ΤΗΣ ΓΙΩΤΑΣ ΚΗΠΟΥΡΟΥ
Τελωνείο Καστανεών ώρα 9:00 το πρωί. Δεκάδες αυτοκίνητα με ελληνικές πινακίδες περιμένουν στην ουρά για να μπουν στην Τουρκία. Άνθρωποι κάθε ηλικίας, οικογένειες με παιδιά και παρέες 20αρηδων και 30αρηδων περνούν καθημερινά τα ελληνοτουρκικά σύνορα προκειμένου να κάνουν τις αγορές τους στη γειτονική χώρα. Ίδια είναι η εικόνα και στο τελωνείο του Ορμενίου, στα σύνορα δηλαδή Ελλάδας -Βουλγαρίας. Είδη ένδυσης και υπόδησης, τρόφιμα, καύσιμα ,ιατρικές υπηρεσίες ακόμη και λιμουζίνες για γάμους είναι μερικά μόνο από τα αγαθά που αναζητούν οι κάτοικοι του Β. Έβρου στις γειτονικές χώρες καθώς όπως υποστηρίζουν τα βρίσκουν σε πολύ χαμηλότερες τιμές σε σχέση με την Ελλάδα. Την ίδια στιγμή, οι έμποροι της Ορεστιάδας εκφράζουν την αγωνία τους αλλά και την οργή τους για τον αφανισμό της τοπικής αγοράς και κάνουν λόγο για αθέμιτο ανταγωνισμό.
Τα 'ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ' ταξίδεψαν έως την ακριτική Ορεστιάδα και κατέγραψαν από κοντά τη στροφή των καταναλωτών στις αγορές της Τουρκίας και της Βουλγαρίας αλλά και την κραυγή αγωνίας από τους εμπόρους της πόλης. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Εμπορικού Συλλόγου Ορεστιάδας (ΕΣΟ), τα τελευταία τρία χρόνια το 30% των καταστημάτων αναγκάστηκε να βάλει λουκέτο λόγω της οικονομικής κρίσης σε συνδυασμό με τη μεγάλη 'διαρροή' της Ελληνικής ρευστότητας προς τις δύο γειτονικές χώρες. "Η κατάσταση είναι κάτι παραπάνω από δραματική. Κάθε μέρα περνάνε τα σύνορα για Ανδριανούπολη εκατοντάδες αυτοκίνητα. Τις πιο χαλαρές ημέρες περνάνε πάνω από 300 Ι.Χ. για να μη μιλήσουμε για τις γιορτές. Αρκεί να σας πω ότι την 25η Μαρτίου που είναι και Εθνική Εορτή πέρασαν από το τελωνείο Καστανεών 2.500 αυτοκίνητα με ελληνικές πινακίδες" τονίζει ο κ. Αθανάσιος Σιγρέκης, πρόεδρος του ΕΣΟ Ορεστιάδας.
Τα προϊόντα που προτιμούν οι καταναλωτές που επισκέπτονται την Τουρκία είναι αυτά της ένδυσης, της υπόδησης, τα τρόφιμα και τα τσιγάρα ενώ στην Βουλγαρία ξενιτεύονται για βενζίνη, οδοντιατρικές υπηρεσίες και σέρβις αυτοκινήτων. Μάλιστα, τον τελευταίο καιρό έχει γίνει μόδα και η ενοικίαση πολυτελών αυτοκινήτων για γάμους και δεξιώσεις. "Αγοράζουν 10 και 15 ψωμιά από την Τουρκία και τα βάζουν στους καταψύκτες, γεμίζουν σακούλες με ντομάτες, μελιτζάνες και πιπεριές τη στιγμή που οι αυλές των σπιτιών τους είναι γεμάτες, αρκεί να πάρουν κάτι. Φέρνουν λιμουζίνες από την Τουρκία και αφού παντρευτούν, κάνουν το γλέντι του γάμου στην Ανδριανούπολη. Πόση ξεφτίλα πια..."λέει στα 'ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ' η κ. Φιλιτσα Μυλωνά ιδιοκτήτρια καταστήματος ανδρικής ένδυσης.
