Η πολυκατοικία του Ασυρμάτου σχεδιάστηκε από την αρχιτέκτονα Έλλη Βασιλικιώτη το 1967 στα πλαίσια μελέτης της Υπηρεσίας Οικισμού του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, με σκοπό την στέγαση οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα Από τον ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΥΡΙΑΖΗΗ Αθήνα είναι μια πόλη που μετρά τη ζωή της σε χιλιετίες και όχι σε χρόνια -η καταγεγραμμένη ιστορία της εκτείνεται περίπου 3.400 χρόνια. Σε αυτά τα χρόνια και στην πορεία της εξέλιξής της από προ-μυκηναϊκό οικισμό, σε πανίσχυρη πόλη-κράτος, μετά σε χωριό και έπειτα σε πρωτεύουσα, έχουν συντελεστεί "κοσμογονικές"μεταβολές. Διάσπαρτα μέσα στο σημερινό αστικό ιστό υπάρχουν ακόμα σημάδια, τα οποία -αν κοιτάξεις καλά- σου φανερώνουν αυτές τις μεταβολές.
Τα «Αστικά Σημάδια» είναι αυτό ακριβώς, μια απόπειρα της Ομάδας Άστυ για την καταγραφή τέτοιων ιδιαίτερων ή φορτισμένων, πολιτιστικά ή συναισθηματικά, σημείων μέσα στη σύγχρονη πόλη. Ένα κτήριο, μια ταμπέλα, ένα μικρό πάρκο, μια χάραξη δρόμου ή ένα graffiti μπορεί να αποτελούν ίχνη όλων αυτών των μικρών πραγμάτων που συνθέτουν την μυθολογία της Αθήνας. Αυτή την εβδομάδα μεταφερόμαστε στον περιφερειακό δρόμο του Φιλοπάππου. Εκεί συναντάμε την πολυκατοικία "Ασυρμάτου", όπως επικράτησε να λέγεται, ένα εντυπωσιακό κτήριο με ιδιαίτερη ιστορία που λειτουργεί και ως συμβολική "γέφυρα"ενώνοντας το μακρινό παρελθόν ολόκληρης της γειτονιάς με το σήμερα. Μας εξηγεί ο Γιώργος Θάνος από την Ομάδα Άστυ: "Η πολυκατοικία του Ασυρμάτου σχεδιάστηκε από την αρχιτέκτονα Έλλη Βασιλικιώτη το 1967 στα πλαίσια μελέτης της Υπηρεσίας Οικισμού του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, με σκοπό την στέγαση οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα. Η μορφολογική λιτότητα της εργατικής πολυκατοικίας της Βασιλικιώτη, η εναρμόνισή της με το φυσικό τοπίο του Φιλοπάππου και η έμφαση που έχει δοθεί στους κοινόχρηστους χώρους αποτελούν χαρακτηριστικά στοιχεία μιας αρχιτεκτονικής τάσης της δεκαετίας του '60, αλλά ταυτόχρονα φέρνουν στο νου αντίστοιχες αρχές που είχαν εφαρμοσθεί στις προσφυγικές πολυκατοικίες του Μεσοπολέμου, οι οποίες άλλωστε ανεγέρθησαν προκειμένου να καλύψουν παρόμοιες ανάγκες. Ο λόφος του Φιλοπάππου έχει έντονο και σημαντικό προσφυγικό παρελθόν, καθώς ήταν μια από τις περιοχές που επιλέχθηκαν για να στεγάσουν, κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, εκατοντάδες Μικρασιάτες πρόσφυγες. Στο χώρο του παλιού λατομείου του Φιλοπάππου, δημιουργήθηκε μετά την Καταστροφή ένας εκτεταμένος συνοικισμός αυτοσχέδιων παραπηγμάτων, ο οποίος διατηρήθηκε ως τα μεταπολεμικά χρόνια. Η κατεδάφιση των παραγκών δεν πραγματοποιήθηκε παρά την δεκαετία του 1950, με την στέγαση των προσφύγων στα λιθόχτιστα σπίτια που διατηρούνται ακόμα γύρω από την οδό Τρώων των Άνω Πετραλώνων, τα οποία χτίστηκαν με μέριμνα της «Βασιλικής Πρόνοιας» κερδίζοντας έτσι το παρατσούκλι «τα Πέτρινα της Φρειδερίκης»."
www.lifo.gr