Χρόνια μες την Τρούμπα: Τραγούδια για την Τρούμπα

Άλλη μια εικόνα της Τρούμπας μας δίνουν και τα τραγούδια εκείνα που αναφέρονται στη γειτονιά αυτή του Πειραιά. Παρουσιάζουμε στη συνέχεια (αλφαβητικά) κάποια, ενδεικτικά.
Ο ΚΩΤΣΟΣ Ο ΚΕΦΑΛΑΣ (9) Μες στον Περαία μια βραδιά, στου Τσελεπιού τη σκάλα, έναν λεβέντη σκότωσαν τον Κώτσο τον Κεφάλα. Ζούλα το χασίσι, ζούλα, σαν το γέρο τον Μασούρα. Τον έκλαψ’ όλος ο ντουνιάς και όλα τα ζεϊμπέκια, γιατί όλοι τον ξέρανε με το λουλά στα χέρια. Ζούλα τον εφάγαν, ζούλα, σαν το γέρο το Μασούρα. Η Τρούμπα τώρα μοναχιά, και μια κοπέλα κλαίει και με παράπονο πικρό όλο κλαίει και λέει: -χήρα τώρα η κακομοίρα, αχ, γιατί μ’ αφήνεις χήρα. Το τραγούδι είναι του Μπαγιαντέρα (Δημήτρη Γκόγκου). Ο Ηλίας Πετρόπουλος («Ρεμπέτικα τραγούδια») σημειώνει: «Ο Τάσος Σχορέλης, που το πρωτοδημοσίευσε, επεξηγεί ότι ο Κεφάλας ήτανε ξακουστός νταής. Τον σκότωσε κάποιος άλλος μάγκας, χτυπώντας τον πισώπλατα».	Ο ΚΩΤΣΟΣ Ο ΚΕΦΑΛΑΣ (παραλλαγή)(10) Ήταν σε όλα όμορφος, σε όλα του ξεφτέρι το πιο μεγάλο ήτανε της Τρούμπας το μαχαίρι. Η Τρούμπα τώρα έρημη, χωρίς παλικαράκια οι δρόμοι της ρημάξανε, χαθήκαν τα βλαμάκια. Σύμφωνα με τον Πετρόπουλο (βλ. ό.π.) πρόκειται για «Παραλλαγή του τραγουδιού για τον νταή Κεφάλα, γραμμένη και συνθεμένη – μάλλον προπολεμικώς – από τον Μπαγιαντέρα. Την πρωτοδημοσίευσε ο Σχορέλης».	Ο ΠΕΙΡΑΙΑΣ (11) Πολλά τραγούδια έγραψαν, Περαία μου για σένα, γράφω κι εγώ στη σούρα μου με τη σειρά μου ένα, γεια σου Περαία αθάνατε, της εργατιάς κολόνα, Πασαλιμάνι, Κοκκινιά, Ταμπούρια, Δραπετσώνα. Κούπες κρασί αμέτρητες στην Τρούμπα θα ρουφήξω και στο Χατζηκυριάκειο στουπί θα καταλήξω, γεια σου Περαία αθάνατε, απόψε κάνω γιούργια στη Ζέα στα Λιπάσματα και στα γνωστά Ταμπούρια. Γεια σου Περαία αθάνατε, χιλιοτραγουδισμένε, κάνεις καρδιές να χαίρονται, κάνεις καρδιές να κλαίνε, χαρές και πίκρες μας κερνάς, ανάμιχτες, χαρμάνι, το καλώς ήρθες κι έχε γεια, που λένε στο λιμάνι. Σημειώνει ο Πετρόπουλος (ό.π.): «Ζεϊμπέκικο του Γενίτσαρη. Χτυπήθηκε σε δίσκο, στις 3 – 7 – 1954, με τους Καζαντζίδη και Κλειδωνάρη.».
ΠΑΜΕ ΓΙΑ ΠΡΑΣΣΟ (12) Ρε συ Νότη πρασσαντζή πάμε τσάρκα ρε μαζί όπλα όπλες! μες στην αγορά θα πάμε εκεί θα τα κονομάμε μες την αγορά θα πάμε έξυπνα θα κονομάμε. Εγώ πρώτος θα περμάρω Νότη να σε αβαντάρω μηχανή εγώ θα φτιάσω για να φας εσύ το πράσσο(δις) Κι αν μας πάρει κανείς πρέφα δίνομε κι αυτού την ρέπα για να μην μας την καρφώσει στα λαγονικά μας δώσει(δις) Γιατί μες την αγορά είναι τα λαγονικά που στ’ αμίλητα σ’ αρπάνε και στην Τρούμπα σε πετάνε. Τραγούδι (μουσική και στίχοι) του Μανώλη Χρυσαφάκη (πρώτη εκτέλεση: Ρίτα Αμπατζή).	ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΑΛΗ (13) Μια φορά στην Αμφιάλη του τη φέραν του Μιχάλη του τη φέραν του Μιχάλη μια βραδιά στην Αμφιάλη. Πως πουλούσε με το δράμι κουλουράκια με σουσάμι κουλουράκια με σουσάμι τα πουλούσε με το δράμι. Ένα κι ένα κάνουν δύο πέστε του Μιχάλη αντίο δύο κι ένα κάνουν τρία τον γραπώσαν τα θηρία. Άλλη μια βραδιά στην Τρούμπα αμολήσανε καλούμπα αμολήσανε καλούμπα άλλη μια βραδιά στην Τρούμπα. Πούλαγε ζεστή τουλούμπα κι έτσι έπεσε στη λούμπα έτσι έπεσε στη λούμπα γιατί πούλαγε τουλούμπα. Ένα και ένα κάνουν δύο πέστε του Μιχάλη αντίο Δύο κι ένα κάνουν τρία Τον γραπώσαν τα θηρία. Ποιος του φταίει του Μιχάλη το ξερό του το κεφάλι το ξερό του το κεφάλι να ποιος φταίει του Μιχάλη. Είχε κρύψει στο συρτάρι φούντες – φούντες το χορτάρι φούντες – φούντες το χορτάρι είχε κρύψει στο συρτάρι. Ένα κι ένα κάνουν δύο πέστε του Μιχάλη αντίο δύο κι ένα κάνουν τρία τον γραπώσαν τα θηρία. Θα τους στείλουμε λουκούμια τώρα που ’γινε σαν μούμια τώρα που ’γινε σαν μούμια θα τους στείλουμε λουκούμια. Να τα τρώει στο κελί του να χτυπάει την κεφαλή του να χτυπάει την κεφαλή του στο μακρόστενο κελί του. Ένα κι ένα κάνουν δύο πέστε του Μιχάλη αντίο δύο κι ένα κάνουν τρία τον γραπώσαν τα θηρία. Μια βραδιά στην Αμφιάλη του τη φέραν του Μιχάλη του τη φέραν του Μιχάλη μια βραδιά στην Αμφιάλη. Άλλη μια βραδιά στην Τρούμπα αμολήσανε καλούμπα αμολήσανε καλούμπα κι έτσι έπεσε στη λούμπα. Ένα κι ένα κάνουν δύο πέστε μας κι εμάς αντίο δύο κι ένα κάνουν τρία και τελειώνει η ιστορία. Τραγούδι των Σταύρου Ξαρχάκου και Νίκου Γκάτσου (πρώτη εκτέλεση: Τάκης Μπίνης).	ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΤΡΟΥΜΠΑ (14) Χρόνια μες στην Τρούμπα μαγκίτης κι αλανιάρης, ρώτησε να μάθεις κι ύστερα να με πάρεις (δις) -χρόνια μες στον Περαία μαγκίτης κι αλανιάρης. Είμαι παιδάκι έξυπνο παίζω και μπουζουκάκι, όλος ο κόσμος μ’ αγαπάει γιατ’ είμαι συριανάκι (δις) -είμαι παιδάκι έξυπνο, παίζω και μπουζουκάκι. Στην πιάτσα που μεγάλωσα όλοι μ’ έχουν θαυμάξει, γιατ’ είμαι έξυπνος και σ’ όλα μου εντάξει (δις) -στην πιάτσα που μεγάλωσα όλοι μ’ έχουν θαυμάξει. Οι μάγκες με προσέχουνε κι όλοι με λογαριάζουν, όταν με βλέπουν κι έρχομαι μαζί μου νταλκαδιάζουν (δις) οι μάγκες με προσέχουνε κι όλοι με λογαριάζουν. Ο Πετρόπουλος δίνει τις εξής ενδιαφέρουσες πληροφορίες: «Ξακουστός δίσκος του Μάρκου, μάλλον του 1936. Τραγούδησε ο ίδιος, μαζί με την Ρόζα (διεύθυνση Περιστέρη). Είναι ζεϊμπέκικο, τραγουδημένο με κλασικό τρόπο (1-2-2-1). Κατεγράφη αναλυτικότερα για να φανεί η διαφορά κατά την επανάληψη του πρώτου στίχου της πρώτης στροφής. Η Τρούμπα είναι γειτονιά του Πειραιώς και έλαβε το όνομά της από μια κοινή τρόμπα, όπου πηγαίνανε και ποτίζανε τα άλογά τους οι αραμπατζήδες και αμαξάδες του λιμανιού.»

