέχει ναυτιλιακή ασφάλεια – ανάμεσα στις 50-60 εταιρείες ελληνικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται σήμερα – και συνεχίζει: «Φυσικά, ποτέ δεν είναι εύκολη μια κατάσταση ομηρείας, αλλά είναι γεγονός ότι μέχρι πέρυσι η πειρατεία πολλές φορές έμοιαζε με εμπορική συναλλαγή, ενώ τώρα τα δεδομένα έχουν αλλάξει».
Οι διαπραγματεύσεις ξεκινούν ακόμη και από τα 20 εκατομμύρια ευρώ για να πέσουν στα πέντε ή και σε λιγότερα. Το κόστος για την εκάστοτε εταιρεία, ωστόσο, είναι πάντα ιδιαίτερα υψηλό. Μόνο για τις επιθέσεις που σημειώθηκαν το 2011, οι δαπάνες της ένωσης γερμανών πλοιοκτητών για την πειρατεία, σύμφωνα με το περιοδικό «Der Spiegel», ανήλθαν σε 5,3 δισ. ευρώ.
*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 4 Αυγούστου 2013
↧
Ιστορικά καφενεία της Αθήνας
από την Πλατεία Δημοπρατηρίου και την οδό Αιόλου ως την περιοχή γύρω από την Ομόνοια
Παρόλο που στην περίοδο της Τουρκοκρατίας φαίνεται να υπήρχαν οπωσδήποτε καφενεία στην Αθήνα, οι αλλαγές που έφερε η απελευθέρωση της πόλης και η μετατροπής της σε πρωτεύουσα δεν θα μπορούσαν να μην αγγίξουν και την καθημερινότητα των Αθηναίων. Εξάλλου ο Αλέξανδρος Πασπάτης σημειώνει σε υπόμνημά του το 1862:
«Το αρχαίον οθωμανικόν καφενείον δεν ηυχαριστεί πλέον τον φιλοπότην και φίλοινον ευρωπαΐζοντα. Όθεν ευπρεπέστερα καφεπωλεία εκτίσθησαν…»
Η αρχή της νέας εποχής των Αθηναϊκών Καφενείων ξεκινάει από το τότε κέντρο της πόλης, την νεοχαραχθείσα οδό Αιόλου, και ακολουθεί βαθμιαία της εξάπλωση της ίδιας της Αθήνας, προς την περιοχή της Ομόνοιας.
Από την Πλατεία Δημοπρατηρίου ως την Αγία Ειρήνη
«Εσύχναζον κατά προτίμησιν οι γηραιοί αγωνισταί, σuνoµιλoύντες περί των γεγονότων του Αγώνος»1
Αποτελώντας τη σύμφυση της οθωμανικής με την οθωνική Αθήνα, η οδός Αιόλου κατά τα μέσα και τα τέλη του 19ου αιώνα συνδυάζει στοιχεία τόσο από το παρελθόν όσο και από το τότε παρόν της πόλης. Τα Καφενεία πέριξ της τότε Πλατείας Δημοπρατηρίου, στη συμβολή των οδών Αιόλου και Μητροπόλεως, αντανακλούν την καθημερινότητα της παλιάς πόλης αμέσως μετά την απελευθέρωση. Σε ένα απλό, τούρκικου τύπου καφενείο συχνάζουν παραγκωνισμένοι αγωνιστές του 1821, μαζί με τους ψυχογιούς τους που τους κρατάνε άσβεστους τους ναργιλέδες, ενώ σε ένα γειτονικό καφενείο επί της Πλατείας Δημοπρατηρίου συχνάζουν τρόφιμοι της γειτονικής φυλακής του Μεντρεσέ, κυρίως αντιμοναρχικοί πολιτικοί κρατούμενοι, αλλά και ταραχοποιά, περιθωριακά στοιχεία.
