Γυμναστικές επιδείξεις, μισόν αιώνα πριν.
Η αναγραφόμενη στον τίτλο ιαχή θριάμβου του θηλυκού μαθητόκοσμου είναι πασίγνωστη! Δεν ξέρω όμως αν είναι συνδεδεμένη με πραγματικά περιστατικά, ή προέρχεται από κατασκευασμένη κινηματογραφική ατάκα.
Αυτό που θα περιγράψω όμως, αποτελεί προσωπικό βίωμα, αλλά και αντίστοιχο τέτοιο δεκάδων χιλιάδων θεατών που το παρακολούθησαν στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Ίσως μάλιστα να αποτελεί προπομπό ή και έμπνευση γιά το γνωστό, κλασσικό σλόγκαν.
Βρισκόμαστε στην αρχή καλοκαιριού του ’59 ή ’60. Τότε υπήρχε ο θεσμός των γυμναστικών επιδείξεων στο Καλλιμάρμαρο, όπου τα … άλκιμα μαθητικά νιάτα της πρωτεύουσας, στο τέλος της χρονιάς, επιδεικνύουν, σε μιά πανηγυρική (και πανηγυριώτικη) διαδικασία τις γυμναστικές και αθλητικές τους ικανότητες. Περιττό να λεχθεί πως στο Στάδιο δεν έπεφτε καρφίτσα, αφού μεγάλα γεγονότα σπάνιζαν στην φτωχή και μίζερη, από πλευράς σημαντικών εκδηλώσεων, εποχή. Κι όταν γινόταν κάποιο, ο κόσμος έτρεχε μιλιούνια. Το μεγαλύτερο μέρος των θεατών το αποτελούσε μαθητόκοσμος, καθώς οι «πρωταγωνιστές» των επιδείξεων αποτελούσαν μικρή αντιπροσωπεία από κάθε σχολείο. Πολύ φυσικό και λογικό ήταν, λόγω του μεγάλου πλήθους των μαθητών, πολλοί να θέλουν να δουν, τουλάχιστον, τις επιδείξεις και να χειροκροτήσουν το σχολείο και τους συμμαθητές τους. Οπότε γέμιζαν το Στάδιο ασφυκτικά. Συνεπώς, λόγω του νεαρόκοσμου, ο ενθουσιασμός κι ο παλμός στις κερκίδες ήταν έντονος, οι εκδηλώσεις ουρανομήκεις και γενικά η ατμόσφαιρα εκπληκτική. Χωρίς αντιπαλότητες, ανταγωνισμό, αντεγκλήσεις και καυγάδες. Μιά πραγματική γιορτή της νεολαίας!
Το Παναθηναϊκό Στάδιο έχει μιά, μεταξύ άλλων, μοναδική ιδιομορφία. Σε ειδικές περιπτώσεις ενδιαφέροντος αγώνα, (όπως έγινε την άνοιξη του 1968, με τον αγώνα μπάσκετ ΑΕΚ – Σλάβια, γιά το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης), μπορεί να «στοιβάξει» κοντά 60.000 κόσμο. Όμως αν καθίσεις κοντά στην είσοδο, μπροστά στα Προπύλαια, δεν υπάρχει περίπτωση να μπει γνωστός σου μέσα και να μην τον πάρεις χαμπάρι, καθώς κι όποιον κυκλοφορήσει στους διαδρόμους! Αποκλείεται!
(Σημ. Η προσωπική αυτή διαπίστωση είναι «καρατσεκαρισμένη» μέσα από δεκάδες παρακολουθήσεις αγώνων στίβου, π.χ. Βαλκανικοί, Μεσογειακοί, Βαλκάνια – Σκανδιναβία, Πανελλήνιοι και πλήθος άλλοι, όπου δεν πέρναγε κουνούπι απαρατήρητο!).
Ξαναγυρίζοντας τώρα σ’ εκείνες τις γυμναστικές επιδείξεις, αρχίζω από τον πρωταγωνιστή της ημέρας, τον Μιχάλη Νικολινάκο, πιστεύοντας πως όποιος διαβάζει τώρα αυτές τις γραμμές και ήταν μεταξύ των περίπου 50.000 θεατών εκείνης της εκδήλωσης, θα αρχίσει να χαμογελάει με νόημα. Ο Μιχάλης Νικολινάκος υπήρξε ένας ωραιότατος άνδρας, ψηλός, αδύνατος, αρρενωπός, αριστοκρατικός και συναρπαστικός. Πληρούσε όλα τα ανδρικά πρότυπα γοητείας της εποχής του. Ακόμα κι αν δεν τον ήξερες, επί τη εμφανίσει του, εντυπωσιαζόσουν.
- Παιδιά, ο Νικολινάκος!
- Καλά ρε, και ποιός είναι αυτός;
- Είναι ο…..
- Καλά, δεν πειράζει. Όμως πολύ ομορφάντρας, ο μπαγάσας!
