Η ιστορία του πρώτου σύγχρονου υπερήρωα
Το 1911 ο 35χρονος Edgar Rice Burroughs προσελήφθη ως πωλητής ξυστρών. Όμως δεν ήταν και πολύ καλός στο επάγγελμα αυτό, όπως και σε μια σειρά άλλων που είχε δοκιμάσει από το 1905 έως τότε.
Ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του δύο δεκαετίες αργότερα αναφέρθηκε στον εαυτό του σε αυτό το χρονικό διάστημα της ζωής του ως εξής: «Ήμουν μια αποτυχία».
Πώς ξεκίνησαν όλα…
Ο Burroughs εργάστηκε για κάποιο διάστημα ως πωλητής «φαρμάκων» για τον αλκοολισμό από πόρτα σε πόρτα.
Στο πλαίσιο των καθηκόντων του ήταν και το να διαβάζει διάφορα περιοδικά για να ελέγχει αν δημοσιεύονταν οι διαφημίσεις της εταιρίας του όπως έπρεπε και χωρίς λάθη.
![]()
![]()
«Πολλές φορές τα έπαιρνα μαζί μου στο σπίτι. Υπήρχαν πολλές φανταστικές ιστορίες σε αυτά και παρότι δεν είχα γράψει ποτέ μου καμία ιστορία, ήξερα ότι θα μπορούσα να το κάνω. Αν υπήρχαν κάποιοι που πληρώνονταν για να γράφουν κάτι τέτοιο, κάλλιστα μπορούσα να το κάνω κι εγώ» είχε πει ακόμη.
Άλλωστε, το να επινοεί διάφορες ιστορίες δεν του ήταν και ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση. Σύμφωνα με το βιβλίο «Uncle John’s All-Purpose Extra Strength Bathroom Reader» ο Burroughs υπέφερε από αϋπνία και όποτε έπεφτε στο κρεβάτι τα βράδια προσπαθούσε να αποσπάσει το μυαλό του δημιουργώντας φανταστικές ιστορίες περιπέτειας με διάφορους ήρωες, η ζωή των οποίων δεν είχε καμία σχέση με τη δική του.
Ξεκίνησε να γράφει την πρώτη του ιστορία τον Ιούλιο του 1911. Προς τα μέσα Αυγούστου είχε ολοκληρώσει ένα χειρόγραφο 43.000 λέξεων. Ο τίτλος του ήταν «A Princess of Mars» και αναφερόταν σε ένα βετεράνο του εμφυλίου πολέμου, ο οποίος από μια έκταση στην Αριζόνα βρέθηκε στον Άρη, πολέμησε με τους Αρειανούς και παντρεύτηκε μια πριγκίπισσα εκεί.
![]()
Η «Πριγκίπισσα του Άρη» δημοσιεύτηκε με μερικές αλλαγές στο All-Story. Ο Burroughs πληρώθηκε 400 δολάρια.
Ο διευθυντής του All-Story, Thomas Newell Metcalf, ζήτησε στη συνέχεια από τον Burroughs να ετοιμάσει μία ακόμη ιστορία.
Τρεις εβδομάδες μετά παρέδωσε μια μικρή ιστορία με τίτλο « The Outlaw of Torn», ένα παραμύθι του 13ου αιών γύρω από ένα φανταστικό γιο του βασιλιά Ερρίκου Β΄ της Αγγλίας. Όμως δεν άρεσε στον Metcalf και μπήκε στο ράφι.
Το Μάρτιο του 1912 ο Burroughs έγραψε στον Metcalf ότι εργαζόταν ήδη στην επόμενη ιστορία του.
Αφορούσε το γόνο μιας αριστοκρατικής οικογένειας της Αγγλίας, ο οποίος γεννήθηκε στην τροπική Αφρική κι έχασε τους γονείς του σε ηλικία 1 έτους. Το παιδί βρήκε, υιοθέτησε και ανέθρεψε ένας μεγάλος θηλυκός πίθηκος.
Το αγόρι αυτό ήταν ο Ταρζάν.
![]()
Ο Metcalf εντυπωσιάστηκε: «Η ιδέα σου είναι συναρπαστική και περιμένω με αγωνία να δω την ιστορία. Σίγουρα έχεις αξιοθαύμαστη φαντασία, μεγαλύτερη από οποιονδήποτε έχω γνωρίσει».
Στο τυπογραφείο…
Το Μάιο ο «Ταρζάν» (Tarzan of the Apes) είχε ολοκληρωθεί, παρότι ο ίδιος ο συγγραφέας δεν πίστευε ότι ήταν καλή ιστορία και είχε αμφιβολίες ως προς το τι πωλήσεις θα πετύχαινε.
