«Φραπελιά, φραπελιά και Κώτσο βασιλιά!» αναφωνούσε στις αρχές του 2007 η τηλεόραση. Με μανία και πάθος. Και αν τα ευτράπελα με τη δημοπρασία της βασιλικής περιουσίας αφορούσαν το εθνικό μας γόητρο, τα ευτράπελα με τον πολτό από φύλλα ελιάς που «θεραπεύει» έλεγαν πάσαν νόσον αφορούσαν κάτι πολύ πιο σοβαρό: την εθνική υγεία.
Την πρώτη συνταγή για το… θαυματουργό ματζούνι έδωσε από τη συχνότητα του Antenna η φιλόδοξη ελληνίδα Οπρα Γουίνφρεϊ Τατιάνα Στεφανίδου. Η υστερία όμως που ξέσπασε στους ανά την Ελλάδα ασθενείς, από εκείνους που έπασχαν από σπαστική κολίτιδα ως τους καρκινοπαθείς, άρχισε μετά την αφιερωμένη στον χυμό από φύλλα ελιάς εκπομπή «Η ζωή είναι παιχνίδι» της ΝΕΤ, με την Αννα Δρούζα.
Με καλεσμένη την υπέρμαχο της θεωρίας των θαυματουργών φύλλων στοματολόγο και ομοιοπαθητικό Αθανασία Καραμπάτσου (η οποία θα γνώριζε μεγάλες τηλεοπτικές δόξες τις επόμενες ημέρες) και λοιπούς επιστήμονες, και μη, η εκπομπή αναφέρθηκε εκτενώς «στις ευεργετικές ικανότητες των φύλλων της ελιάς αλλά και άλλων βοτάνων», φιλοξενώντας και «άτομα που καταπολέμησαν χρόνιες παθήσεις με τη χρήση βοτάνων».
Όλα αυτά είχαν γίνει στις 23.1.2007. Μια εβδομάδα μετά, στις 29/1, η κυρία Δρούζα ξαναχτύπησε, με την «ευεργετική χρήση των φύλλων ελιάς». Πάλι; Πάλι, αφού, σύμφωνα με δελτίο Τύπου, «η δική σας ανταπόκριση και το δικό σας ενδιαφέρον για την ευεργετική δράση του χυμού ξεπέρασαν κάθε προσδοκία μας! Παρουσιάζουμε ξανά αναλυτικά την παρασκευή του χυμού, σε ποιες παθήσεις κάνει καλό, τι ποσότητα πρέπει να πίνουμε και απαντάμε σε όλες τις ερωτήσεις σας».
Κινδύνεψαν ασθενείς
Η (ειδική επί του θέματος) στοματολόγος και ομοιοπαθητικός κυρία Καραμπάτσου ήταν πάλι εκεί, όπως ήταν και σε άλλες εκπομπές της πρωινής ζώνης και σε δελτία ειδήσεων, όπου το ένα μετά το άλλο είχαν αρχίσει να ασχολούνται με το θέμα. Οι διαβεβαιώσεις εκείνων που εμφανίστηκαν ως ειδικοί, ότι ο πολτός των φύλλων ελιάς είναι πανάκεια, έκαναν πολύ κόσμο (βασανισμένο από ανίατες συχνά αρρώστιες κόσμο) να ελπίσει. Ακόμη και να πιστέψει ότι βρέθηκε λύση και για το δικό του πρόβλημα.
Τα πλάνα με τους ασθενείς να πίνουν το παρασκεύασμα άρχισαν να πέφτουν το ένα μετά το άλλο. Ο Γιώργος Παπαδάκης, ο Γιώργος Αυτιάς, οι Δημήτρης Καμπουράκης και Γιώργος Οικονομέας, ασχολήθηκαν με το θέμα, επιτείνοντας την υστερία. Τηρώντας, υποτίθεται, κάποιες αποστάσεις. Πρόκειται για μια νέα τηλεοπτική τακτική η οποία όλο και περισσότερο χρησιμοποιείται: για να μη χάσουν το όποιο θέμα, το έχουν δεν το έχουν διασταυρώσει, το βγάζουν στον αέρα, δηλώνοντας την ίδια στιγμή ότι μπορεί να είναι έτσι αλλά μπορεί και να μην είναι έτσι… Με αυτό τον τρόπο θεωρούν ότι έχουν βγάλει την ουρά τους (μερικώς) έξω. Και όμως, τη ζημιά τους την έχουν κάνει.