«Άλλοι Έλληνες ντυμένοι φράγκικα τελειώνουν ένα μπουκάλι μπίρα, καπνίζουν πούρο ή τσιγάρο και κουβεντιάζουν γαλλικά»2
Στον αντίποδα των λαϊκών καφενείων του Δημοπρατηρίου βρίσκονταν τα ευρωπαϊκής ατμόσφαιρας καφενεία της Οδού Αιόλου, με γνωστότερο το καφενείο «Ωραία Ελλάς». Από το 1839 που πρωτοάνοιξε, με ιδιόκτητη τον Ιταλό Santo, μέχρι το 1879 που έκλεισε οριστικά, η «Ωραία Ελλάς» εγκαινίασε μια νέα εποχή για τα καφενεία της πρωτεύουσας, την οποία περιγράφει ο Hans – Christian Andersen το 1841, στο «Οδοιπορικό στην Ελλάδα»:
«H Αθήνα έχει ένα καινούριο ιταλικό καφενείο, τόσο μεγάλο και κομψό, που θα έκανε εντύπωση ακόμα και στο Αμβούργο και το Bερολίνο. Εδώ είδα νεαρούς Έλληνες με εθνικές στολές, σφιγμένους όμως τόσο πολύ, που σίγουρα θα είχαν μελανιάσει τα πλευρά τους. Έπαιζαν μπιλιάρδο καπνίζοντας, φορώντας γάντια και κρατώντας lorgnet. Αυτοί ήταν πραγματικά οι Έλληνες δανδήδες...».
Στέκι περιηγητών και «φραγκοντυμένων» Ελλήνων που έπαιζαν για πρώτη φορά μπιλιάρδο στην νέα πρωτεύουσα, η «Ωραία Ελλάς» συγκέντρωνε για χρόνια τους αντιφρονούντες του οθωνικού καθεστώτος, διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στην πολιτική ζωή ολόκληρης της Ελλάδας. Επαναστατικά κινήματα ζυμώνονται στα τραπέζια του, αντιμοναρχικές εφημερίδες ξεκινούν από τους πάγκους του , ενώ τη δεκαετία του 1870 η «Ωραία Ελλάς» εκτελεί και χρέη άτυπου Χρηματιστηρίου, κατά τη διάρκεια της κρίσης των «Λαυρεωτικών».
Ένα καφενείο παρόμοιας ατμόσφαιρας διεύθυνε και η «σωματώδης Γαλλίς», κόρη του φιλέλληνα Ρομπέρ, απέναντι από την εκκλησία της Αγίας Ειρήνης, ονομάζοντάς το «Καφενείο της Ευρώπης», και εισάγοντας σε αυτό καινοτομίες, όπως μαόνινα τραπέζια και σφαιριστήριο.
Από την Αγία Ειρήνη ως τη Χρυσοσπηλιώτισσα
«Η αντικατάστασις των χρόνων της δουλείας και του πολέμου με τους χρόνους της ελευθερίας και της ειρήνης»3
Όντας για πολλά χρόνια κατά τον 19ο αιώνα ο κεντρικότερος ίσως δρόμος της Αθήνας, η οδός Αιόλου μπορεί να καυχιέται για πολλές πρωτιές στην αθηναϊκή ιστορία. Τη δεκαετία του 1830, απέναντι από την εκκλησία της Χρυσοσπηλιώτισσας, ανοίγει η «Πετρούπολη», το πρώτο εστιατόριο της πρωτεύουσας. Παρά τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές του, οι πελάτες του συνεχίζουν να σκουπίζουν τα χέρια τους στη φουστανέλα του σερβιτόρου.
Λίγο παρακάτω, στη γωνία των οδών Αιόλου και Βύσσης, ιδρύθηκε το 1841 το «Γλυκισματοποιείον» του Σπυρίδωνος Παυλίδη, εισάγοντας για πρώτη φορά στην Αθήνα την σοκολάτα. Στεγάστηκε στο κτήριο της οδού Αιόλου, μέχρι την δεκαετία του 1870, όταν και μετακόμισε στο νεοκλασικό εργοστάσιο της Οδού Πειραιώς, αφού πρώτα ο Σπύρος Παυλίδης άφησε τη σφραγίδα του στην οδό Αιόλου, πρωτοστατώντας στον έρανο για την ανέγερση της Χρυσοσπηλιώτισσας.
Η περιοχή της Χρυσοσπηλιώτισσας έχει ιδιαίτερη σχέση με τη ζαχαροπλαστική, καθώς δίπλα της λειτούργησε, το 1835 το πρώτο ζαχαροπλαστείο της Αθήνας, το επονομαζόμενο «του Λεριού». Οι καινοτομίες του, όπως τα χρυσόχαρτα που τύλιγαν τα γλυκίσματα, εντυπωσίασαν τους Αθηναίους της εποχής του Όθωνα, αλλά κάποτε είχαν και αντίθετα αποτελέσματα, όπως όταν οι χρωστικές των παγωτών του προκάλεσαν «γαστραλγία» στην βασιλική αυλή. Τα ζαχαροπλαστεία συντέλεσαν και στον «εκδημοκρατισμό» των καφενείων, αφού ήταν τα πρώτα μέρη στην Αθήνα στα οποία μπορούσαν να συχνάζουν και γυναίκες, καθώς η παρουσία τους στα παραδοσιακά καφενεία ήταν «σιωπηρώς απαγορευμένη» κατά τον Ηλία Πετρόπουλο.
