Η εθνεργεσία του 1821, βρίσκει την Αθήνα επαναστατημένη κατά των Τούρκων
στις 24 Απριλίου 1821.
Οι Αθηναίοι γύρω στους 1.100 με οπλαρχηγούς, Συμεών Ζαχαρίτσα,
Στ. Βλάχο, Σπ. Κυριακό, Νερούτσο Μπενιζέλο, με τον Κ. Ντάβαρη από
τα Μεσόγεια, το Χατζημελέτη από τη Χασιά και τον Αναγν. Κουρουντιώτη από το Μενίδι, πολιορκούν τους Τούρκους στην Ακρόπολη, όπου έχουν κλειστεί
(Α΄ πολιορκία Ακρόπολης).
Όμως ο Ομέρ Βρυώνης της Στερεάς Ελλάδας, μαζί με τον Ομέρ Μπέη
της Καρύστου, λύνουν την Πολιορκία της Ακρόπολης στις 25 Ιουλίου 1821.
Οι Αθηναίοι για μια ακόμη φορά αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πόλη
τους για τα νησιά του Αργοσαρωνικού, φοβούμενοι τα αντίποινα των Τούρκων.
Στις 13 Νοεμβρίου 1821 οι Αθηναίοι, υπό την αρχηγία του Παναγή Χτενά
πολιορκούν και πάλι την Ακρόπολη και την καταλαμβάνουν
(Β΄ Πολιορκία Ακρόπολης).
Στις 10 Ιουνίου 1822 υπογράφεται η συνθήκη και η Ακρόπολη είναι
στα χέρια των Ελλήνων και το "κλεινόν άστυ"της Παλλάδας αναπνέει
ελεύθερο αέρα, μετά την Φραγκοκρατία και την Τουρκοκρατία αιώνων.
Οι Δημογέροντες της Αθήνας, αποφάσισαν μετά την Απελευθέρωση
να ιδρυθούν σχολεία κι άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα, μουσεία κτλ.
στην Αθήνα. Αυτό φαίνεται από έγγραφο της "Φιλομούσου Εταιρείας"
της 18ης Απριλίου 1824.
Για το σκοπό αυτό αποφασίστηκε να γίνουν απαλλοτριώσεις σπιτιών
που ανήκαν σε Τούρκους και μια σειρά οικοπέδων για ίδρυση των ιδρυμάτων.
Τον Απρίλιο του 1824 οι Δημογέροντες των Αθηνών εκ των οποίων :
Γ. Γενναδίου, Νικ. Βάμβα, Άνθιμου Γαζή, Γ. Κωνσταντά,
Ιωάν. Κωλέτη, Παναγή Νοταρά, Π. Σκυλίτση - Ομηρίδου κ.ά., ενέκριναν
την ανέγερση αλληλοδιδακτικού σχολείου.
Όλοι είχαν σπουδάσει στη Δύση και συνεδρίασαν κι αποφάσισαν
να συστήσουν "Ακαδημαϊκό Κατάστημα"με τον τίτλο
Πρότυπον ή Διδακτήριον και με έμβλημα :
"φρόνησις μετ` επιστήμης και ευθύτητας.", ορίζονταν προεδρείο,
σκοπός και τα χρήματα που θα καταβάλλονταν.
Στην Πλάκα ορίστηκε η περιοχή του Σιτοπάζαρου, όπου βρισκόταν
το κατεστραμμένο από την Επανάσταση Τζαμί της Κολώνας
(από τη μονολιθική μαρμάρινη ρωμαϊκή κολώνα που βρισκόταν
στο χώρο -σήμερα είναι στο υπόγειο του σχολείου), να ανεγερθεί
αλληλοδιδακτικό Σχολείο με την αλληλοδιδακτική μέθοδο του Α. Κοκκώνη.
Στις 10 Απριλίου 1824 η πρόταση κατατίθεται στην Β΄ Εθνοσυνέλευσιν
στο Άστρος 1823, για να συζητηθεί στις 22 και 27 Ιουλίου 1824.
Η προσπάθεια όμως αυτή ματαιώθηκε ένεκα του εμφύλιου σπαραγμού.
Το 1826 οι Τούρκοι με τον Κιουταχή καταλαμβάνουν την Αθήνα, παρά
την προσπάθεια του Γεωργίου Καραϊσκάκη να την αποτρέψει με τη Μάχη
στο Φάληρο, όπου και σκοτώνεται.
Τα σχολεία που είχαν προλάβει να ιδρυθούν διαλύονται βίαια και μαθητές
και δάσκαλοι διασκορπίζονται, καταφεύγοντας στα νησιά του
Αργοσαρωνικού, του Αιγαίου ακόμα και στα Επτάνησα.
Η Αθήνα θα μείνει στα χέρια των Τούρκων μέχρι τις 30 Μαρτίου 1833,
αφού με το Πρωτόκολλον του Λονδίνου στις 3 Φεβρουαρίου 1833
αναγνωρίζεται η ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Στις 30 Μαρτίου 1833 η Ελληνική σημαία κυματίζει στον Ιερό Βράχο της
Ακρόπολης.
Το 1834 η Αθήνα γίνεται πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους,
με τη μεταφορά της από το Ναύπλιο.
Πρώτος Δήμαρχος της Αθήνας διορίζεται ο Ανάργυρος Πετράκης.
Η προσπάθεια για το χτίσιμο του αλληλοδιδακτικού σχολείου
που είχε διακοπεί επαναλαμβάνεται, με την εκταμίευση του ποσού
των 40.000 δρχ.