Γιατί πράγματι κινδύνεψαν άνθρωποι. Αυτό τελικά αποδείχτηκε όταν, μετά την (καθυστερημένη) παρέμβαση του υπουργού Υγείας Δημήτρη Αβραμόπουλου, στις 30/1, οι ίδιες εκπομπές που έβγαζαν στον αέρα όλους όσοι ισχυρίζονταν ότι ωφελήθηκαν από τον πολτό, άρχισαν να εμφανίζουν και εκείνους (και δεν ήταν λίγοι) οι οποίοι ή δεν είχαν δει βελτίωση ή είχαν κινδυνέψει από τη χρήση του.
Η (ειδική επί του θέματος) στοματολόγος και ομοιοπαθητικός κυρία Καραμπάτσου ήταν πάλι εκεί, όπως ήταν και σε άλλες εκπομπές της πρωινής ζώνης και σε δελτία ειδήσεων, όπου το ένα μετά το άλλο είχαν αρχίσει να ασχολούνται με το θέμα. Οι διαβεβαιώσεις εκείνων που εμφανίστηκαν ως ειδικοί, ότι ο πολτός των φύλλων ελιάς είναι πανάκεια, έκαναν πολύ κόσμο (βασανισμένο από ανίατες συχνά αρρώστιες κόσμο) να ελπίσει. Ακόμη και να πιστέψει ότι βρέθηκε λύση και για το δικό του πρόβλημα.
Τα πλάνα με τους ασθενείς να πίνουν το παρασκεύασμα άρχισαν να πέφτουν το ένα μετά το άλλο. Ο Γιώργος Παπαδάκης, ο Γιώργος Αυτιάς, οι Δημήτρης Καμπουράκης και Γιώργος Οικονομέας, ασχολήθηκαν με το θέμα, επιτείνοντας την υστερία. Τηρώντας, υποτίθεται, κάποιες αποστάσεις. Πρόκειται για μια νέα τηλεοπτική τακτική η οποία όλο και περισσότερο χρησιμοποιείται: για να μη χάσουν το όποιο θέμα, το έχουν δεν το έχουν διασταυρώσει, το βγάζουν στον αέρα, δηλώνοντας την ίδια στιγμή ότι μπορεί να είναι έτσι αλλά μπορεί και να μην είναι έτσι… Με αυτό τον τρόπο θεωρούν ότι έχουν βγάλει την ουρά τους (μερικώς) έξω. Και όμως, τη ζημιά τους την έχουν κάνει.
Γιατί πράγματι κινδύνεψαν άνθρωποι. Αυτό τελικά αποδείχτηκε όταν, μετά την (καθυστερημένη) παρέμβαση του υπουργού Υγείας Δημήτρη Αβραμόπουλου, στις 30/1, οι ίδιες εκπομπές που έβγαζαν στον αέρα όλους όσοι ισχυρίζονταν ότι ωφελήθηκαν από τον πολτό, άρχισαν να εμφανίζουν και εκείνους (και δεν ήταν λίγοι) οι οποίοι ή δεν είχαν δει βελτίωση ή είχαν κινδυνέψει από τη χρήση του.
Παρέμβαση εκ των υστέρων
Πήρε, λοιπόν, σβάρνα ο κ. Αβραμόπουλος τα κανάλια, άρχισαν (πρώτες) οι ειδήσεις του Mega να αμφισβητούν όσα είχαν ως τότε ειπωθεί, άρχισαν οι δημοσιογράφοι των άλλων καναλιών να μαζεύουν τα ασυμμάζευτα… Την ίδια στιγμή, στις 30 Ιανουαρίου πάντα, ο υφυπουργός Υγείας Αθανάσιος Γιαννόπουλος με επιστολή του προς το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης ζητούσε την παρέμβασή του. Και το ΕΣΡ απηύθυνε σύσταση προς όλα τα τηλεοπτικά μέσα «να αποφεύγουν τη δημιουργία υπέρμετρης ελπίδας ή σύγχυσης στο κοινό». Το κλίμα είχε αλλάξει. Η θαυματουργή ελιά, όπως μας την παρουσίαζαν από την τηλεόραση, παρουσιαζόταν τώρα από τους ίδιους δημοσιογράφους ως «τσαρλατάνος». Μια τσαρλατάνος που στο μεταξύ είχε προκαλέσει εκτός από τα μύρια όσα προβλήματα υγείας σε όσους τη χρησιμοποίησαν ακόμη και έγκλημα: αδελφός σκότωσε τον αδελφό του επειδή δεν συμφωνούσε να χορηγήσουν τη φραπελιά στον καρκινοπαθή αδελφό τους!