Κι ενώ τα κορίτσια της παρέας, ξελιγώνονταν, οι σερνικοί κατσουφιάζαμε. Άλλοι εμφανώς, οι ζηλιάρηδες, κι άλλοι από μέσα μας, οι…τάχα αδιάφοροι!
Τον τύπο τον είχα διασταυρώσει παλαιότερα στο Ναύπλιο, όταν γύριζαν το φιλμ, «Ο άνθρωπος του τραίνου», (κάτι είχα αναρτήσει παλαιότερα σχετικά). Σαν ηθοποιός ήταν μάλλον μέτριος, παρ' όλον ότι η εξωτερική του εμφάνιση γεννούσε προσδοκίες ζεν πρεμιέ, που όμως δεν επαληθεύτηκαν, καθώς όλα τα έργα που έπαιξε πέρασαν μάλλον αδιάφορα, πλην αυτού που προανέφερα. Κι εκεί αποτελούσε μεν κεντρικό ήρωα, αφού αυτός ήταν ο… «άνθρωπος του τραίνου», όμως ο ρόλος του ήταν πολύ μικρός, σχεδόν ελάχιστος.
Επίσης αναφερόταν και σαν ζωγράφος, αλλά ελάχιστοι έχουν… απολαύσει ζωγραφικά του έργα. Εγώ, πάντως, δεν υπήρξα μεταξύ αυτών.
Θυμάμαι πως κάποτε μου είχαν δείξει και το «ατελιέ» του, στην Ομόνοια. (Έτσι έλεγαν τότε τις γκαρσονιέρες). Στο υπόγειο του κτιρίου που στέγαζε τον κινηματογράφο «Κοτοπούλη», με πόρτα δίπλα από την είσοδο του σινεμά. Εκεί «δημιουργούσε» και δίδασκε τα μυστικά του… πινέλου στη σωρεία των θαυμαστριών του, που έσπευδαν εκστασιασμένες να ....διδαχθούν!
- «….Μάθε και μένα, μπάρμπα»! Και είχε πολλές, ο αφιλότιμος!
Την ημέρα των επιδείξεων ο Νικολινάκος ήταν στο Στάδιο. Σύμπτωση ή τυχαία, δεν παίρνω όρκο! Όπως δεν ορκίζομαι αν ήταν τυχαία ή όχι, η περαντζάδα που έκανε στο μεσαίο διάδρομο, εμπρός-πίσω, κοντά στο πέταλο, στην αριστερή πλευρά του Σταδίου, τάχα γιά να βρει θέση.
Το τι έγινε, δεν περιγράφεται. Όσοι καθόμασταν απέναντι, στην αρχή δεν πήραμε χαμπάρι περί τίνος επρόκειτο. Βλέπαμε τον κόσμο να σηκώνεται και να κάθεται, (ακριβώς όπως κάνουν σήμερα, συνεννοημένα, κάποιοι οπαδοί στα γήπεδα, ανεμίζοντας χρωματιστά σημαιάκια και σχηματίζοντας διάφορα κόλπα), και μετά μιά συνεχώς απλωνόμενη οχλαγωγία κάλυψε το Στάδιο.
- Καλά, τι γίνεται εκεί, ρε παιδιά;
- Δεν ξέρεις; Ο…Νικολινάκος!
Σε πολύ λίγο διάστημα, όλο το Καλλιμάρμαρο ήταν στο πόδι. Μέχρι κι οι «επιδεικνύοντες» μαθητές είχαν πάψει να υπακούουν στα παραγγέλματα του γυμναστού, είχαν γυρίσει και περίεργοι παρακολουθούσαν το… σουλάτσο του Νικολινάκου και τη «βεντάλια» των θεατών που ανεβοκατέβαιναν στη θέση τους, διασκεδάζοντας με το γενικό «τζέρτζελο».
Τελικό αποτέλεσμα; Σε λίγο απέναντι, 5-6 αστυφύλακες τον «τσουβάλιασαν» και τον σέρναν καρότσι προς τα Προπύλαια και την έξοδο! Χαρακτηριστικά θυμάμαι έναν να τον έχει σβερκώσει με το ένα χέρι και να τον σπρώχνει με το άλλο και, καλού-κακού, να τον πλαισιώνουν μερικοί άλλοι, κουστωδία, τραβώντας τον ηθοποιό από τα χέρια, ενώ εκείνος … φρενάριζε γέρνοντας το σώμα προς τα πίσω!
Από όσο θυμάμαι, ούτε αυτός κατέθεσε ποτέ μήνυση γιά βάναυση συμπεριφορά και παραβίαση … ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ούτε ο τύπος έγραψε γιά… αστυνομική βία και ούτε τα κόμματα διαμαρτυρήθηκαν γιά .. αντιδημοκρατική συμπεριφορά του… αστυνομικού παρακράτους, ζητώντας παραιτήσεις υπευθύνων!