Νάνσυ Μητροπούλου
Απλά και μόνο στο άκουσμά τους κάποιοι σταυροκοπιούνται και φτύνουν τον κόρφο τους, ενώ για άλλους αποτελούν γκουρμέ επιλογή επιδόρπιου που συναντάται πια και σε πολλά εστιατόρια (υγειινά, αλλά βόμβες θερμίδων). Όπως και να ’χει, τα κόλλυβα είναι μέρος της παράδοσής μας και ένα είδος τέχνης.
Στα μυστικά της μας μύησε ο Μπάμπης Κοτούλας, ιδιοκτήτης ενός «Ιδιαίτερου» εργαστηρίου παραγωγής προϊόντων μνημόσυνου και μας ετοίμασε τα « lux» για να μας εντυπωσιάσει. Και τα κατάφερε.
Φωτο: Καρίνα Λογοθέτη
Κόλλυβα; Πώς αποφασίσατε να ανοίξετε τέτοιο μαγαζί;
Είμαι σε αυτό το επάγγελμα από τα 15 μου. Έμαθα τη δουλειά στο προηγούμενο εργαστήριο όπου εργαζόμουν. Πριν από ενάμιση χρόνο ,βλέποντας και ότι τα εργαστήρια στην Αττική είναι λίγα, αποφάσισα να ανοίξω και εγώ το δικό μου.
Είμαι σε αυτό το επάγγελμα από τα 15 μου. Έμαθα τη δουλειά στο προηγούμενο εργαστήριο όπου εργαζόμουν. Πριν από ενάμιση χρόνο ,βλέποντας και ότι τα εργαστήρια στην Αττική είναι λίγα, αποφάσισα να ανοίξω και εγώ το δικό μου.
Γιατί τα λέμε «κόλλυβα»; Ποιος είναι ο συμβολισμός τους;
Η λέξη κόλλυβο είναι αρχαιοελληνικής προέλευσης και αρχικά σήμαινε κόκκο δημητριακών καρπών. Συμβολίζουν την κοινή ανάσταση των ανθρώπων. Δηλαδή, όπως ο σπόρος του σιταριού πέφτει στη γη, θάβεται και χωνεύεται και σαπίζει χωρίς όμως να φθαρεί και στη συνέχεια φυτρώνει καλύτερος, έτσι και το νεκρό σώμα του ανθρώπου θάβεται στη γη και σαπίζει, για να αναστηθεί και πάλι άφθαρτο.
Η λέξη κόλλυβο είναι αρχαιοελληνικής προέλευσης και αρχικά σήμαινε κόκκο δημητριακών καρπών. Συμβολίζουν την κοινή ανάσταση των ανθρώπων. Δηλαδή, όπως ο σπόρος του σιταριού πέφτει στη γη, θάβεται και χωνεύεται και σαπίζει χωρίς όμως να φθαρεί και στη συνέχεια φυτρώνει καλύτερος, έτσι και το νεκρό σώμα του ανθρώπου θάβεται στη γη και σαπίζει, για να αναστηθεί και πάλι άφθαρτο.
Κάθε πότε μπορούμε να φτιάχνουμε κόλλυβα;
Κόλλυβα ετοιμάζουμε τα Ψυχοσάββατα (τα Σάββατα πριν τις Κυριακές της Αποκριάς, της Τυρινής και της Α’ Νηστειών, της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και το Σάββατο πριν την Κυριακή της Πεντηκοστής) καθώς και κάθε φορά που θέλουμε να τελέσουμε στο Ναό επιμνημόσυνη δέηση.
Κόλλυβα ετοιμάζουμε τα Ψυχοσάββατα (τα Σάββατα πριν τις Κυριακές της Αποκριάς, της Τυρινής και της Α’ Νηστειών, της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και το Σάββατο πριν την Κυριακή της Πεντηκοστής) καθώς και κάθε φορά που θέλουμε να τελέσουμε στο Ναό επιμνημόσυνη δέηση.