Κατά των 19ο αιώνα, ρόλο καφενείων διαδραμάτισαν πολλές φορές και τα φαρμακεία, απευθυνόμενα κυρίως στην αστική τάξη. Το πρώτο φαρμακείο της Αθήνας άνοιξε το 1836 στην Αιόλου ο Σταμάτιος Κρίνος, καθηγητής της Ιατρικής και φαρμακοποιός. Το φαρμακείο του Κρίνου έκλεισε, αλλά το διαδέχτηκε το 1923 το ομώνυμο λουκουματζίδικο, το οποίο λειτουργεί ακόμα στο ίδιο σημείο.
Από τα Χαυτεία ως την Ομόνοια
«άτινα ήρχιζον σχηματιζόμενα εις κέντρον λίαν μάλιστα θορυβώδες» 4
Πολλές φορές, τα καφενεία έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην ζωή της πρωτεύουσας, φτάνοντας στο σημείο να βαφτίσουν ολόκληρες γειτονιές. Όταν ο παλαίμαχος αγωνιστής του 1821, Ιωάννης Χαύτας, άνοιγε το καφενείο του στην διασταύρωση των οδών Αιόλου και Σταδίου, στα μέσα του 19ου αιώνα, δε φανταζόταν ότι θα μεταμόρφωνε την πευκόφυτη ερημιά Τζηρίτη στα πολυσύχναστα «Χαυτεία».
Η αστική πραγματικότητα μεταβάλλεται γρήγορα, και έτσι το 1880 το άλλοτε σχεδόν εξοχικό καφενείο του Χαύτα αναγκάστηκε να κλείσει λόγω ανταγωνισμού, δίνοντας τη σκυτάλη σε άλλα ονομαστά καφενεία, όπως το «Καφενείο των Ευφρονούντων» (μέρα – νύχτα συζητούντων, κατά το Γεώργιο Σουρή). Τα Χαυτεία στο γύρισμα του αιώνα μετατρέπονται στον πλέον πολυσύχναστο κόμβο της Αθήνας, φιλοξενώντας πολλές «πρωτιές», όπως τον πρώτο τροχονόμο, τα πρώτα κάγκελα στα πεζοδρόμιά τους αλλά και το πρώτο περίπτερο.
![]() |
Φωτογραφία : Θεοδοσία Δάκογλου |
«Αυτά τα καφενεία είχαν αυτό το χαρακτήρα: δεν είχαν χαρακτήρα» 5
Όταν οι αδελφοί Λουμίδη αποφάσισαν, το 1938, να επεκτείνουν την επιχείρησή τους από τον Πειραιά στην οδό Σταδίου, έβαλαν το λίθο για τη δημιουργία ενός από τα πιο γνωστά φιλολογικά καφενεία της Αθήνας, ανοίγοντας ένα υποτυπώδες καφενείο στο πατάρι του καφεκοπτείου τους.
Το «πατάρι του Λουμίδη», της θέσης του αλλά και της γειτονίας του με το τότε Βιβλιοπωλείον της Εστίας, γρήγορα έγινε τόπος συνάντησης δημοσιογράφων, καλλιτεχνών, συγγραφέων και κυρίως ποιητών, όπως του Ανδρέα Εμπειρίκου, του Μίλτου Σαχτούρη, του Νίκου Γκάτσου και του Οδυσσέα Ελύτη. Πολλές κορυφαίες καλλιτεχνικές συνεργασίες ζυμώθηκαν στα λιτά τραπέζια του, όπως η παράσταση του «Ματωμένου Γάμου» από το Θέατρο Τέχνης, η συνεργασία του Νίκου Γκάτσου με το Μάνο Χατζιδάκι, ή η μελοποίηση του «Άξιον Εστί» από τον Μίκη Θεοδωράκη.Ο ίδιος ο Οδυσσέας Ελύτης περιγράφει το «Πατάρι του Λουμίδη» στα «Ανοιχτά Χαρτιά» του:
«Πριν περάσει χρόνος, το πατάρι του Λουμίδη άρχισε να βουίζει από ένα παρδαλό μελίσσι, ποιητές χλωμούς και κοπέλες ξέμαλλες που απελπίζανε τα γκαρσόνια και εκτοπίζανε σιγά σιγά τους μαυραγορίτες κατά το κλιμακοστάσιο. Άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο, εκείνοι που έχουν σήμερα ένα όνομα, κι οι άλλοι, που οι βιοτικές συνθήκες παρασύρανε μακριά, έκαναν τη θητεία τους σε αυτή την ανεπίσημη σχολή, εκεί γύρω στις μεσημεριάτικες ώρες, ανάμεσα έντεκα και τρεις.»