Ο Metcalf είχε αντίθετη άποψη: Ο «Ταρζάν» ήταν μια καλή-πολύ καλή ιστορία», τού έγραψε εκείνο το καλοκαίρι:
«Αν καθίσεις και αναλογιστείς πόσες χιλιάδες ιστορίες διαβάζει καθημερινά ένας εκδότης, θα εντυπωσιαστείς όταν διαβάσεις αυτό που σου γράφω: δε μπορούσαμε να πάρουμε τα μάτια μας από την ιστορία σου και την ευχαριστηθήκαμε πάρα πολύ. Είναι η πιο συναρπαστική και πρωτότυπη ιστορία που έχουμε διαβάσει ποτέ».
Μερικές ημέρες αφότου κυκλοφόρησε ο Ταρζάν η ζήτηση αυξήθηκε κατακόρυφα…
Το 1913 ο Burroughs κατοχύρωσε το όνομα «Ταρζάν» ως σήμα κατατεθέν.
![]()
Από τα περιοδικά στα βιβλιοπωλεία
Ο Burroughs κατάλαβε ότι τα πολλά λεφτά ήταν στα βιβλία και όχι στα περιοδικά. Άλλωστε τα περιοδικά μετά από ένα ή δύο μήνες εξαφανίζονταν από τα περίπτερα. Όμως ένα βιβλίο θα μπορούσε να «ζήσει» για χρόνια.
Οι πρώτοι εκδοτικοί οίκοι που απευθύνθηκε, ωστόσο, δεν έδειξαν ενδιαφέρον για τον «Ταρζάν» του. Έτσι ο Burroughs υπέγραψε συμβόλαιο με μια εφημερίδα, η οποία θα δημοσίευε την ιστορία του σε συνέχειες.
Τα χρόνια που ακολούθησαν, το πρώτο μυθιστόρημα του «Ταρζάν» πούλησε πάνω από 3 εκατομμύρια αντίτυπα, χαρίζοντας μια τεράστια περιουσία τόσο στον Edgar Rice Burroughs, όσο και στον εκδότη του.
Και αυτή ήταν μόνο η αρχή.
Ο Burroughs έγραψε, κατά τη διάρκεια της ζωής του, 66 ακόμη μυθιστορήματα (26 από τα οποία ήταν για τον Ταρζάν).
Μέχρι το θάνατό του το 1950 είχε πουλήσει περισσότερα από 36 εκατομμύρια βιβλία σε 31 διαφορετικές γλώσσες σε όλον τον κόσμο.
Ήταν ο πιο επιτυχημένος συγγραφέας του πρώτου μισού του 20ου αιώνα.
Ο ίδιος στην αυτοβιογραφία του δύο δεκαετίες αργότερα αναφέρθηκε στον εαυτό του σε αυτό το χρονικό διάστημα της ζωής του ως εξής: «Ήμουν μια αποτυχία».
Πώς ξεκίνησαν όλα…
Ο Burroughs εργάστηκε για κάποιο διάστημα ως πωλητής «φαρμάκων» για τον αλκοολισμό από πόρτα σε πόρτα.
Στο πλαίσιο των καθηκόντων του ήταν και το να διαβάζει διάφορα περιοδικά για να ελέγχει αν δημοσιεύονταν οι διαφημίσεις της εταιρίας του όπως έπρεπε και χωρίς λάθη.
«Πολλές φορές τα έπαιρνα μαζί μου στο σπίτι. Υπήρχαν πολλές φανταστικές ιστορίες σε αυτά και παρότι δεν είχα γράψει ποτέ μου καμία ιστορία, ήξερα ότι θα μπορούσα να το κάνω. Αν υπήρχαν κάποιοι που πληρώνονταν για να γράφουν κάτι τέτοιο, κάλλιστα μπορούσα να το κάνω κι εγώ» είχε πει ακόμη.
Άλλωστε, το να επινοεί διάφορες ιστορίες δεν του ήταν και ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση. Σύμφωνα με το βιβλίο «Uncle John’s All-Purpose Extra Strength Bathroom Reader» ο Burroughs υπέφερε από αϋπνία και όποτε έπεφτε στο κρεβάτι τα βράδια προσπαθούσε να αποσπάσει το μυαλό του δημιουργώντας φανταστικές ιστορίες περιπέτειας με διάφορους ήρωες, η ζωή των οποίων δεν είχε καμία σχέση με τη δική του.
Ξεκίνησε να γράφει την πρώτη του ιστορία τον Ιούλιο του 1911. Προς τα μέσα Αυγούστου είχε ολοκληρώσει ένα χειρόγραφο 43.000 λέξεων. Ο τίτλος του ήταν «A Princess of Mars» και αναφερόταν σε ένα βετεράνο του εμφυλίου πολέμου, ο οποίος από μια έκταση στην Αριζόνα βρέθηκε στον Άρη, πολέμησε με τους Αρειανούς και παντρεύτηκε μια πριγκίπισσα εκεί.
