του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά

Μεγάλη αλλαγή στο επάγγελμα των παγωτατζήδων έγινε στα μέσα της δεκαετίας του 1930. Μέχρι τότε οι πλανόδιοι παγωτατζήδες ήταν ρυπαροί και τριγυρνούσαν στους δρόμους με την πάντα λερωμένη άσπρη μπλούζα τους τραγουδώντας: «Κρύο, κρύο είναι μπούζι / και γλυκό σαν το καρπούζι». Έσερναν ένα άθλιο και σαραβαλιασμένο κασόνι με τρεις ή τέσσερις ρόδες και άλλα τόσα έγχρωμα και τερατώδη ζωγραφικά εκτρώματα στα πλευρά του. Στις μελοδραματικές επικλήσεις των παγωτατζήδων έτρεχαν οι πιτσιρικάδες κρατώντας τις πεντάρες τους για ν’ αγοράσουν τα χωνάκια, τα οποία τους δρόσιζαν τα χείλη αλλά συχνά τους έφερναν… φουρτούνες στην κοιλιά. Ακόμη θυμούνται οι παλαιότεροι το εξάστιχο του παγωτατζή: «Μια πεντάρα το χωνάκι / κρύο σαν το πεπονάκι! / Φάτε για να δροσιστήτε / γιατ’ αλλοιώς αδίκως ζήτε! / Πάρτε γιάτσο σαν το χιόνι / που το τρώνε οι βαρώνοι!». Σε τέτοια έμμετρα επιχειρήματα δεν μπορούσαν να αντισταθούν τα μικρότερα ή μεγαλύτερα παιδιά.
Αλλά ο πολιτισμός και η εξέλιξη άλλαξαν και τους παγωτατζήδες, οι οποίοι εμφανίστηκαν από το καλοκαίρι του 1935 ανεβασμένοι σε τρίτροχα ποδήλατα, πάνω στα οποία ήταν τοποθετημένα ωραιότατα και κομψότατα μικρά ψυγεία, προσφορά των εταιρειών παγωτών, τις διαφημίσεις των οποίων είχαν στις πλαϊνές πλευρές τους. Τώρα αντί για εξάστιχα ακούγονταν κλάξον, κουδούνια και άλλα μερακλίδικα επακόλουθα. Ο παλιός ρευστός γιάτσος που χυνόταν αν έγερνε λίγο το χωνάκι είχε γίνει κασάτο παγωτό πολυτελείας, τυλιγμένο σε ωραίο αδιάβροχο χαρτί. Όσο για τις εταιρείες που εισήγαγαν τις αλλαγές, είχαν και τις ανάλογες χαρακτηριστικές επωνυμίες: «Βόρειος Πόλος», «Πόλος», «Ελβετία», «Σιβηρία», «Νότιος Πόλος», «Εσκιμώ», «Ρίγος», «Πουπέ» ή «Σταμάτησέ με και Δοκιμασέ με»! Ήταν η νέα σελίδα των μικρών απολαύσεων της καθημερινότητας που έφτασε μέχρι τις ημέρες μας με άλλες επωνυμίες.