Η κρίση έχει επηρεάσει το επάγγελμά σας;
Η κρίση έχει επηρεάσει όλο τον κόσμο και σαφώς και την δουλειά μας. Υπάρχουν πολλές οικογένειες που αποφεύγουν να τα πάρουν όλα έτοιμα για το μνημόσυνο, μιας και υπάρχει κόστος για αυτό. Κάποιες οικογένειες που έχουν μέλη από τις παλαιές κυρίως γενιές φτιάχνουν κόλλυβα με τον δικό τους τρόπο και η οικογένεια δεν επιβαρύνεται τόσο οικονομικά. Βέβαια, αυτό ενέχει και ρίσκο γιατί δεν ξέρεις αν θα σου πετύχουν σίγουρα. Το εργαστήριο σού εξασφαλίζει την ποιότητά τους. Μπορούμε να πούμε όμως ότι δεν έχουμε παράπονο. Παρά την κρίση, η δουλειά μας προχωρά.
Η κρίση έχει επηρεάσει όλο τον κόσμο και σαφώς και την δουλειά μας. Υπάρχουν πολλές οικογένειες που αποφεύγουν να τα πάρουν όλα έτοιμα για το μνημόσυνο, μιας και υπάρχει κόστος για αυτό. Κάποιες οικογένειες που έχουν μέλη από τις παλαιές κυρίως γενιές φτιάχνουν κόλλυβα με τον δικό τους τρόπο και η οικογένεια δεν επιβαρύνεται τόσο οικονομικά. Βέβαια, αυτό ενέχει και ρίσκο γιατί δεν ξέρεις αν θα σου πετύχουν σίγουρα. Το εργαστήριο σού εξασφαλίζει την ποιότητά τους. Μπορούμε να πούμε όμως ότι δεν έχουμε παράπονο. Παρά την κρίση, η δουλειά μας προχωρά.
Ακολουθείτε κάποια ιδιαίτερη συνταγή;
Η συνταγή για κόλλυβα είναι μια κατά βάσιν, η πολίτικη. Υπάρχουν, όμως, παραλλαγές ως προς τα μπαχαρικά. Εγώ πχ. δεν χρησιμοποιώ μοσχοκάρυδο λόγω του ότι μπορεί να φέρει καούρα στο στομάχι των μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων. Άλλοι το χρησιμοποιούν. Εγώ προτιμώ να βάζω κόλιανδρο που δίνει ένταση στη γεύση, κανέλα, γλυκάνισο. Υπάρχει η πολίτικη συνταγή με καρύδι, σταφίδα ξανθιά, αμύγδαλο, ρόδι και μαϊντανό. Έπειτα, λόγω του ότι ο πελάτης άρχισε να γίνεται πιο απαιτητικός, ήθελε να έχουν μέσα πχ. και κάσιους και φιστίκια αιγίνης.
Η συνταγή για κόλλυβα είναι μια κατά βάσιν, η πολίτικη. Υπάρχουν, όμως, παραλλαγές ως προς τα μπαχαρικά. Εγώ πχ. δεν χρησιμοποιώ μοσχοκάρυδο λόγω του ότι μπορεί να φέρει καούρα στο στομάχι των μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων. Άλλοι το χρησιμοποιούν. Εγώ προτιμώ να βάζω κόλιανδρο που δίνει ένταση στη γεύση, κανέλα, γλυκάνισο. Υπάρχει η πολίτικη συνταγή με καρύδι, σταφίδα ξανθιά, αμύγδαλο, ρόδι και μαϊντανό. Έπειτα, λόγω του ότι ο πελάτης άρχισε να γίνεται πιο απαιτητικός, ήθελε να έχουν μέσα πχ. και κάσιους και φιστίκια αιγίνης.
Ποιοι είναι οι συμβολισμοί των υλικών;
Το σιτάρι συμβολίζει τις ψυχές των πεθαμένων, η φρυγανιά το ελαφρύ χώμα που τους σκεπάζει, η ζάχαρη τη γλυκύτητα του Παραδείσου , ο μαϊντανός τη χλωρότητα του παραδείσου και το ρόδι την λαμπρότητά του.