Κόκκινα φανάρια: Ταινίες για την Τρούμπα

Στην θρυλική Τρούμπα, φυσικά, διαδραματίστηκε

κι η υπόθεση αρκετών ελληνικών ταινιών.

Από το όλο υλικό που ανιχνεύσαμε, παρατηρούμε

ότι στον ελληνικό κινηματογράφο

αποτυπώνεται η μεταπολεμική Τρούμπα,

κυρίως των δεκαετιών ’50 - ’60,

με τους οίκους ανοχής και τα καμπαρέ

κι όχι η παλαιότερη, προπολεμική,

Τρούμπα με τους τεκέδες και τα καφέ αμάν.

Αναφέρουμε κάποιες ταινίες αλφαβητικά

κι ενδεικτικά (15).

ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΕ ΤΟ ΔΟΛΛΑΡΙΟ (16)
Έγχρωμη ταινία του 1967 (Ανζερβός), διάρκειας 102 λεπτών,

σε σενάριο-σκηνοθεσία Αλέκου Σακελλάριου, φωτογραφία Καρλ Χάιντς

Χούμελ και μουσική Γιάννη Σπανού. Παίζουν οι : Γιώργος Κωνσταντίνου,

Νίκη Λινάρδου, Νίκος Φέρμας, Άννα Καλουτά, Σάσα Καστούρα,

Σωτήρης Μουστάκας, Ορφέας Ζάχος, Τζόλυ Γαρμπή, Χρήστος

Δοξαράς, Μάκης Δεμίρης, Αλέκος Τζανετάκος, Αθηνόδωρος Προύσαλης,

Κώστας Καφάσης.
Η υπόθεση του έργου : Ένα φτωχαδάκι, προκειμένου να αυξήσει

τον ισχνό μισθό του, δέχεται να κάνει μαθήματα αγγλικής στις κοκότες

ενός καμπαρέ της Τρούμπας ώστε να συνεννοούνται καλύτερα

με τους ναύτες του 6ου στόλου και ερωτεύεται μια από τις μαθήτριές του.

ΛΟΛΑ (17)
Ασπρόμαυρη ταινία του 1964 (Φίνος Φιλμ), διάρκειας 90 λεπτών,

σε σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου, σενάριο Ηλία Λυμπερόπουλου,

φωτογραφία Νίκου Καβουκίδη και μουσική Σταύρου Ξαρχάκου.