Από την δεκαετία του 60, το «Πατάρι του Λουμίδη» μπαίνει σε φθίνουσα τροχιά, οι θαμώνες του σκορπούν, ενώ και το ίδιο το κτίριο του κατεδαφίζεται κατά τη δεκαετία του 1970.
«Κάτω απ’ τα τόξα του υπογείου με τις τεφρές σκιές των»6
Τα «δίδυμα» ξενοδοχεία Μπάγκειον και Μέγας Αλέξανδρος, χτισμένα στα τέλη του 19ου αιώνα σε σχέδια του Ernst Ziller και με χρήματα του Ιωάννη Μπάγκα, δεν εγκαινίασαν απλά μια νέα εποχή στην αθηναϊκή εστίαση, αλλά αποτέλεσαν και τη στέγη για ένα από τα παλαιότερα φιλολογικά καφενεία.
Ο ιδιοκτήτης του καφενείου – λουκουματζίδικου που λειτουργούσε στο υπόγειο του Μπαγκείου, κατάφερε με χίλιους κόπους και τεχνάσματα να το μετατρέψει σε στέκι λογοτεχνών. Οι προσπάθειες του ευοδώθηκαν, αφού στο καφενείο του Μπαγκείου σύχναζαν ο Ναπολέοντας Λαπαθιώτης, ο Κώστας Βάρναλης, ο Κλέων Παράσχος, η Μυρτιώτισσα και πολλοί άλλοι, λιγότερο γνωστοί. Φανατικοί καβαφικοί οι περισσότεροι, οι θαμώνες του Μπαγκείου συντέλεσαν στην ευρύτερη αναγνώριση του Κωνσταντίνου Καβάφη στο φιλολογικό στερέωμα.
Την (συχνά θολή, λένε οι χρονικογράφοι της εποχής) ατμόσφαιρα του καφενείου μεταφέρει το ποίημα του Ορέστη Λάσκου, «Το Μπάγκειον», το οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
«το να λείψει κανείς τότε από την Πλατείαν της Ομόνοιας ήτο σαν να έδιδεν την παραίτησην του από ανθρώπου του κόσμου»7
Το νεοκλασικό μέγαρο του 1870, στη γωνία της Πλατείας Ομονοίας με την Γ Σεπτεμβρίου, είναι πλήρως αντιπροσωπευτικό μιας ολόκληρης εποχής για την Ομόνοια. Το καφενείο του Χαραμή, που στεγαζόταν στο ισόγειό του από το 1878, έδωσε τη θέση του το 1892 στο «Μέγα Καφεζαχαροπλαστείον» του δαιμόνιου ζεύγους καφεπωλών Ζαχαράτου και Καπερώνη. Το καφενείο τους αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα της Ομόνοιας τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα, κατά την οποία το πιο πολυσύχναστο κομμάτι της πλατείας ήταν ακριβώς η οδός Γ’ Σεπτεμβρίου, λόγω της αφετηρίας του «Θηρίου», του τρένου δηλαδή για την Κηφισιά.
«Η Ομόνοια παλιότερα είχε περισσότερη μυστική ζωή, σε αυτό συντελούσαν τα πολλά και ωραία καφενεία»8
Στενά συνδεδεμένο με τη μυθολογία της Ομόνοιας, το καφενείο "Νέον" ιδρύθηκε το 1920 από τον Περικλή Γκόσιο και τον Γιάννη Δούκα, με το μεγαλοϊδεατικό όνομα «Νέον Βυζάντιον», που περικόπηκε σε «Νέον», μετά την Μικρασιατική Καταστροφή.
