Του Στέφανου Μίλεση
Ο βίος του υπήρξε πολυτάραχος. Εργάσθηκε ως τυπογράφος, χρυσοθήρας, πιλότος και αρχισυντάκτης σε μια εφημερίδα της Καλιφόρνιας. Κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του έκανε πολλά ταξίδια και διαλέξεις σε διάφορα μέρη της γης. Οι Αμερικανοί βιογράφοι τον χαρακτηρίζουν ως ένα από τους καλύτερους συγγραφείς και αξιόλογους ανθρώπους. Στην Ευρώπη δεν σημείωσε ανάλογη επιτυχία τουλάχιστον στην εποχή του, καθώς οι ιστορίες του ήταν ακατάληπτες για τους Ευρωπαίους αναγνώστες. Ανάμεσα στα βιβλία του ξεχωρίζει ένα που φέρει τον παράξενο τίτλο "Οδοιπορικό των Αθώων - Η πρόοδος ενός προσκυνητή". Πρόκειται για ένα ταξιδιωτικό βιβλίο, που δημοσιεύθηκε το 1869 και στο οποίο ο ίδιος ο Μαρκ Τουέιν διηγείται τις περιηγήσεις που έκανε με το ναυλωμένο ατμόπλοιο "Quaker City" σε όλη την Ευρώπη και στους Άγιους Τόπους παρέα με μια ομάδα Αμερικανών ταξιδιωτών. Το πλοίο που είχε παρελθόν από τον Αμερικανικό Εμφύλιο πόλεμο, επισκέφθηκε την Μασσαλία, την Οδησσό και μετά κατέβηκε στους Άγιους Τόπους. Είχε αναχωρήσει για αυτό το ταξίδι του από την Αμερική στις 9 Ιουνίου του 1867. Ωστόσο περιγράφει και άλλους ενδιάμεσους τόπους και τις εκεί περιπέτειες του. Έτσι περιγράφει και τον τρόπο που κατάφερε το το 1867 να φθάσει στην Ελλάδα, με σκοπό να επισκεφθεί την Ακρόπολη.
 |
| Με το QUAKER CITY ένα ατμόπλοιο κατασκευής του 1854, που είχε λάβει μέρος στις επιχειρήσεις του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου, κατέφθασε στο Λιμάνι του Πειραιά, ο Μαρκ Τουέιν το 1867 |
Αφού λοιπόν το πλοίο QUAKER CITY κατέφθασε στο λιμάνι του Πειραιά, εκείνος αποβιβάσθηκε μαζί με τρεις φίλους του με μια βάρκα στην προβλήτα. Το πλοίο παρέμεινε στα ανοιχτά. Εκεί όμως σύμφωνα με τους λιμενικούς κανόνες της εποχής, έπρεπε να παραμείνει σε καραντίνα (απομόνωση) επί διημέρου προκειμένου να διαπιστωθεί πως δεν θα μετέδιδαν επιδημικό νόσημα. Όμως αυτή η χρονική καθυστέρηση, θα ανάγκαζε τον Μαρκ Τουέιν να αναβάλει την επίσκεψή του στην Ακρόπολη αφού το πλοίο, το επόμενο κιόλας πρωινό θα συνέχιζε το ταξίδι του. Έτσι προτίμησε να δραπετεύσει από το Λοιμοκαθαρτήριο Πειραιώς και να φύγει τρέχοντας μαζί με τους φίλους του προς την οδό Πειραιώς, που όπως τον είχαν πληροφορήσει θα τον οδηγούσε κατευθείαν στην Ακρόπολη.
Στην διαδρομή αυτή που έλαβε χώρα κατά την διάρκεια της νύχτας ο Μαρκ Τουέιν και οι φίλοι του, δεν καταδιώχθηκαν από την Αστυνομία, αλλά από τα μυριάδες σκυλιά του Πειραιά, που ζούσαν τόσο σε αυλές έξω από τα σπίτια, όσο και στα περιβόλια που υπήρχαν δεξιά κι αριστερά της Πειραιώς, απ΄ όπου ο Μαρκ Τουέιν με την παρέα του έκλεβαν σταφύλια κατά την διάρκεια της νύχτας!