Το σιτάρι συμβολίζει τις ψυχές των πεθαμένων, η φρυγανιά το ελαφρύ χώμα που τους σκεπάζει, η ζάχαρη τη γλυκύτητα του Παραδείσου , ο μαϊντανός τη χλωρότητα του παραδείσου και το ρόδι την λαμπρότητά του.
Ποια περίοδο βλέπετε μεγαλύτερη κινητικότητα στην δουλειά σας;
Συνήθως μεγαλύτερη κινητικότητα υπάρχει πριν το Πάσχα, γιατί συγκεντρώνονται όλα τα μνημόσυνα εκεί, μιας και δεν γίνονται κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας ή την Κυριακή του Θωμά. Μεγάλη κινητικότητα υπάρχει επίσης και τα Ψυχοσάββατα. Υπάρχει επίσης και το «χρυσό κόλλυβο» στο δεύτερο Ψυχοσάββατο που τελεί η Εκκλησία μας εννέα μέρες μετά την Ανάληψη του Ιησού Χριστού, δηλαδή το Σάββατο προ της Πεντηκοστής. Στο μνημόσυνο αυτό η Εκκλησία μας μνημονεύει όλους τούς ευσεβείς κοιμηθέντες από Αδάμ μέχρι σήμερα.
Συνήθως μεγαλύτερη κινητικότητα υπάρχει πριν το Πάσχα, γιατί συγκεντρώνονται όλα τα μνημόσυνα εκεί, μιας και δεν γίνονται κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας ή την Κυριακή του Θωμά. Μεγάλη κινητικότητα υπάρχει επίσης και τα Ψυχοσάββατα. Υπάρχει επίσης και το «χρυσό κόλλυβο» στο δεύτερο Ψυχοσάββατο που τελεί η Εκκλησία μας εννέα μέρες μετά την Ανάληψη του Ιησού Χριστού, δηλαδή το Σάββατο προ της Πεντηκοστής. Στο μνημόσυνο αυτό η Εκκλησία μας μνημονεύει όλους τούς ευσεβείς κοιμηθέντες από Αδάμ μέχρι σήμερα.
Σας επηρεάζει η δουλειά ψυχολογικά;
Ναι, υπάρχουν οικογένειες που έρχονται για να κανονίσουν μνημόσυνο για αποθανόντες πολύ μικρής ηλικίας και όσο να ’ναι επηρεαζόμαστε και εμείς ψυχολογικά. Αλλά την ίδια στιγμή πρέπει να το ξεπεράσουμε για να κάνουμε την δουλειά μας σωστά, όπως θα την έκανε ένας ταριχευτής ή ένας γιατρός.
Ναι, υπάρχουν οικογένειες που έρχονται για να κανονίσουν μνημόσυνο για αποθανόντες πολύ μικρής ηλικίας και όσο να ’ναι επηρεαζόμαστε και εμείς ψυχολογικά. Αλλά την ίδια στιγμή πρέπει να το ξεπεράσουμε για να κάνουμε την δουλειά μας σωστά, όπως θα την έκανε ένας ταριχευτής ή ένας γιατρός.
Είναι διαφορετικά τα κόλλυβα για διαφορετικής ηλικίας νεκρούς;
Όχι, διαφοροποίηση υπάρχει στο στόλισμα του δίσκου. Όταν ο δίσκος είναι εις μνήμην κάποιου νέου ή κάποιας νέας, είναι ολόλευκος με τριαντάφυλλα, περιστέρια, ή αγγελάκια, ενώ αν είναι εις μνήμην μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων, είναι πολύ πιο λιτός. Μας έχει τύχει να πρέπει να φτιάξουμε δίσκο για παιδάκι 8 ετών και τον στολίσαμε με καραμελάκια σοκολατένια κάνοντας στην μέση ένα μικρό διακριτικό σταυρουδάκι μόνο.
