συνέντευξη(από την Λίνα Καμπούρογλου)
 «Είναι οι εποχές που κάνουν τα μεγάλα πράγματα και όχι οι δημιουργοί» Ο φτωχός και μόνος καουμπόυ της Πατησίων μας συνάντησε στον προσωπικό του χώρο στο Μεταξουργείο που βρίσκεται κάτω από το σπίτι του. Ένα χώρος ανθρώπινος σαν τον ίδιο. Το προσωπικό του αρχείο θα λέγαμε. Σχεδόν όλα όσα έκανε και έζησε. Με το που μπαίνεις μέσα νιώθεις έντονα την αίσθηση της δημιουργίας και μιας μεγάλης ιστορίας να ξετυλίγεται μπροστά σου. Ακόμα και το πιο μικρό μπιμπελό έχει την ιστορία του και πιστέψτε με είναι πολλά… Ένας φίλος μου είπε πως στον Λουκιανό δεν πρέπει να κάνεις ερωτήσεις, αλλά να τον αφήσεις να μιλάει από μόνος του, με τόσα που έχει να πει. Κάπως έπρεπε να ξεκινήσει όμως.. Μια γειτονιά στην Αθήνα η Κυψέλη. Έχεις μια ιδιαίτερη σχέση μαζί της. Εγώ γεννήθηκα και μεγάλωσα σε αυτή την γειτονιά, στην Νέα Κυψέλη για την ακρίβεια. Η Κυψέλη έχει μια ζωντάνια που δεν την είχε καμιά άλλη περιοχή. Μυστήριο. Παραμένει ακόμα αυτή η ζωντάνια κατά κάποιο τρόπο, παρόλο τις δύσκολες εποχές. Ήταν κέντρο πολιτισμού. Ήταν πάντα ένας ξεχωριστός δρόμος. Ενώ η Πανεπιστημίου και η Σταδίου είναι δρόμοι του κέντρου παρόλο αυτά είναι απρόσωποι, δεν έχουν δική τους ζωή, δεν ανήκουν κάπου. Η Πατησίων ανήκει στους Κυψελιώτες. Αυτό την ξεχώριζε από τα άλλα που ήταν απρόσωπα. Η Πατησίων ήταν ακόμα και των Εξαρχείων, μέχρι και τέρμα Πατήσια. Για πες μας λοιπόν για τη γειτονιά σου. Τα πρώτα χρόνια της εφηβείας κατηφορίζαμε από Φωκίωνος Νέγρη μέχρι που φτάσαμε κάποια στιγμή στην Πατησίων. Ενδιάμεσα υπήρχαν πολλά στέκια, σφαιριστήρια και καφενεία που συχνάζαμε. Μετά βγήκαμε στην Πατησίων και αρχίσαμε το πάνω κάτω. Την ανακαλύπταμε σιγά-σιγά. Τότε η Πατησίων είχε πολλούς καλοκαιρινούς και χειμερινούς κινηματογράφους που πηγαίναμε . Πέρασα από το 2ο γυμνάσιο που ήταν στην Χέυδεν , το 5ο στην Τοσίτσα και Τσαμαδού, τελείωσα μετά βασάνων και κόπων στον Τοιχόπουλο στην Κύπρου, στην πλατεία Αμερικής. Πολλά κορίτσια, μεγάλες παρέες. Σύχναζα πολύ σ’ ένα μπαράκι στη Σκαραμαγκά, ένα νυχτερινό κέντρο διασκέδασης σαν αυτά τα αμερικάνικα που βλέπουμε στις ταινίες. Τραπέζια με πορτατίφ, μεγάλη πίστα που χορεύουν τα ζευγάρια κ.τ.λ. Κλαμπ τότε λέγαμε,μιλάω για τη δεκαετία του 50-60 μέρη στα οποία πήγαινε η νεολαία έπαιρνε ένα ποτό, καθαρό και βάζανε δισκάκια 45 στροφών με μπλουζ και ροκ εν ρολ και χορεύαμε. Αυτό ήταν όλο! Στο green park επίσης είχε ένα υπόγειο από κάτω, που ρημάζει τώρα όπως και πολλοί άλλοι χώροι στην Πατησίων. Το χειμώνα το υπόγειο αυτό γινόταν κλαμπάκι, μιλάμε για χώρο των 80-100 ατόμων και περνούσαμε καλά. Μέσα λοιπόν στο πάρκο υπήρχαν και 2 αναψυκτήρια, το ένα εκ των οποίων το άλσος του Οικονομίδη λεγόταν, τα οποία λειτουργούσαν τα καλοκαίρια. Στην πορεία ανακαλύψαμε το au revoir όπου συχνάζαμε πολύ. Στην Θάσου υπήρχε ένα ακόμα που