Το 1958 ο Μέντης Μποσταντζόγλου, ο γνωστός Μποστ, σχεδίασε μια σειρά γραμματοσήμων για να σχολιάσει την επικαιρότητα της εποχής εκείνης. Η Ανεργίτσα και ο Πειναλέων ήταν τα δύο παιδιά της μετεμφυλιακής ρακένδυτης Ελλάδας.
Μια μεγάλη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη φωτίζει τον Μποστ και 42 γελοιογραφίες του μοιάζει να μιλούν για το σήμερα της κρίσης και της φτώχειας.
Η Ανεργίτσα με την αξιοθρήνητη περικεφαλαία, τον φιόγκο και το βιβλιάριο απόρου κορασίδος και ο Πειναλέων με το ναυτικό πηλήκιο και τη σφεντόνα δίπλα στην φτωχή γερασμένη, ξεδοντιασμένη και κατάκοπη μητέρα τους, την μαμά Ελλάδα, ρίχνουν τα σαρκαστικά βέλη τους κατά της εξουσίας με τα χαμογελαστά αλλά ξεψυχισμένα πρόσωπά τους. Ποιος όμως θα φανταζόταν ότι εκείνοι οι αντιήρωες της μετεμφυλιακής Ελλάδας θα είχαν, δυστυχώς για την έννοιά τους, ευτυχώς για την καλλιτεχνική τους αξία, τόση απήχηση μέχρι σήμερα.
Σε ένα από αυτά τα γραμματόσημα ο Μποστ είχε ζωγραφίσει τον κυβερνήτη του ιστιοφόρου «Ζάλονγκον»- τον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου να ταξιδεύει στη Γερμανία για να ζητήσει δάνειο. Στο περιθώριο του γραμματοσήμου αναγράφονταν οι εξής στίχοι, πάντα γραμμένοι εντελώς ανορθόγραφα, μια συμβολική γραφή που ο Μποστ εισήγαγε: «Πάμε στο άγνωστο για μάρκα με ελπίδα – να ζητιανέψουμε σε τόπους μακρυνούς – να ορθοποδήσουμε πριν έρθη καταιγίδα – και αμνηστέβουμαι κε άλλους Γερμανούς – Σκίσον πλοίον τας θαλάσας – εις την Μπον να είμε φτάσας – Σκίσον τα νερά προπέλαι – Αραχνιάσαν αι μασέλε». Πόσο σημερινό!
Από καιρού εις καιρόν η αλήθεια είναι ότι αυτοί οι χαρακτήρες του Μποστ επανέρχονται στην επικαιρότητα και πολλοί τους θυμούνται μάλλον με λύπηση ενώ άλλοι με σαρκασμό. Τότε τα χαρακτηριστικά της Ελλάδας ήταν η ανεργία, η φτώχεια που επέλαυνε με περικοπές στους μισθούς και πληθωρισμό, οι πελατειακές σχέσεις και το άρρωστο διεφθαρμένο κράτος ενώ η κοινωνία βίωνε απελπισία και απόγνωση. Σας θυμίζουν τίποτα όλα αυτά; Βγαλμένα από το σήμερά μας, η Ελλάδα δυστυχώς δεν έχει βελτιωθεί και πάρα πολύ από τότε, αν και υπήρξαν ανά περιόδους ψήγματα ανάπτυξης και προόδου που είτε κάλυπταν τις μόνιμες αδυναμίες ενός κράτους που δημιουργήθηκε πάνω σε σαθρές υποδομές ή διεφθαρμένες νοοτροπίες που μας τραβάνε πίσω και εμποδίζουν την δημιουργικότητα και τον ενθουσιασμό κάποιων από μας, ίσως των πιο αδύναμων.
Τα συνήθη θύματα της κρίσης βρήκαν τον εαυτό τους στους χαρακτήρες της Ανεργίτσας και του Πειναλέοντα.
Ο μικροαστός ή μικρομεσαίος αλλά και μεσοαστός Ελληνας του σήμερα όπως και την δεκαετία του '60 συναντά τους δυο απογόνους της ψωροκώσταινας στην διπλανή του πόρτα, στον δρόμο για τη δουλειά του, στη στάση του λεωφορείου, στην παρέα του, στην οικογένειά του.
Η εξάρτηση της Ελλάδας από τον ξένο παράγοντα, η μόνιμη δανειοδότηση του κράτους μας από τους συμμάχους- εταίρους μας, τα κακώς κείμενα της πολιτικής ζωής στη χώρα μας, οι πελατειακές σχέσεις πολιτών και πολιτικών, η διαφθορά και η κακή πλευρά του Ελληνα που σατιρίζονταν τότε υφίστανται ακόμα.