Η «Πριγκίπισσα του Άρη» δημοσιεύτηκε με μερικές αλλαγές στο All-Story. Ο Burroughs πληρώθηκε 400 δολάρια.
Ο διευθυντής του All-Story, Thomas Newell Metcalf, ζήτησε στη συνέχεια από τον Burroughs να ετοιμάσει μία ακόμη ιστορία.
Τρεις εβδομάδες μετά παρέδωσε μια μικρή ιστορία με τίτλο « The Outlaw of Torn», ένα παραμύθι του 13ου αιών γύρω από ένα φανταστικό γιο του βασιλιά Ερρίκου Β΄ της Αγγλίας. Όμως δεν άρεσε στον Metcalf και μπήκε στο ράφι.
Το Μάρτιο του 1912 ο Burroughs έγραψε στον Metcalf ότι εργαζόταν ήδη στην επόμενη ιστορία του.
Αφορούσε το γόνο μιας αριστοκρατικής οικογένειας της Αγγλίας, ο οποίος γεννήθηκε στην τροπική Αφρική κι έχασε τους γονείς του σε ηλικία 1 έτους. Το παιδί βρήκε, υιοθέτησε και ανέθρεψε ένας μεγάλος θηλυκός πίθηκος.
Το αγόρι αυτό ήταν ο Ταρζάν.
Ο Metcalf εντυπωσιάστηκε: «Η ιδέα σου είναι συναρπαστική και περιμένω με αγωνία να δω την ιστορία. Σίγουρα έχεις αξιοθαύμαστη φαντασία, μεγαλύτερη από οποιονδήποτε έχω γνωρίσει».
Στο τυπογραφείο…
Το Μάιο ο «Ταρζάν» (Tarzan of the Apes) είχε ολοκληρωθεί, παρότι ο ίδιος ο συγγραφέας δεν πίστευε ότι ήταν καλή ιστορία και είχε αμφιβολίες ως προς το τι πωλήσεις θα πετύχαινε.
Ο Metcalf είχε αντίθετη άποψη: Ο «Ταρζάν» ήταν μια καλή-πολύ καλή ιστορία», τού έγραψε εκείνο το καλοκαίρι:
«Αν καθίσεις και αναλογιστείς πόσες χιλιάδες ιστορίες διαβάζει καθημερινά ένας εκδότης, θα εντυπωσιαστείς όταν διαβάσεις αυτό που σου γράφω: δε μπορούσαμε να πάρουμε τα μάτια μας από την ιστορία σου και την ευχαριστηθήκαμε πάρα πολύ. Είναι η πιο συναρπαστική και πρωτότυπη ιστορία που έχουμε διαβάσει ποτέ».
Μερικές ημέρες αφότου κυκλοφόρησε ο Ταρζάν η ζήτηση αυξήθηκε κατακόρυφα…
Το 1913 ο Burroughs κατοχύρωσε το όνομα «Ταρζάν» ως σήμα κατατεθέν.
Από τα περιοδικά στα βιβλιοπωλεία
Ο Burroughs κατάλαβε ότι τα πολλά λεφτά ήταν στα βιβλία και όχι στα περιοδικά. Άλλωστε τα περιοδικά μετά από ένα ή δύο μήνες εξαφανίζονταν από τα περίπτερα. Όμως ένα βιβλίο θα μπορούσε να «ζήσει» για χρόνια.
Οι πρώτοι εκδοτικοί οίκοι που απευθύνθηκε, ωστόσο, δεν έδειξαν ενδιαφέρον για τον «Ταρζάν» του. Έτσι ο Burroughs υπέγραψε συμβόλαιο με μια εφημερίδα, η οποία θα δημοσίευε την ιστορία του σε συνέχειες.
Τα χρόνια που ακολούθησαν, το πρώτο μυθιστόρημα του «Ταρζάν» πούλησε πάνω από 3 εκατομμύρια αντίτυπα, χαρίζοντας μια τεράστια περιουσία τόσο στον Edgar Rice Burroughs, όσο και στον εκδότη του.
Και αυτή ήταν μόνο η αρχή.
Ο Burroughs έγραψε, κατά τη διάρκεια της ζωής του, 66 ακόμη μυθιστορήματα (26 από τα οποία ήταν για τον Ταρζάν).
Μέχρι το θάνατό του το 1950 είχε πουλήσει περισσότερα από 36 εκατομμύρια βιβλία σε 31 διαφορετικές γλώσσες σε όλον τον κόσμο.
Ήταν ο πιο επιτυχημένος συγγραφέας του πρώτου μισού του 20ου αιώνα.