λεγόταν Μπαρίνο. Και εκεί έβγαινα. Έπειτα ένα καλοκαιρινό σινεμά που έγινε μετά το μπαρ Κάμελοτ με εσωτερική αυλή. Τι να λέμε τώρα την Πατησίων άμα την πάρουμε στενό με στενό έχει ιστορία και δική μου κυρίως. Μετά στο πολυτεχνείο στο 4ο έτος (γιατί πρώτα ήμουν στην Θεσσαλονίκη) στο Μετσόβιο. Τις κενές ώρες που δεν είχα μάθημα πηγαίναμε στον κήπο του Μουσείου για καφέ. Μέχρι αρχές του ‘60 έμεινα στην Κυψέλη, αλλά παρόλο αυτά συνέχισα να έχω επαφή με την περιοχή. Όμορφες αναμνήσεις έχεις από τότε, ήρεμες… Ήταν μια πιο ήρεμη κατάσταση χωρίς το πρόβλημα των ναρκωτικών, χωρίς ρατσισμό. Τότε τα πράγματα ήταν πιο χαλαρά και πιο αθώα. Ήταν μια αθώα εποχή. Κάποια από τις φορές που πήγα στη Νέα Υόρκη έκανα εκεί μια παράσταση που λέγεται” αχ πατρίδα μου γλυκιά”, έχω λοιπόν μια λήψη στην 5η λεωφόρο που τελείωνε στην άκρη του «νησιού» στο Μανχάταν που ήταν οι δίδυμοι πριν πέσουν. Η 5η λεωφόρος λοιπόν που πάει από τον βορά στον νότο έχει τον ίδιο προσανατολισμό και την ίδια αίσθηση φωτός που έχει η Πατησίων το απόγευμα. Η μεν Πατησίων βλέπει την ακρόπολη. Κάποτε περπατάγαμε την Πατησίων και την μέρα και την νύχτα. Καμία αίσθηση κινδύνου ============================ Σε κάποιες συνεντεύξεις σου έχεις αρνηθεί την πολιτική; Εγώ ήμουν πάντα στην αριστερά και εξακολουθώ να είμαι. Δεν είχα ποτέ ενεργό δράση στην πολιτική, απλά μια συναισθηματική σχέση την οποία είχα και εξακολουθώ να έχω. Και προς την αριστερά και προς τον Ολυμπιακό. Αγαπώ και την τζαζ. Γιατί; Αυτό ένας θεός το ξέρει. Μάλιστα αρκετά από τα τραγούδια μου έχουν και κοινωνικά και πολιτικά στοιχεία. Παρακολουθώ, με ενδιαφέρει. Την εποχή που έπρεπε έκανα τέτοιες ολοκληρωμένες δουλειές πολιτικοκοινωνικές. Τώρα δεν την νιώθεις αυτήν την ανάγκη; Θολό τοπίο. Γιατί να μιλήσω απ όλα; Γιατί να μιλήσω τώρα; Δεν μ’ αρέσει να γράφω τραγούδια για μια επικαιρότητα που γρήγορα ξεπερνιέται σαν ένα είδος επιθεωρησιακής ματιάς στα γεγονότα. Περιμένω να κάνω μια γενική σούμα γι αυτό που συμβαίνει στις μέρες μας. Μια ερώτηση που σε εκνευρίζει πολύ να σου την κάνουν; Πολλές! Τι γνώμη έχεις για το τραγούδι σήμερα; Χαζή ερώτηση αφού το ξέρουμε όλοι πως είναι τα πράγματα, πως γράφεις τραγούδια, από πού ξεκίνησες; Όταν μου στέλνουν γραπτές ερωτήσεις και είναι βλακώδεις δεν απαντάω. Γιατί στις χαζές ερωτήσεις δίνεις χαζές απαντήσεις. Σε έχουν ρωτήσει πολλές φορές αλλά δεν γίνεται να μην το αναφέρω. Το πάρτι στη Βουλιαγμένη; Φέτος κλείνουμε 30 χρόνια. Αυτό που έμεινε από το πάρτι ήταν το πόσο πολύς κόσμος ήταν. Χαμός έγινε! Ήταν και πολύ ωραία βραδιά και βέβαια βοήθησε ότι έγινε το ‘83 που μόλις πριν 2 χρόνια είχε βγει το ΠΑΣΟΚ και ο κόσμος είχε μια αισιοδοξία ότι όλα θα πάνε καλύτερα. Ήταν γενικά σε καλή διάθεση ο κόσμος. Μου είπαν φέτος να το ξανακάνω επετειακά και ακόμα το σκέφτομαι. Δεν θα μπορούσε ποτέ να ξαναγίνει αυτό