![]()
![]()
![]()
Μια μεγάλη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη φωτίζει τον Μποστ και 42 γελοιογραφίες του μοιάζει να μιλούν για το σήμερα της κρίσης και της φτώχειας.
Η Ανεργίτσα με την αξιοθρήνητη περικεφαλαία, τον φιόγκο και το βιβλιάριο απόρου κορασίδος και ο Πειναλέων με το ναυτικό πηλήκιο και τη σφεντόνα δίπλα στην φτωχή γερασμένη, ξεδοντιασμένη και κατάκοπη μητέρα τους, την μαμά Ελλάδα, ρίχνουν τα σαρκαστικά βέλη τους κατά της εξουσίας με τα χαμογελαστά αλλά ξεψυχισμένα πρόσωπά τους. Ποιος όμως θα φανταζόταν ότι εκείνοι οι αντιήρωες της μετεμφυλιακής Ελλάδας θα είχαν, δυστυχώς για την έννοιά τους, ευτυχώς για την καλλιτεχνική τους αξία, τόση απήχηση μέχρι σήμερα.
Σε ένα από αυτά τα γραμματόσημα ο Μποστ είχε ζωγραφίσει τον κυβερνήτη του ιστιοφόρου «Ζάλονγκον»- τον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου να ταξιδεύει στη Γερμανία για να ζητήσει δάνειο. Στο περιθώριο του γραμματοσήμου αναγράφονταν οι εξής στίχοι, πάντα γραμμένοι εντελώς ανορθόγραφα, μια συμβολική γραφή που ο Μποστ εισήγαγε: «Πάμε στο άγνωστο για μάρκα με ελπίδα – να ζητιανέψουμε σε τόπους μακρυνούς – να ορθοποδήσουμε πριν έρθη καταιγίδα – και αμνηστέβουμαι κε άλλους Γερμανούς – Σκίσον πλοίον τας θαλάσας – εις την Μπον να είμε φτάσας – Σκίσον τα νερά προπέλαι – Αραχνιάσαν αι μασέλε». Πόσο σημερινό!
Από καιρού εις καιρόν η αλήθεια είναι ότι αυτοί οι χαρακτήρες του Μποστ επανέρχονται στην επικαιρότητα και πολλοί τους θυμούνται μάλλον με λύπηση ενώ άλλοι με σαρκασμό. Τότε τα χαρακτηριστικά της Ελλάδας ήταν η ανεργία, η φτώχεια που επέλαυνε με περικοπές στους μισθούς και πληθωρισμό, οι πελατειακές σχέσεις και το άρρωστο διεφθαρμένο κράτος ενώ η κοινωνία βίωνε απελπισία και απόγνωση. Σας θυμίζουν τίποτα όλα αυτά; Βγαλμένα από το σήμερά μας, η Ελλάδα δυστυχώς δεν έχει βελτιωθεί και πάρα πολύ από τότε, αν και υπήρξαν ανά περιόδους ψήγματα ανάπτυξης και προόδου που είτε κάλυπταν τις μόνιμες αδυναμίες ενός κράτους που δημιουργήθηκε πάνω σε σαθρές υποδομές ή διεφθαρμένες νοοτροπίες που μας τραβάνε πίσω και εμποδίζουν την δημιουργικότητα και τον ενθουσιασμό κάποιων από μας, ίσως των πιο αδύναμων.
Τα συνήθη θύματα της κρίσης βρήκαν τον εαυτό τους στους χαρακτήρες της Ανεργίτσας και του Πειναλέοντα.
Ο μικροαστός ή μικρομεσαίος αλλά και μεσοαστός Ελληνας του σήμερα όπως και την δεκαετία του '60 συναντά τους δυο απογόνους της ψωροκώσταινας στην διπλανή του πόρτα, στον δρόμο για τη δουλειά του, στη στάση του λεωφορείου, στην παρέα του, στην οικογένειά του.
Η εξάρτηση της Ελλάδας από τον ξένο παράγοντα, η μόνιμη δανειοδότηση του κράτους μας από τους συμμάχους- εταίρους μας, τα κακώς κείμενα της πολιτικής ζωής στη χώρα μας, οι πελατειακές σχέσεις πολιτών και πολιτικών, η διαφθορά και η κακή πλευρά του Ελληνα που σατιρίζονταν τότε υφίστανται ακόμα.
πηγή