Όχι, διαφοροποίηση υπάρχει στο στόλισμα του δίσκου. Όταν ο δίσκος είναι εις μνήμην κάποιου νέου ή κάποιας νέας, είναι ολόλευκος με τριαντάφυλλα, περιστέρια, ή αγγελάκια, ενώ αν είναι εις μνήμην μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων, είναι πολύ πιο λιτός. Μας έχει τύχει να πρέπει να φτιάξουμε δίσκο για παιδάκι 8 ετών και τον στολίσαμε με καραμελάκια σοκολατένια κάνοντας στην μέση ένα μικρό διακριτικό σταυρουδάκι μόνο.
Υπάρχουν και κόλλυβα σπέσιαλ;
Ναι, ονομάζονται lux και έχουν μέσα όλα τα ξηροκάρπια. Υπάρχει μέσα η σταφίδα η μαύρη και η ξανθιά, το φιστίκι το κάσιους, το peanuts και το αιγίνης, καρύδι, αμύγδαλο, φουντούκι, ρόδι, μαϊντανός, σουσάμι καβουρντισμένο.
Ναι, ονομάζονται lux και έχουν μέσα όλα τα ξηροκάρπια. Υπάρχει μέσα η σταφίδα η μαύρη και η ξανθιά, το φιστίκι το κάσιους, το peanuts και το αιγίνης, καρύδι, αμύγδαλο, φουντούκι, ρόδι, μαϊντανός, σουσάμι καβουρντισμένο.
Από πού ξεκινούν οι τιμές και πού φτάνουν οι τιμές στις πιατέλες;
Για έναν δίσκο για 10-15 άτομα, οι τιμές ξεκινάνε από τα 20-25 ευρώ. Αν μιλάμε για 100 άτομα, η τιμή ανέρχεται στα 100-120 ευρώ.
Για έναν δίσκο για 10-15 άτομα, οι τιμές ξεκινάνε από τα 20-25 ευρώ. Αν μιλάμε για 100 άτομα, η τιμή ανέρχεται στα 100-120 ευρώ.
Ποια είναι η επικοινωνία σας με τον κόσμο;
Αρχικά όταν άνοιξα το εργαστήριο και είδαν ότι δεν είναι ακριβώς εργαστήριο ζαχαροπλαστικής, κάποιοι σταυροκοπιούνταν, δεν κοιτούσαν καν μέσα. Υπήρξαν άνθρωποι από την γειτονιά που μας είπαν καλημέρα μετά από 6 μήνες. Έχουμε ακούσει να εκτυλίσσεται διάλογος τύπου «Ρε είδες τι άνοιξε εδώ; -Ρε τι πάθαμε!» Πλέον είναι όλοι πολύ άνετοι και έρχονται μέσα απλά και για να μας χαιρετίσουν. Έρχονται ακόμα και αθλητές με τάπερ για να τους βάλουμε μέσα κόλλυβα, μιας και τα θεωρούν πιο υγιεινά και γευστικά ακόμα και από τα μούσλι. Το εργαστήριο όπως βλέπεις είναι ευήλιο, με παράθυρα πάντα ανοιχτά, για να μπορεί ο κόσμος να έχει εικόνα του πώς δουλεύουμε και εννοείται πάντα με άριστες συνθήκες υγιεινής, εν αντιθέσει με άλλα εργαστήρια που είναι ερμητικά κλειστά προς το κοινό και δεν επικρατεί και τόση καθαριότητα. Ήθελα ο χώρος να δημιουργεί μια αίσθηση άνεσης και μια σχέση εμπιστοσύνης. Δεν θα βρεις άλλο εργαστήριο στο οποίο θα μπορεί κάποιος να δει την διαδικασία παρασκευής. Μπαίνει ο πελάτης και βλέπεις όχι μόνο πώς παρασκεύαζεται το εμπόρευμα, αλλά τι συνθήκες υγιεινής επικρατούν. Άλλα εργαστήρια βάφουν άσπρα τα τζάμια και δεν μπορείς να δεις καν τι γίνεται μέσα.