που έγινε γιατί βοήθησε ο περίγυρος . Δεν ήταν δηλαδή μόνο η ιδέα. Αυτήν η ιδέα σήμερα δεν ξέρω αν απηχεί, μπορεί και να απηχεί για τους νέους. Να έχουν μια περιέργεια πως ήταν. Κάποιοι άλλοι που ήτανε στο πάρτι μου λένε: “Μην το ξανακάνεις! Δεν ξαναγίνεται αυτό που έγινε εκείνο το βράδυ”. Η λέξη πάρτι τότε ήταν ξεχασμένη. Τα πάρτι υπήρχαν μέχρι το ‘60 περίπου μετά σταμάτησαν. Η μουσική εκεί που ήταν ένα κοινωνικό φαινόμενο έγινε μουσική για μοναχικούς ακροατές. Άλλαξε! Εκείνο το βράδυ περίμενα κόσμο όσο χωράει ο Λυκαβηττός. Όμως ο κόσμος απ’ ότι φάνηκε το είχε ανάγκη. Το χαρακτηριστικό ήταν ότι, όταν άρχισε η προπώληση πριν μία εβδομάδα τα εισιτήρια αγοράζονταν 25 μαζί. Κινητοποιήθηκαν γειτονιές, παρέες! Ακούστηκαν αρνητικά σχόλια για την Βουλιαγμένη; Βέβαια γράφτηκαν! Με την εξής έννοια: ενόχλησε τα κόμματα αυτή η ιστορία, η μεγάλη προσέλευση του κόσμου εννοώ. Το ΚΚΕ ενοχλήθηκε πολύ. Ποιος είναι αυτός που κατεβαίνει χωρίς μηχανισμό και έχει τόσο κόσμο. Πολλές κριτικές γράφτηκαν, ότι διαφθείρω την νεολαία, την σπρώχνω στα ναρκωτικά κ.τ.λ. Η Βουλιαγμένη ήταν αθώα. Μπήκε ο κόσμος κολύμπησε με τα ρούχα. Που τα είδαν τα ναρκωτικά δεν ξέρω… Τρόμαξαν λοιπόν τα κόμματα, διότι ήταν αυτό το αυθόρμητο του κόσμου, το μη κατευθυνόμενο από αυτούς. Πάντως είναι οι εποχές που κάνουν τα μεγάλα πράγματα και όχι οι δημιουργοί! Η δεκαετία του ‘60 ήταν μια κοσμογονική δεκαετία για τον πλανήτη. Ήταν η εποχή που χρειαζόταν να βρει τους εκφραστές της και τους βρήκε! Και τώρα χρειάζεται… Θα γίνει σιγά-σιγά και τώρα. Όλη η καινούρια γενιά θα βρει το χρόνο της να αφομοιωθεί καλύτερα και σίγουρα θα γίνουν σπουδαία πράγματα. Απλά όταν έρθει η ώρα του… | Δισκογραφική columbia. Οι μισές μου δουλειές είναι γραμμένες εκεί. Δεν θέλω να την δω πως είναι τώρα πια. Πέρασα μια μέρα από εκεί μπροστά και γύρισα το κεφάλι να μην δω το χάλι. Μπήκα στην Columbia το 69-70. Αυτός ο τόπος δεν υπερασπίζετε κάποια πράγματα που σε άλλες χώρες θεωρούνται αυτονόητα ότι θα διατηρηθούν. Ήταν ζωντανός χώρος. Οι περισσότεροι δίσκοι έβγαιναν τα Χριστούγεννα και λιγότεροι το Πάσχα και μάλιστα μου άρεσε πολύ να παρακολουθώ την παραγωγή. Έχεις συνεργαστεί με μεγάλα ονόματα όπως Μπιθικώτση, Μοσχολιού, Γκάτσο, Νεγρεπόντη κ.α. Τι σου έχουν δώσει αυτοί οι άνθρωποι; Ο καθένας από αυτούς μου έδωσε και κάτι. Τα πήρα εγώ μετά και έφτιαξα τη δική μου πορεία. Πήρα ότι καλύτερο μπορούσα και άρχισα να γράφω και τους στίχους εγώ. Από τον “φτωχό καουμπόυ” και μετά. Κάποια στιγμή είπα είναι καλοί όλοι αυτοί, αλλά δεν λένε τις ιστορίες της ζωής σου. Εγώ είχα να αφηγηθώ κάποιες ιστορίες. Τα βιωματικά μου, για παράδειγμα τραγούδια όπως η “Ρίτα”, “Πάμε μια βόλτα στη Βουλιαγμένη”, δεν μπορούσε να τα αφηγηθεί κανείς, παρά μόνο εγώ . Είπα είναι μάστορες, είναι καλοί, αλλά κάτσε και πες δικά σου πράγματα και επίσης να γελάσει και ο κόσμος. Γράψε κανένα αστείο τραγουδάκι. Για αυτό και πολλοί δίσκοι μου έχουν καλαμπούρι. Αυτόν τον δρόμο βέβαια μου τον άνοιξαν όλοι αυτοί Νεγρεπόντης, Γκατσος κ.