 |
Θυελλώδης και αντιφατική φυσιογνωμία, μαχητική και επαναστάτρια, αντιστάθηκε στο κατεστημένο της κοινωνίας αλλά και της τέχνης. Καταργώντας τις κλασικές χορευτικές συμβατότητες, τους τεχνητούς περιορισμούς, ανανέωσε τον χορό μέσα από την εκφραστικότητα της κίνησης και την απόλυτη ελευθερία. Η ασύγκριτη μορφή και παρουσία της με την αέρινη κίνηση και τα γυμνά πόδια έμεινε στη μνήμη του θεατή. Το παρατσούκλι της ήταν «ξυπόλυτη χορεύτρια». Τα πρώτα, «γυμνά» βήματα του φεμινισμού είχαν γίνει. H Αντζελα Ισιδώρα Ντάνκαν γεννήθηκε το 1877 στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας. Η πρώτη της επαφή με τον χορό έγινε στα παιδικά της χρόνια όπου από πολύ νωρίς ......παρουσίασε δείγματα του επαναστατικού χαρακτήρα της δηλώνοντας στη δασκάλα της πόσο «άσχημες» έβρισκε τις στάσεις του μπαλέτου. Αργότερα, η Ντάνκαν έγινε μέλος του περιοδεύοντος συγκροτήματός του ερμηνεύοντας διάφορους ρόλους. Με το ίδιο σχήμα πάντα, ταξίδεψε στο Λονδίνο όπου παράλληλα έκανε και κάποιες ατομικές χορευτικές εμφανίσεις. Υστερα από μια σύντομη επιστροφή στη Νέα Υόρκη, όπου απογοητεύτηκε από την έλλειψη ενθουσιασμού απέναντι στην τέχνη της, το 1899 την βρίσκει και πάλι στη Βρετανία. Από τότε και για τα αμέσως επόμενα χρόνια η Ισιδώρα Ντάνκαν έζησε και δούλεψε σε πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Στο Λονδίνο μάλιστα συνδέθηκε με τους πρωτοπόρους πνευματικούς κύκλους της εποχής μέσω των οποίων μυήθηκε στην αρχαιοελληνική γλυπτική, στην ιταλική ζωγραφική της αναγεννησιακής περιόδου αλλά και στη συμφωνική μουσική. Εκείνη περίπου την περίοδο άρχισε να αναζητεί την έμπνευση στις νότες του Σοπέν και του Μπετόβεν. Λίγο αργότερα η Ισιδώρα Ντάνκαν βρέθηκε στη Γερμανία . Το 1903, στο Βερολίνο, διατύπωνε τον περίφημο λόγο που έμεινε γνωστός ως «χορός του μέλλοντος». Σύμφωνα με την Ντάνκαν, η τέχνη της θα έπρεπε στο εξής να προσανατολιστεί στα αρχαιοελληνικά της πρότυπα: φυσικότητα και ελευθερία. Κατηγορούσε το μπαλέτο ότι «κατέστρεφε τη φυσική ομορφιά του σώματος» και πίστευε ότι ο χορευτής έπρεπε να νιώθει ότι βρίσκεται σε αρμονία με τη φύση. Γι' αυτό και οι κινήσεις που διάλεξε ήταν εξαιρετικά απλές: τρεξίματα, χοροπηδητά, πηδήματα κι όλα αυτά με τα χέρια ελεύθερα να κυματίζουν. «Η τέχνη μου δεν είναι παρά μια προσπάθεια να εκφράσω την ύπαρξή μου» συνήθιζε να λέει. Αναζητούσε τη «θεία έκφραση του ανθρώπινου πνεύματος» περισσότερο στην έμπνευση παρά στην τεχνική. Από το 1904 ως το 1907 η Ντάνκαν έζησε και δούλεψε στην Ελλάδα, στη Γερμανία, στη Ρωσία και στη Σκανδιναβία. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου συνεργάστηκε με πάμπολλους διάσημους καλλιτέχνες της εποχής, ανάμεσά τους ο περίφημος ρώσος σκηνοθέτης Κωνσταντίν Στανισλάφσκι. Το 1904 ίδρυσε την πρώτη της σχολή χορού λίγο έξω από το Βερολίνο, όπου άρχισε να εξελίσσει τη θεωρία της γύρω από τη χορευτική εκπαίδευση. Παρά το ότι ο μεγάλος της θρίαμβος προκλήθηκε στην Ευρώπη, η Ντάνκαν κατάφερε να κερδίσει και την Αμερική όπου επέστρεψε για λίγο το 1908 Ενας ιδιαίτερα καταστροφικός γάμος ηταν ο γάμος της με τον μικρότερο της ρώσο ποιητή Σεργκέι Γεσένιν. Και οι δύο επαναστάτες και τελειομανείς, είχαν αναγνωρισθεί ως ταλέντα από μικρή ηλικία. Τα λόγια του Γκόρκι «ο Γεσένιν δεν αγαπάει τίποτε» περιγράφουν ακριβώς την προσωπικότητα του ποιητή, ο οποίος ήταν αλκοολικός και φερόταν πολύ βίαια και εξευτελιστικά στην Ντάνκαν. Το ιδιο παράφορη ηταν και η σχέση της με τον εκατομμυριούχο Πάρις Σίγνκερ ( που ήταν ένα από τα είκοσι τέσσερα παιδιά του Ισαάκ M. Σίνγκερ, ιδρυτή της βιομηχανίας ραπτομηχανών Singer. Το ζευγάρι γνωρίστηκε το 1909 στο Παρίσι, όταν ο Σίνγκερ επισκέφθηκε το καμαρίνι της Ντάνκαν έπειτα από μια παράσταση. H σχέση τους ήταν θυελλώδης, γεμάτη χωρισμούς και απιστίες. H Ντάνκαν είχε πει: «Άλλοτε αγαπιόμασταν και άλλοτε μισιόμασταν, νομίζω». Το 1910 το ζευγάρι απέκτησε έναν γιο, τον Πάτρικ, έναν χρόνο όμως αργότερα ο Σίνγκερ έπιασε την Ντάνκαν στην κρεβατοκάμαρά της με κάποιον άλλον. Πληγωμένος ο Σίνγκερ έφυγε στην Αίγυπτο με μια άλλη γυναίκα και το ζευγάρι έμεινε χωρισμένο για πάνω από έναν χρόνο, μέχρι τον Απρίλιο του 1913, οπότε ο Σίνγκερ κάλεσε την Ντάνκαν με τα παιδιά σε τραπέζι. Την ημέρα όμως εκείνη, μετά το τραπέζι, μια τρομερή τραγωδία τούς χτύπησε. H Ντέιντρε, έξι χρόνων - πρώτο παιδί της Ντάνκαν από τη σχέση της με τον Γκόρντον Κρεγκ - και ο Πάτρικ τριών, πνίγηκαν, όταν το αυτοκίνητό τους έπεσε στον Σηκουάνα. Παρά την μεγάλη αυτή τραγωδία που έπληξε την ζωή της η Ντάνκαν στάθηκε στα πόδια της και συνέχισε να μαγεύει το κοινό που έμενε εκστατικό σε κάθε της εμφάνιση. Ιδρυσε σχολές στη Γαλλία, στη Γερμανία, στη Ρωσία, έκανε διάφορες περιοδείες στις ΗΠΑ αλλά ουδέποτε έζησε ξανά εκεί. Ωσπου έφτασε το τραγικό βράδυ της 14ης Σεπτεμβρίου 1927. Η Ισιδωρα Ντάνκαν μπήκε στο διθέσιο αγωνιστικό Amilicar του πιο πρόσφατου γαλλοιταλού εραστή της, Μπενουά Φαλτσέτο. Μόλις κάθισε στη θέση του συνοδηγού της τα κρόσια της μπατίκ εσάρπας της πιάστηκαν στις ακτίνες τις αριστερής πίσω ρόδας. Όταν το αμάξι ξεκίνησε και ενώ η αγαπημένη φίλη της Μαίρη φώναζε "Isadora, ta chale! Ramasse ta chale!" ("Ισιδωρα, την εσάρπα σου! Μάζεψε την εσάρπα σου!") η πιασμένη στη ρόδα εσάρπα τράβηξε με δύναμη την Ισιδωρα στον δρόμο όπου αφησε και την τελευταία της πνοή στραγγαλισμένη απ την εσάρπα της ….ήταν 50 ετών …… Καθώς η τέχνη της είχε τόνο πολύ προσωπικό, η Ντάνκαν δεν κατάφερε να αφήσει πίσω της μια σχολή. Ο,τι άφησε ήταν ένας θρύλος. Η άποψή της ωστόσο για τον χορό ως μέσο προσωπικής έκφρασης παραμένει ζωντανή μέσα από πολλές μεταγενέστερες τάσεις της τέχνης που υπηρέτησε η ίδια με τόσο πάθος. Στην Ελλάδα αγόρασε σπίτι στον Βύρωνα..... Σήμερα Κέντρο Ντάνκαν....  |
↧
Άντζελα Ισιδώρα Ντάνκαν
↧