Όταν έφθασαν στην Ακρόπολη κατάφεραν να εισέλθουν καθώς χρηματοδότησαν τους φύλακες αυτής και είδαν την Αθήνα από ψηλά. Ο ίδιος γράφει:
"Υπέρ τας κεφαλάς μας οι μεγαλοπρεπείς κίονες, υπέροχοι μ΄ όλην των την ερείπωσιν -υπό τους πόδους μας η ονειρευομένη πόλις- εις την μακρυνήν απόστασιν η αργυρά θάλασσα- δεν υπάρχει εις όλη την οικουμένη άλλη εικών, έστω κατά το ήμισυ τόσο ωραία! Καθώς εστραφήμεν κι επροχωρήσαμεν δια μέσου του ναού, επόθησα, εκείνοι οι ένδοξοι άνδρες που είχαν καθήσει εκεί εις περασμένους καιρούς, να ήρχοντο πάλιν και να εμφανισθούν εις τα περίεργα βλέμματά μας. Ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, ο Δημοσθένης, ο Σωκράτης, ο Φωκίων, ο Πυθαγόρας, ο Ευκλείδης, ο Πίνδαρος, ο Ξενοφών, ο Ηρόδοτος, ο Πραξιτέλης, ο Φειδίας...Τι αστερισμός ένδοξων ονομάτων!"
 |
| Η Ακρόπολις στα παραρτήματα εικόνων του βιβλίου |
Η περιπέτεια του Μαρκ Τουέιν με τον Πειραιά δεν σταμάτησε μόνο με την απόδρασή του από το Λοιμοκαθαρτήριο της εποχής, αλλά και με την επιστροφή του στο Λιμάνι. Έτσι κατά την διάρκεια της ίδιας νύχτας ακόμα κατέβηκαν πάλι με πεζοπορία στον Πειραιά. Αυτή την φορά στη νέα τους απόπειρα να κλέψουν σταφύλια, αντί σκυλιών εμφανίσθηκαν Αγροφύλακες. Αυτοί εντυπωσίασαν τον Αμερικανό συγγραφέα, καθώς διαπίστωσε ότι ο αριθμός των Αγροφυλάκων στους κήπους της Πειραιώς ήταν μεγαλύτερος από τους Αστυνομικούς που φρουρούσαν το Λοιμοκαθαρτήριο και την ίδιο τον Πειραιά!
"Κάθε χωράφι εις όλο τον μακρόν δρόμον, εφρουρείτο και από έναν ένοπλον σκοπόν. Μερικοί εκ των φρουρών εκοιμώντο, ήσαν όμως έτοιμοι να σηκωθούν. Αυτό δεικνύει τι είδους τόπος είνε η σύγχρονος Αττική, κοινωνία υπόπτων χαρακτήρων. Εκείνοι οι άνθρωποι δεν έμεναν εκεί δια να φυλάττουν τας ιδιοκτησίας των από τους ξένους, αλλά ο ένας από τον άλλον, καθώς ξένοι σπανίως επισκέπτονταν τόσο την Αθήνα όσο και τον Πειραιά και όταν πηγαίνουν εκεί, πηγαίνουν με το φως της ημέρας και μπορούν ν΄ αγοράσουν όσα θέλουν σταφύλια με το τίποτε! Οι σημερινοί κάτοικοι είναι διάσημοι καταπατηταί και παραποιηταί, αν η κακογλωσσιά λέγει την αλήθεια γι΄ αυτούς και εγώ πιστεύω πως λέγει!".
Αυτή λοιπόν ήταν η μια και μοναδική επαφή του μεγάλου Μαρκ Τουέιν με τον Πειραιά που μόνο μέσα σε μια νύχτα περιείχε μια δραπέτευση, κλοπή σταφυλιών, πεζοπορία κατά μήκος της Πειραιώς, επιστροφή εκ νέου στο λιμάνι και μια εμπειρία με Αγροφύλακες!
Το ταξιδιωτικό αυτό βιβλίο στα ανατολικά του "Παλαιού Κόσμου", αποτέλεσε επιτυχία καθώς πούλησε πάνω από 70.000 αντίτυπα.