Οδηγίες ασφαλείας από το εκπαιδευτικό εγχειρίδιο με τίτλο «Αστυνομία Πόλεων» του 1949
Το εξώφυλλο της δεύτερης έκδοσης του βιβλίου (η πρώτη έκδοση τυπώθηκε το 1949)
Το εκπαιδευτικό εγχειρίδιο «Αστυνομία Πόλεων» του Αστυνομικού Διευθυντού Α' Νικολάου Κατραμπάσα, εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1949 και πρέπει να έγινε ανάρπαστο μεταξύ των ενστόλων της τότε Αστυνομίας Πόλεων. Το '50 το εγχειρίδιο ξανατυπώθηκε σε δεύτερη έκδοση.
7 φωτογραφίες
Στις κιτρινισμένες σελίδες του υπάρχουν αρκετά στοιχεία που βοηθούν τον ιστορικό μελετητή να κατανοήσει καλύτερα τις συνθήκες ζωής και τις μικρολεπτομέριες την καθημερινότητας μιάς εποχής δύσκολης για τη χώρα (στο τέλος του Εμφυλίου). Αλλά και να... γελάσει με την καρδιά του.
Το βιβλιαράκι μπορεί να διαβαστεί και ως διασκεδαστικό «αστυνομικό ρεπορτάζ» της εποχής, αφού ο συγγραφέας ξεκινά με βασικές πληροφορίες ασφαλείας και νομοθετικού πλαισίου και έπειτα χτίζει το εκπαιδευτικό υλικό πάνω σε πραγματικά περιστατικά εκείνων των ετών.
Για παράδειγμα, στο κεφάλαιο της προστασίας από κλοπές και διαρρήξεις, μαθαίνουμε για την αξία του... Μανδρότοιχου (με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα, όπως γράφουν τα ουσιαστικά τους οι Γερμανοί - τακτική που ακολουθείται σε όλο τοι εγχειρίδιο) ως βασικού μέτρου προστασίας από τους κλέφτες: «Ο Μανδρότοιχος μάλιστα υφίσταται ακόμα και σήμερον τόσον εις τας πόλεις, εις απομακρυσμένας του Κέντρου Οικίας, όσον και εις την ύπαιθρον γενικώτερον, ενισχυμένος μάλιστα πολλάκις και με Μανδρόσκυλον» (sic).
Τα σημάδια στις πόρτες
Ο «αστυνομικός της γειτονιάς» πάντως, που έγιναν προσπάθειες να αναβιωθεί πρόσφατα, τότε ήταν η κύρια (αν και όχι η πιο φιλική) μέθοδος αστυνόμευσης. Ετσι κάθε αστυφύλακας, σύμφωνα με τον συγγραφέα, θα έπρεπε να γνωρίζει τα καταστήματα και τα σπίτια της περιοχής του, ώστε όταν περιπολεί να μπορεί να αναγνωρίζει αμέσως ύποπτα πρόσωπα και δραστηριότητες, ενώ βάζοντας ο ίδιος κρυφά σημάδια σε κλειστές πόρτες και παράθυρα, να μπορει να αντιλαμβάνεται εάν κάποιος μπήκε ή βγήκε από κάποιο κλειστό κατάστημα!
Ιδιαίτερη βαρύτητα δινόταν και τότε στην πρόληψη των δυστυχημάτων, τροχαίων αλλά και κάθε άλλου είδους, αφού ο συγγραφέας την ορίζει ως τη δεύτερη σημαντική δράση της Αστυνομίας μαζί με την πρόληψη των αδικημάτων, τονίζοντας ότι «η Αστυνομία οφείλει να ενδιαφέρεται ζωηρώς και δια τα δυστυχήματα και να επιμελήται δια την πρόληψη αυτών εξ ίσου, όσον επιμελείται και ενδιαφέρεται δια τα αδικήματα».
Διδάσκοντας τον σωστό τρόπο δράσης σε διάφορα περιστατικά ο συγγραφέας επικαλείται μεταξύ άλλων και την ακόλουθη ιστορία από το αστυνομικό δελτίο του 1940 με πρωταγωνιστές έναν γεωργό και έναν θυρωρό ξενοδοχείου. «Ο Γ.Π. διαμένων εις το Ξενοδοχείον Δ. κατήλθεν εκ του δωματίου του και ιδών τον θυρωρόν του ξενοδοχείου τηγανίζοντα Παστουρμάν δια να φάγη, όλως αιφνιδίως και άνευ ουδεμιάς αφορμής επετέθη κατ' αυτού, ήρπασε το Τηγάνι, το εξφενδόνισεν εναντίον του και ακολούθως τον εκτύπησεν δια της ράβδου του εις την κεφαλήν».
Εντόσθια στο τηγάνι
Ο θυρωρός προσπάθησε να φύγει, όμως ο δράστης «εξαγωγών σουγιάν, του επετέθη εκ δευτέρου και τον ετραυμάτισεν εισ την χείρα». Την ίδια τύχη είχε και ο αστυφύλακας που εκλήθη, και μόνο με την βοήθεια αρκετών περαστικών ο δράστης αφοπλίστηκε και συνελήφθη.
Τι είχε συμβεί; «Εκ της ανακρίσεως διαπιστώθη ότι ο ανωτέρω γεωργός, πάσχων εκ μανίας καταδιώξεως, είχεν εγκαταλείψει προ ημερών το Χωρίον του και είχεν έλθει ενταύθα, προς αναζήτηση του εξαφανισθέντος υιού του, εγκατασταθείς εις το ανωτέρω Ξενοδοχείον. Όταν δε είδε τον θυρωρόν του Ξενοδοχείου να τηγανίζη τον Παστουρμάν, εφαντάσθη, ότι ούτος είχε σφάξει τον υιόν του και ετηγάνιζε τα εντόσθιά του».
Τέλος, στα κεφάλαια που αναφέρονται στην ιστορία και τον θεσμό της Αστυνομίας Πόλεων, υπάρχουν και πληροφορίες σχετικά με την καταγωγή της ΑΠ (από τη Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου) - παρότι η ελληνική απόδοση δεν απέφυγε τον... πομπώδη πλεονασμό. Και για κατακλείδα η επισήμανση του συγγραφέα:«Αλλοίμονον εις τους Πολίτας, την Δημοσίαν Ασφάλειαν, το Κράτος και αυτά τα Πολιτικά Κόμματα, εάν η Αστυνομία καταστή κομματική». Εκείνη την εποχή!
(σημ.: σε όλα τα αποσπάσματα έχει διατηρηθεί η ορθογραφία και η σύνταξη του πρωτοτύπου)