Το εγχείρημα ολοκλήρωσε ο πρώτος εκλεγμένος Δήμαρχος της Αθήνας,
Δημήτριος Καλλιφρονάς (1805-1897).
Η οικοδόμηση άρχισε το 1874 κι ολοκληρώθηκε το 1875-1876, όπως
αναφέρει και η εγχάρακτη επιγραφή στο μάρμαρο της μετόπης του κτιρίου,
κάτω από το αέτωμα.
Το πρώτο δημόσιο αλληλοδιδακτικό σχολείο της Αθήνας ως ΔΗΜΟΤΙΚΗ
ΣΧΟΛΗ 1875-1876, είναι το 74ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών, το ισόγειο
νεοκλασικό κτίριο στη συμβολή των οδών Αδριανού και Φλέσσα στην Πλάκα.
Χτίστηκε στο οικόπεδο που υπήρχε το μουσουλμανικό τέμενος (τζαμί),
που ονομαζόταν Τζαμί της Κολώνας και που αποτελεί συνέχεια του
αρχαιολογικού χώρου του "Διογένειου", όπου ως τα σήμερα σώζεται
πατητήρι στυψίματος ελιάς, "ελαιοτριβείο", δίπλα στο σπίτι της αθηναϊκής
αρχοντικής οικογένειας των Μπενιζέλων, όπου έζησε και η αγία της
Εκκλησίας μας, Φιλοθέη η Αθηναία, της οποίας τα ιερά λείψανα
φυλάσσονται στο Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας.
Η Δημοτική Σχολή οικοδομήθηκε με βάση τις αρχές της αλληλοδιδακτικής
μεθόδου του Α. Κοκκώνη.
Το νεοκλασικό ισόγειο κτίριο με τη μνημειακή είσοδο με τους δύο
μαρμάρινους δωρικούς κίονες, το λιτό μαρμάρινο αέτωμα, με
τις μαρμάρινες παραστάδες, με την επιβλητική κεντρική είσοδο και τα
ψηλά παράθυρα με τα σφυρήλατα κάγκελα, τα ακροκέραμα, αποτελεί
στολίδι για την ιστορική "Συνοικία των Θεών", την Πλάκα. Την ομορφιά
συμπληρώνει ο μικρός κήπος με τους δύο ψηλούς φοίνικες και τα φυτεμένα
παρτέρια και η μαρμάρινη κυβόσχημη περίφραξη με τα σφυρήλατα
νεοκλασικά κάγκελα.
Το όλο σχολικό συγκρότημα του 74ου Δημοτικού Σχολείου συμπληρώνει και το διώροφο νεοκλασικό κτίσμα του 1910, με τα ακροκέραμά του, το μαρμάρινο
μπαλκόνι με τα μαρμάρινα φουρούσια και την πρόσοψη του ισογείου με
τις τοξοειδείς θύρες. Το χτίσμα αυτό ανήκε τον προηγούμενο αιώνα στην
ιδιοκτησία της Παρασκευής Βουσάκη, που κληρονομήθηκε από το Γεώργ.
Νικολαϊδη στις 7-1-1899.
Η σημερινή έκταση του οικοπέδου του 74ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών,
απετέλεσε δωρεά της Παρασκευής Βουσάκη προς το ελληνικό κράτος περί
το 1870.
Το όλο κτιριακό συγκρότημα αποτελεί διατηρητέο μνημείο από το 1977
με διάταγμα του υπουργού πολιτισμού Δημ. Νιάνια.
Το σχολείο αυτό πολλοί το ξέρουν με την ονομασία "Σχολείο του Καμπάνη",
γιατί εδώ εργάστηκε ο Βασίλειος Ζ. Καμπάνης, από το 1904 έως το 1914
ως δάσκαλος και από το 1915 έως το 1938 ως διευθυντής. Ο B. Καμπάνης
γεννήθηκε στην Παροικιά της Πάρου το 1876 και πέθανε το 1942.
Το 1980 με πρωτοβουλία των παλαιών μαθητών Άθου Τσούτσου, Νικόλαου
Γιαλούρη κ.ά. στήθηκε η χάλκινη προτομή του Βασιλείου Καμπάνη, πάνω
σε μαρμάρινη στήλη, έργο του παριανού γλύπτη Ν. Περαντινού,
ως δείγμα ευγνωμοσύνης προς το δάσκαλό τους.
Τα αποκαλυπτήρια έκανε με κάθε επισημότητα το 1980 ο Υπουργός
Παιδείας Αθαν. Ταλιαδούρος.
Από το σχολείο αυτό πέρασαν πολλές προσωπικότητες της πολιτικής, της
επιστήμης, της τέχνης, της κοινωνικής ζωής, όπως ο πρωθυπουργός
Ξεν. Ζολώτας, ο καθηγητής Παιδιατρικής Ν. Ματσανιώτης, Αρεοπαγίτες
όπως ο Άθως Τσούτσος, οι αδελφοί Μάτσα, Αρτέμης και Ορέστης,
ηθοποιός και συγγραφέας, ο τραγουδιστής Πάνος Γαβαλάς, επίσκοποι,
ανώτατοι δικαστικοί κ.ά.
Το 74ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών συμπληρώνει 130 χρόνια εκπαιδευτικής
προσφοράς. 1875 - 1876. Σήμερα 2006 - 2007 και συνεχίζει ν` ατενίζει
με αισιοδοξία το μέλλον, προσφέροντας εκπαίδευση στα παιδιά της Αθήνας,
στα παιδιά της Ελλάδας.
GreenApple
