O παγοπώλης ήταν από τους πιο αγαπημένους και ευπρόσδεκτους τακτικούς επισκέπτες των νοικοκυριών μέχρι το 1931, οπότε ο Αμερικανός χημικός Tόμας Mίτζλι παρασκεύασε ένα χημικό μόριο της κατηγορίας των χλωροφθορανθράκων, που γρήγορα οδήγησε στην ανακάλυψη του φρέον, μίας ουσίας άοσμης, σταθερής και μη τοξικής.
Tα ψυγεία όπως τα ξέρουμε σήμερα είχαν γεννηθεί. Mέχρι τότε οι άνθρωποι προσπαθούσαν να διατηρήσουν τα τρόφιμά τους σε πάγο ή σε ογκώδη ψυγεία που χρησιμοποιούσαν αμμωνία, ουσία διαβρωτική και δηλητηριώδης. Aργότερα ανακαλύφθηκε ότι οι χλωροφθοράνθρακες βλάπτουν το στρώμα του όζοντος και σήμερα γίνονται προσπάθειες να αντικατασταθούν.![]()
Το παγοποιείο του Φιξ στα Πατήσια, που παρήγε κολόνες πάγου από το 1903, τα τελευταία χρόνια εξυπηρετούσε κάποιες λίγες σημερινές ανάγκες. Έδινε τις παγοκολόνες του στα ψαράδικα για τη συντήρηση των ψαριών. Σταμάτησε τη λειτουργία το 1983 και σήμερα δεν υπάρχει ούτε ως ερείπια, παρότι θεωρήθηκε εξαιρετικό δείγμα της νεώτερης βιομηχανικής αρχιτεκτονικής.
Η παραγωγή του πάγου ήταν πολλαπλάσια πριν πενήντα 50 χρόνια, όταν εφοδίαζε τα ψυγεία των σπιτιών. Χρόνο με το χρόνο, όμως, τα ψυγεία αντικαταστάθηκαν από τα ηλεκτρικά ΠΙΤΣΟΣ, ΙΖΟΛΑ και ΚΕΛΒΙΝΕΙΤΟΡ και ο παγοπώλης δεν περνά πλέον με το κάρο του ή με τη τρίκυκλη μοτοσυκλέτα του από τις γειτονιές για τη διανομή του πάγου. Δεν αφήνει τις παγοκολόνες να αργολιώνουν στο κεφαλόσκαλο. Και το βρυσάκι του ψυγείου με το στόμιο τυλιγμένο με λευκό τουλπάνι δεν στάζει πια δροσοσταλίδες....
παγοπώλης όπως τον είδε η εικονογράφος Βιολέτα Διαμαντή-Μελετίου (Επαγγέλματα παλιά που δεν υπάρχουν πια...
Αθήνα, Κέδρος, 2004 )
Ο παγοπώλης της Ερμού
Στίχοι: Θοδωρής Γκόνης
Μουσική: Πέτρος Ταμπούρης
Πρώτη εκτέλεση: Πέτρος Ταμπούρης
Ο παγοπώλης της Ερμού
Μες στις δροσιές του ουρανού
Πικρά χαμογελάει
Το γάντζο και το δίχτυ του
στην πλάτη κουβαλάει.
Ο παγοπώλης της Ερμού
Στην κορυφή του Υμηττού
Κερνάει λεμονάδα
Κάτω η Αθήνα καίγεται
Πίσσα και καμινάδα.