Παίζουν οι : Τζένη Καρέζη, Νίκος Κούρκουλος, Διονύσης

Παπαγιαννόπουλος, Παντελής Ζερβός, Σπύρος Καλογήρου,

Λαυρέντης Διανέλλος, Νίκος Φέρμας, Γιάννης Βογιατζής.
Η υπόθεση του έργου : Ένας αποφυλακισμένος επιστρέφει

σ’ ένα καμπαρέ της Τρούμπας για να ξεκαθαρίσει παλιούς

λογαριασμούς με μια γυναίκα ελευθεριών ηθών.

ΤΟ ΚΑΘΑΡΜΑ (18)
Ασπρόμαυρη ταινία του 1963(Φοίνιξ Φιλμ), διάρκειας 92 λεπτών,
σε σκηνοθεσία Κώστα Ανδρίτσου, σενάριο Νίκου Φώσκολου,
φωτογραφία Νίκου Μήλα και μουσική Γιώργου Κατσαρού.
Παίζουν οι : Γιώργος Φούντας, Μάρω Κοντού, Στέφανος Στρατηγός, Νίκος Τσαχιρίδης, Παύλος Λιάρος.
Η υπόθεση του έργου : Ο αγνός έρωτας μιας πόρνης κι ενός τίμιου
νέου που γεννιέται μέσα στο βούρκο της Τρούμπας, εμποδίζεται
από τη δράση ενός σκληρού ανθρώπου του υποκόσμου.

ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΦΑΝΑΡΙΑ (19)
Ασπρόμαυρη ταινία του 1963 (Δαμασκηνός Μιχαηλίδης), διάρκειας 145 λεπτών,

σε σκηνοθεσία Βασίλη Γεωργιάδη, σενάριο Αλέκου Γαλανού, φωτογραφία Νίκου Γαρδέλη και μουσική Σταύρου Ξαρχάκου. Παίζουν οι : Τζένη Καρέζη, Μαίρη Χρονοπούλου, Γιώργος Φούντας, Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Μάνος Κατράκης, Αλεξάνδρα Λαδικού, Δέσπω Διαμαντίδου, Κατερίνα Χέλμη, Ελένη Ανουσάκη,

Φαίδων Γεωργίτσης, Νότης Περγιάλης.
Η υπόθεση του έργου : Οι παράλληλες ιστορίες τεσσάρων γυναικών

σ’ ένα σπίτι του έρωτα της Τρούμπας. Πρόκειται για διασκευή του θεατρικού

έργου «Το σπίτι με τα κόκκινα φώτα» του Αλέκου Γαλανού.
Η ταινία συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Καννών 1963

κι ήταν υποψήφια για Όσκαρ Ξένης Ταινίας 1964.

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ (20)
Ασπρόμαυρη ταινία του 1958, διάρκειας 95 λεπτών, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αθανασιάδη, σενάριο Δημήτρη Αθανασιάδη / Γιάννη Δαλιανίδη, φωτογραφία

Βαγγέλη Καραμανίδη και μουσική Γιάννη Βέλλα. Παίζουν οι : Τίνα Γαϊτάνου, Ανδρέας Μπάρκουλης, Φραγκίσκος Μανέλλης, Θανάσης Βέγγος, Λαυρέντης Διανέλλος, Αλέκα Στρατηγού.
Η υπόθεση του έργου : Η τραγική κατάληξη ενός νεανικού έρωτα, αφού

ο νεαρός βρίσκει το θάνατο και η κοπέλα καταλήγει σ’ ένα καμπαρέ

της Τρούμπας.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΜΑΡΤΙΑ (21)
Ασπρόμαυρη ταινία του 1960, διάρκειας 90 λεπτών, σε σενάριο-σκηνοθεσία

Δημήτρη Αθανασιάδη και φωτογραφία Θανάση Σπηλιώτη. Παίζουν οι : Κώστας Κακαβάς, Χριστίνα Σύλβα, Ανδρέας Μπάρκουλης, Αλέκα Στρατηγού, Γιώργος Καμπανέλης.
Η υπόθεση του έργου : Μια κοπέλα έρχεται στην Αθήνα από το χωριό της για να κάνει τη “μεγάλη ζωή”, αλλά καταλήγει σ’ ένα καμπαρέ της Τρούμπας.

ΣΚΟΤΩΣΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ (22)
Ασπρόμαυρη ταινία του 1962, διάρκειας 84 λεπτών, σε σενάριο-σκηνοθεσία Δημήτρη Αθανασιάδη, φωτογραφία Γιάννη Πουλή και μουσική Κώστα Καπνίση. Παίζουν οι : Ελένη Χατζηαργύρη, Κώστας Κακαβάς, Γιώργος Καμπανέλλης, Μίμης Στεφανάκος, Έφη Οικονόμου.
Η υπόθεση του έργου : Μια τραγουδίστρια ενός καμπαρέ της Τρούμπας σκοτώνει τον εραστή της όταν διαπιστώνει ότι παρέσυρε στο δρόμο της αμαρτίας και τη δεκαεξάχρονη κόρη της.

ΤΡΟΥΜΠΑ ’67 (23)
Ασπρόμαυρη ταινία του 1967, διάρκειας 98 λεπτών(Αφοί Κουρουνιώτη),
σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Γρηγορίου, σενάριο Πάνου Κοντέλη, φωτογραφία
Δημήτρη Παπακωνσταντή και μουσική Μάνου Λοΐζου . Παίζουν
οι : Γιώργος Φούντας, Καίτη Θεοχάρη, Μπέτυ Αρβανίτη, Γιώργος Μούτσιος,
Βαγγέλης Καζάν, Σπύρος Καλογήρου, Νάσος Κεδράκας, Θόδωρος Κατσαδράμης.
Η υπόθεση του έργου : Ένας φτωχός λιμενεργάτης ερωτεύεται μιαν αρτίστα του καμπαρέ και προσπαθεί να την επαναφέρει στον ίσιο δρόμο.

Η Τρούμπα σήμερα Η ταινία «Τρούμπα ’67», του 1967, ήταν, μάλλον, σημαδιακή! Την επόμενη κιόλας χρονιά, το 1968, ο διορισμένος δήμαρχος της χούντας στον Πειραιά Αριστείδης Σκυλίτσης έκλεισε τους οίκους ανοχής κι έδιωξε τις ιερόδουλες. Από τότε άρχισε μια άλλη περίοδος για την Τρούμπα, όπου έκλεισαν μεν οι οίκοι ανοχής, αλλά, παρέμειναν τα καμπαρέ, που λειτουργούσαν με “κορίτσια” (“χορεύτριες” – “καλλιτέχνιδες”) από τις Φιλιππίνες, την Ταϊλάνδη, τον Άγιο Δομίνικο και το Ελ Σαλβαδόρ. Η μεγάλη κάμψη της Τρούμπας άρχισε στα μέσα της δεκαετίας του ’80 και συνεχίζεται, διαρκώς εντεινόμενη, ως τις μέρες μας, όπου τίποτα πια δεν θυμίζει την “παλιά Τρούμπα”, εκτός από τα ελάχιστα μπαρ κι ένα σινεμά που προβάλει ταινίες πορνό. Η περιοχή, πλέον, κυριαρχείται από ναυτιλιακές εταιρείες, εμπορικά καταστήματα και ξενοδοχεία για την εξυπηρέτηση των, αλλοδαπών κυρίως, ναυτικών. Ενδεικτικό της μεγάλης αλλαγής που έχει επέλθει στην Τρούμπα, νομίζουμε, πως είναι το γεγονός, ότι εκεί, πλέον, στεγάζονται τα Δικαστήρια του Πειραιά! Η Τρούμπα έχει πια οριστικά περάσει στη σφαίρα του θρύλου.



πηγή