Παρά το πομπώδες όνομα του, τόσο του ίδιου όσο και του ξενοδοχείου «Karlton», που το φιλοξενούσε, και τον πλούσιο, μέσα και έξω, κλασικιστικό του διάκοσμο, το «Νέον» είχε πελατεία κυρίως λαϊκή. Η δεκαετία του 1920 αποτελεί ουσιαστικά μεταίχμιο για την Ομόνοια, καθώς το βάρος της κοινωνικής ζωής μετακινείται σταδιακά προς την πλατεία Συντάγματος, ενώ ο χαρακτήρας της Ομόνοιας αρχίζει να γίνεται πιο λαϊκός. Το «Νέον» είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της αλλαγής που συντελείται στο μεσοπόλεμο. Ο μικροαστικός χαρακτήρας του καφενείου γίνεται πιο ξεκάθαρος κατά τα μεταπολεμικά χρόνια, όταν στο Νέον στεγάζεται η πιάτσα των οικοδόμων και των χτιστών, που κατακλύζουν το εσωτερικό του αλλά και τα γύρω πεζοδρόμια τις πρωινές ώρες, διαθέτοντας μάλιστα και ειδικό δωματιάκι για τον εξοπλισμό τους στο εσωτερικό του.
Το Νέον είχε την τύχη να αποτυπωθεί ζωγραφικά, μέρα και νύχτα, και σε δύο ελαιογραφίες του Γιάννη Τσαρούχη, για τον οποίο αποτελούσαν αγαπημένο θέμα τόσο τα νεοκλασικά κτίρια, όσο και τα καφενεία. Αλλά και ο πεζογράφος Γιώργος Ιωάννου, δεν παραλείπει το Νέον στο βιβλίο του «Ομόνοια, 1980»
«Στην Ομόνοια, η σοβαρότερη και πιο παραδοσιακή ίσως ως προς την ιστορία της πλατείας γωνία είναι αυτή όπου βρίσκεται το Καφενείο Νέον. […] Το πλήθος και ο ορυμαγδός από το τάβλι, τις συζητήσεις και τις παραγγελίες που υπήρχε μέσα είναι για σήμερα κάτι αδιανόητο. Οι καλομαθημένοι σε καφενεία νεαροί επαρχιώτες, οι από τις νοικοκυρεμένες μεσαίες πόλεις καταγόμενοι, δεν ήθελαν να μπούνε στην κοιλιά του κήτους, αλλά κάθονταν στις έξω καρέκλες ή περίμεναν εκεί γύρω όρθιοι.»
«Ίωνος μέσα, στο στενό»9
Η οδός Σατωβριάνδου, στην καρδιά της Ομόνοιας, είναι ένας δρόμος που φιλοξενεί καφενεία με ιδιαίτερη παράδοση, καφενεία στέκια καλλιτεχνών, με ξεχωριστό χαρακτήρα.
Η αρχή γίνεται το 1946, με το «Μπαράκι του Μάριου», στη γωνία των οδών Σατωβριάνδου και Ίωνος (σημερινή Μαρίκας Κοτοπούλη), το οποίο συγκεντρώνει τους ρεμπέτες της εποχής, όπως τον «βραχνό» Μάρκο Βαμβακάρη, τον «βλάχο» Βασίλη Τσιτσάνη, τον «ψηλό» Γιάννη Παπαϊωάννου και όλες τις μεγάλες προσωπικότητες του ρεμπέτικου, αλλά και του μετέπειτα λαϊκού τραγουδιού, ως το 1962 που κλείνει οριστικά.
Η ατμόσφαιρα που είχε το «Μπαρ του Μάριου» επιβιώνει μέχρι σήμερα σε ένα αντίστοιχο καφενείο, το «Καφενείο των Μουσικών», στο νούμερο 29 της οδού Σατωβριάνδου. Βρισκόμενο στην ίδια θέση από την δεκαετία του 1960, το «Καφενείο των Μουσικών» αποτελεί διαχρονικό στέκι συνάντησης των λαϊκών και δημοτικών οργανοπαικτών, συνθετών, τραγουδιστών και μουσικών, ενώ αποτέλεσε και εφαλτήριο για την πορεία πολλών δημοφιλών μουσικών, όπως του Στέλιου Καζαντζίδη και του Χρήστου Νικολόπουλου (περισσότερα για το Καφενείων των Μουσικών εδώ). Εξαφανισμένο σήμερα, το καφενείο «Στέμμα» συμπληρώνει τα καλλιτεχνικά καφενεία της Σατωβριάνδου, καθώς αποτελούσε παλιότερα στέκι των ηθοποιών, και ειδικότερα των μπουλουξήδων που περιόδευαν στην επαρχία.