Αρχικά όταν άνοιξα το εργαστήριο και είδαν ότι δεν είναι ακριβώς εργαστήριο ζαχαροπλαστικής, κάποιοι σταυροκοπιούνταν, δεν κοιτούσαν καν μέσα. Υπήρξαν άνθρωποι από την γειτονιά που μας είπαν καλημέρα μετά από 6 μήνες. Έχουμε ακούσει να εκτυλίσσεται διάλογος τύπου «Ρε είδες τι άνοιξε εδώ; -Ρε τι πάθαμε!» Πλέον είναι όλοι πολύ άνετοι και έρχονται μέσα απλά και για να μας χαιρετίσουν. Έρχονται ακόμα και αθλητές με τάπερ για να τους βάλουμε μέσα κόλλυβα, μιας και τα θεωρούν πιο υγιεινά και γευστικά ακόμα και από τα μούσλι. Το εργαστήριο όπως βλέπεις είναι ευήλιο, με παράθυρα πάντα ανοιχτά, για να μπορεί ο κόσμος να έχει εικόνα του πώς δουλεύουμε και εννοείται πάντα με άριστες συνθήκες υγιεινής, εν αντιθέσει με άλλα εργαστήρια που είναι ερμητικά κλειστά προς το κοινό και δεν επικρατεί και τόση καθαριότητα. Ήθελα ο χώρος να δημιουργεί μια αίσθηση άνεσης και μια σχέση εμπιστοσύνης. Δεν θα βρεις άλλο εργαστήριο στο οποίο θα μπορεί κάποιος να δει την διαδικασία παρασκευής. Μπαίνει ο πελάτης και βλέπεις όχι μόνο πώς παρασκεύαζεται το εμπόρευμα, αλλά τι συνθήκες υγιεινής επικρατούν. Άλλα εργαστήρια βάφουν άσπρα τα τζάμια και δεν μπορείς να δεις καν τι γίνεται μέσα.
Είδα ότι έχετε blog και γκρουπ στο facebook.
Έχουν προωθήσει την δουλειά σας;
Σίγουρα την έχει βοηθήσει. Είναι πολύς κόσμος που δεν γνωρίζει τα εργαστήρια και απευθύνεται στα γραφεία τελετών. Λόγω της κρίσης πλέον ψάχνει το πιο φθηνό, χωρίς μεσάζοντες που μπορεί να επιβαρύνουν την τιμή. Έτσι έδωσα στον κόσμο την ευκαιρία να μπορεί να μας εντοπίσει διαδικτυακά βλέποντας δείγματα της δουλειάς μας. Οι σελίδες έχουν επισκεψιμότητα από πολλές χώρες του εξωτερικού και μάλιστα οι photos με τους δίσκους μνημοσύνου έχουν και likes γιατί υπάρχει κόσμος που βλέπει την δουλειά μας και ως τέχνη.
Σίγουρα την έχει βοηθήσει. Είναι πολύς κόσμος που δεν γνωρίζει τα εργαστήρια και απευθύνεται στα γραφεία τελετών. Λόγω της κρίσης πλέον ψάχνει το πιο φθηνό, χωρίς μεσάζοντες που μπορεί να επιβαρύνουν την τιμή. Έτσι έδωσα στον κόσμο την ευκαιρία να μπορεί να μας εντοπίσει διαδικτυακά βλέποντας δείγματα της δουλειάς μας. Οι σελίδες έχουν επισκεψιμότητα από πολλές χώρες του εξωτερικού και μάλιστα οι photos με τους δίσκους μνημοσύνου έχουν και likes γιατί υπάρχει κόσμος που βλέπει την δουλειά μας και ως τέχνη.
Το Ιδιαίτερο
Κοτούλας Μπάμπης, Αιόλου 11. Αναπυρικά, Βύρωνας
2107666986
Κοτούλας Μπάμπης, Αιόλου 11. Αναπυρικά, Βύρωνας
2107666986