Τις Παρασκευές που πραγματοποιείται το μεγάλο παζάρι στην Ανδριανούπολη, στο τελωνείο επικρατεί το αδιαχώρητο. Τα αυτοκίνητα σχηματίζουν ουρές χιλιομέτρων ενώ δεν είναι λίγα και τα ταξιδιωτικά λεωφορεία που μεταφέρουν τους ντόπιους στην γειτονική πόλη προκειμένου να επισκεφθούν το παζάρι. Η εκδρομή είναι ημερήσια, κοστίζει 10 ευρώ κατ' άτομο και το μόνο που χρειάζεται κάποιος για να ταξιδέψει είναι η επίδειξη της αστυνομικής του ταυτότητας." Πάω στην Ανδριανούπολη μία με δύο φορές το μήνα. Κάποιες φορές πάμε παρέα 2-3 άτομα με το αυτοκίνητο και κάποιες άλλες πάω με τα πούλμαν που βάζουν τα ταξιδιωτικά πρακτορεία. Οι τιμές είναι αρκετά πιο χαμηλές σε πολλά είδη. Για παράδειγμα το ψωμί το αγοράζω 1ευρώ το κιλό ενώ στην Ελλάδα στοιχίζει 90 λεπτά τα 375 γραμμάρια. Την Παρασκευή στο παζάρι βρίσκω ρούχα με 4 και 6 λίρες δηλαδή κάτω από 2 ευρώ. Δεν έχω άλλη επιλογή γιατί τα χρήματα που παίρνω από τη δουλειά μου είναι ελάχιστα" εξηγεί η κ. Βάσω.
Στην Τουρκία για λιμουζίνες, στη Βουλγαρία για .... σφραγίσματα και μασέλες. Με τιμές που δεν ξεπερνούν τα 20Ε για ένα σφράγισμα(στην Ελλάδα κοστίζει 40Ε), τα 200Ε για μια τεχνητή οδοντοστοιχία (700 Ε στην Ελλάδα) και τα 60 ευρώ για ένα δόντι από πορσελάνη (200 Ε στην Ελλάδα), οι Βούλγαροι οδοντίατροι κερδίζουν ολοένα και περισσότερο την προτίμηση των Ελλήνων ασθενών.
"Παλιότερα πήγαιναν στη Βουλγαρία για οδοντιατρικές υπηρεσίες κυρίως ηλικιωμένοι. Τα τελευταία 2-3 χρόνια πάνε και νέοι άνθρωποι γιατί οι τιμές είναι πολύ χαμηλές. Τα υλικά, ωστόσο, που χρησιμοποιούν οι οδοντίατροι στη Βουλγαρία είναι διαφορετικά. Αν τα χρησιμοποιήσω εγώ θα πάω φυλακή. Επιπλέον, η δουλειά που κάνουν δεν είναι πάντα καλή. Και σε εμένα αλλά και σε άλλους οδοντιάτρους έχουν έρθει ασθενείς με λοιμώξεις και φλεγμονές από δουλειά οδοντιάτρων στην Βουλγαρία" λέει ο κ. Φίλλιπος Βλασακίδης, χειρουργός-οδοντίατρος στην Ορεστιάδα. Διαφορετική άποψη όμως έχει ο κ. Κώστας συνταξιούχος με δύο παιδιά. Όπως εξηγεί έχοντας υποστεί αλλεπάλληλες μειώσεις στη σύνταξή του και έχοντας τον έναν από τους δύο γιους του άνεργο αναγκάστηκε πολλές φορές να διανύσει 50 χιλιόμετρα , προκειμένου να φτιάξει τα δόντια του στο Svilengrad της Βουλγαρίας. " Δεν ξέρω αν οι οδοντίατροι στη Βουλγαρία είναι καλοί ή κακοί. Εγώ πάντως έφτιαξα τα δόντια μου σχεδόν στη μισή τιμή και μέχρι τώρα δεν έχω αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα. Μακάρι να μπορούσα να πάω στους δικούς μας γιατρούς αλλά δυστυχώς τα χρήματα δεν φτάνουν." εξηγεί.
Οι έμποροι της Ορεστιάδας θέτουν ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού και κάνουν λόγο για πλήρη αδιαφορία του κράτους. Σύμφωνα με τον κ. Σιγρέκη μόνο το ΦΠΑ στις γειτονικές χώρες είναι κατά πολύ χαμηλότερο σε σχέση με το ελληνικό."Τα φορολογικά κριτήρια είναι εντελώς διαφορετικά με τους γείτονές μας. Εμείς έχουμε 23% ΦΠΑ και στη Τουρκία δεν ξεπερνά το 12%. Συνεπώς, και μόνο από αυτό καταλαβαίνει κανείς ότι δεν μπορούμε να τους ανταγωνιστούμε. Επιπλέον, η Πολιτεία μας έχει γυρίσει την πλάτη. Στην Ανδριανούπολη γίνονται έργα και κατασκευάζονται πολυκαταστήματα και εμάς, την πιο ακριτική περιοχή της Ελλάδας, δεν μας δίνει κανείς σημασία. Δεν καταθέτουμε όμως τα όπλα, παραμένουμε εδώ, ζούμε εδώ και θα πολεμήσουμε με ό,τι έχουμε", τονίζει.