![]() |
Φωτογραφία : Όλγα Αλεξοπούλου |
«Επαρχιώτης στην Ομόνοια, μες στο ψιλόβροχο, αρχές του Μάη»10
Στην περιοχή της Ομόνοιας και του Γερανίου άνθισε ένα είδος καφενείων που αντικατοπτρίζει πλήρως την αλλαγή στη σύνθεση του κοινωνικού ιστού που επήλθε στην Αθήνα τα μεταπολεμικά χρόνια: τα καφενεία των εσωτερικών μεταναστών.
Με ονόματα όπως «Ήπειρος», «Κρήτη» ή «Ρούμελη», τα καφενεία αυτά λειτουργούσαν σα φάρος για τους μεταπολεμικούς εσωτερικούς μετανάστες, εξυπηρετώντας όχι μόνο νοσταλγικούς σκοπούς, αλλά και καθημερινές πρακτικές ανάγκες, όπως την επικοινωνία με το χωριό, την αναζήτηση εργασίας, γνωριμίες με συντοπίτες και προξενιά.
Η Ομόνοια και το γειτονικό Γεράνι αποτελούν την διαχρονική πύλη εισόδου στην Αθήνα για κάθε νεοφερμένο, λόγω αφενός της κεντρικότητας τους και αφετέρου της γειτνίασης τους με τους σταθμούς των τρένων και των λεωφορείων. Είναι λοιπόν λογικό να κατέχουν την μερίδα του λέοντος στα καφενεία των εσωτερικών μεταναστών, όπως εξάλλου σήμερα φιλοξενούν τα αντίστοιχα στέκια των μεταναστών από το εξωτερικό.
↧
Εν Αθήναις....τα ίδια Παντελάκη μου
Μα το βράδυ είναι καλύτερα λένε γύρω από την Ομόνοια με την αστυνόμευση.
Νέες ώρες αιχμής της εγκληματικότητας λοιπόν 6.30 με 8.30 το πρωϊ....
Ομάδα Αφγανών ακούω κάνει τα κουμάντα στην γνωστή Πλατεία που δεν είναι για αστεία και έφτασε να απειλήσει και γνωστό επιχειρηματία της περιοχής.
Χοντραίνει το παιχνίδι δηλαδή....εκπρόσωπος συλλόγου έχει ενημερώσει
το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και του είπαν υπομονή και θα φτιάξουν
τα πράγματα τον Σεπτέμβρη.
Τι θα πρωτοκάμει η ΕΛ.ΑΣ αυτόν τον μήνα!
Βρε και στην Τοσίτσα που είχε καθαρίσει από την πρέζα ξανά τα ίδια.
Δυστυχώς η λαθρομετανάστευση δεν ελέγχεται....η Χώρα ολόκληρη
σε λίγο θα μετατραπεί σε κέντρο κράτησης.
Τα Δουβλίνα μας βούλιαξαν....
Ο φράχτης έκανε δουλειά στον Έβρο αλλά τα θαλάσσια σύνορά μας δυστυχώς
είναι αδύνατον να ελεγχθούν.
Τα φουσκωτά με στιβαγμένους ανθρώπους καταφθάνουν συνεχώς και μόλις
βλέπουν το Λιμενικό τα τρυπάνε με το μαχαίρι....παλιό κόλπο αναγκαστικά
θα τους μεταφέρουν στο νησί οι Λιμενικοί.
Η συνέχεια επίσης γνωστή....ραντεβού στην Ομόνοια και στα γύρω υπνωτήρια
ύπνος με το κεφάλι και προκαταβολή το χρήμα.
Η πείνα είναι κακός σύμβουλος και πρέπει να επιβιώσουν με κάθε τρόπο.
Απλά πράγματα ...τώρα οι ευαίσθητοι περί ρατσισμού και τα υπόλοιπα
ας κάνουν μια βόλτα στα πέριξ του Κέντρου της Αθήνας και ας κάνουν
ρεπορτάζ με αυτούς που μένουν και εργάζονται εκεί και γεννηθήκανε
σε αυτή την Χώρα και πληρώνουν φόρους ...χαράτσια...κερατιάτικα
του κάθε @#$%$#@ που μας Κυβερνάει και καθημερινά βουλιάζει
την έρημη αυτή Χώρα.
Και να πείς ότι του Γουδή είναι μακριά;
πίσω στα παλιά
↧