Πήρε, λοιπόν, σβάρνα ο κ. Αβραμόπουλος τα κανάλια, άρχισαν (πρώτες) οι ειδήσεις του Mega να αμφισβητούν όσα είχαν ως τότε ειπωθεί, άρχισαν οι δημοσιογράφοι των άλλων καναλιών να μαζεύουν τα ασυμμάζευτα… Την ίδια στιγμή, στις 30 Ιανουαρίου πάντα, ο υφυπουργός Υγείας Αθανάσιος Γιαννόπουλος με επιστολή του προς το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης ζητούσε την παρέμβασή του. Και το ΕΣΡ απηύθυνε σύσταση προς όλα τα τηλεοπτικά μέσα «να αποφεύγουν τη δημιουργία υπέρμετρης ελπίδας ή σύγχυσης στο κοινό». Το κλίμα είχε αλλάξει. Η θαυματουργή ελιά, όπως μας την παρουσίαζαν από την τηλεόραση, παρουσιαζόταν τώρα από τους ίδιους δημοσιογράφους ως «τσαρλατάνος». Μια τσαρλατάνος που στο μεταξύ είχε προκαλέσει εκτός από τα μύρια όσα προβλήματα υγείας σε όσους τη χρησιμοποίησαν ακόμη και έγκλημα: αδελφός σκότωσε τον αδελφό του επειδή δεν συμφωνούσε να χορηγήσουν τη φραπελιά στον καρκινοπαθή αδελφό τους!
Παιχνίδια με τη ζωή
Η ασυδοσία, στο θέμα της φραπελιάς αυτή τη φορά, έφερε τη σφραγίδα της ΝΕΤ. Στην ιδιαίτερη προβολή του «μαντζουνιού» πρωταγωνίστησε η κρατική τηλεόραση, η οποία μέσα από τις εκπομπές της κυρίας Αννας Δρούζα διαφήμιζε τόσο την «εφευρέτρια» του μαντζουνιού όσο και το ίδιο το προϊόν. Και μάλιστα όχι σε μία αλλά σε δύο εκπομπές «λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος του κοινού», όπως τόνιζε η κυρία Δρούζα.
Η ασυδοσία, στο θέμα της φραπελιάς αυτή τη φορά, έφερε τη σφραγίδα της ΝΕΤ. Στην ιδιαίτερη προβολή του «μαντζουνιού» πρωταγωνίστησε η κρατική τηλεόραση, η οποία μέσα από τις εκπομπές της κυρίας Αννας Δρούζα διαφήμιζε τόσο την «εφευρέτρια» του μαντζουνιού όσο και το ίδιο το προϊόν. Και μάλιστα όχι σε μία αλλά σε δύο εκπομπές «λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος του κοινού», όπως τόνιζε η κυρία Δρούζα.
Να σημειώσουμε ότι η ΕΡΤ δεν ζήτησε συγγνώμη για τις εν λόγω εκπομπές. Το μόνο που αρκέστηκε να κάνει ήταν, όπως ανακοίνωσε, μια σύσταση στην εταιρεία παραγωγής. Και ας φώναζαν οι Βασίλης Λυριτζής και Δημήτρης Οικονόμου από την πρωινή εκπομπή τους – στη ΝΕΤ – για τα ευτράπελα που συνέβαιναν στο «Η ζωή είναι παιχνίδι». Οι διευθύνοντες και το κανάλι απασχολημένοι με τα… παιχνίδια τους δεν τις άκουσαν τις φωνές τους.
Παρά τις ομοιότητες των παραπάνω υποθέσεων (της «φραπελιάς», του «νερού του Καματερού» κλπ), αλλά και άλλων που αναδείχθηκαν αργότερα, όπως του Βιετναμέζου βελονιστή ή του γιατρού Μηλιόπουλου (του ανθρώπου που νίκησε τον καρκίνο κι αξίζει…Νόμπελ, σύμφωνα με αφίσα του), το γεγονός παραμένει: σε κάθε περίπτωση, η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα…
πηγή