ο.κ Η Ρίτα υπήρχε; Ναι. Δεν της φορτώνω όλα όσα λέω στο τραγούδι αλλά έκανε κι αυτή μια μαλακία. Ήταν παλιά μου συμμαθήτρια στο δημοτικό, κάπου την συνάντησα ένα καλοκαίρι σε ένα νησί και είπε στον άντρα της, να φέρει μια μηχανή για να βγάλουμε φωτογραφία μαζί. Της είπα ότι δεν χρειάζεται να πάει ο άνθρωπος να φέρει την φωτογραφική, εδώ θα είμαι και αύριο και μεθαύριο, εκείνη όμως επέμενε. Ε νευρίασα κι εγώ… την οποία την συνάντησα σ’ ένα φεστιβάλ και με ρώτησε αν έγραψα για εκείνη το τραγούδι. Δεν περίμενα τα πάντα από την Ρίτα απλά δεν ήθελα να κάνει αυτό. Γενικά στα τραγούδια μου με αφορμή ένα θέμα έβαζα βιώματα από άλλες καταστάσεις. Δεν γινόταν όλα σε ένα τραγούδι. Δισκογραφικά απέχεις χρόνια γιατί; Για τα 40 χρόνια και, που είμαι στην δισκογραφία το να έχω κάνει 12 δίσκους ήδη είναι πάρα πολύ λίγο. Απείχα 4 χρόνια, 6 χρόνια κατά καιρούς. Όταν ήμουν έτοιμος έκανα δίσκο. Υπέγραφα συμβόλαια ότι πρέπει να κάνω 3 δίσκους σε 3 χρόνια, δεν έκανα, τελείωνε το συμβόλαιο είχα κάτι δήθεν ποινικές ρήτρες που μετά ξεθύμαιναν. Έλεγα θα κάνω όσο και ότι μπορώ. Όταν θα έχω κάτι να γράψω θα το κάνω. Γύρω στο ‘90 μάλιστα αρχίζουν να αλλάζουν τα πράγματα μπαίνει η ελεύθερη ραδιοφωνία. Παλαιότερα που ήταν 2 ραδιόφωνα και 2 κανάλια η κυκλοφορία ενός δίσκου ήταν γεγονός όλοι ενημερώνονταν από εκεί. Με το άνοιγμα που έγινε μετά, άρχισε ο κόσμος να μην έχει την πληροφόρηση για τις νέες κυκλοφορίες. Εκεί έγινε μια διάσπαση. Άρχισαν οι δισκογραφικές να χώνονται στους σταθμούς για να παίζουν τη μουσική που ήθελαν αυτοί, πράγμα που με νευρίασε. Αργότερα άρχισα να ασχολούμαι με συναυλίες και θεάματα. Δεν ήμουν μόνο μουσικός δεν μου έφτανε μόνο αυτό. Όταν κάνω μια δουλειά θέλω να έχει και τις προϋποθέσεις να γίνει ένα θέαμα γύρω από αυτήν. Να μην είναι απλά μια συρραφή τραγουδιών. Τώρα να γράψω απλά ένα τραγούδι δεν μου αρκεί. Το έμαθα, το έκανα, το βαρέθηκα τώρα είμαι στη φάση «πάμε γι άλλα». Το «νέο αίμα» στη μουσική; Σήμερα η μουσική παραπαίει, όπως πολλά πράγματα. Είναι μια μεταβατική εποχή μεταξύ των οποίων και η μουσική και η πολιτική. Είναι μια θολή εποχή κάτι ψάχνεται. Βλέπω καλά στοιχεία στα νεότερα παιδιά δηλαδή σίγουρα όπου να ‘ναι θα γίνει κάτι πιο ξεκάθαρο. Πιο υγιές… Ναι. Αυτά τα κινήματα που λέμε αυτές οι μικρές ομάδες Πως βιώνεις ως πολίτης και ως καλλιτέχνης αυτή την κατάσταση στην Ελλάδα; Δεν μου αρέσει καθόλου. Επειδή έχω δύο νεαρά κορίτσια, οι κόρες μου, και παρακολουθώ τις κινήσεις τους, αυτό που βλέπω δεν μου αρέσει. Και αυτό που συμβαίνει στη γειτονιά δυο δρόμους παραπάνω και παρακάτω τις νύχτες. Πιστεύω ότι κάποια στιγμή τα πράγματα θα αλλάξουν. Είμαι παράλογα αισιόδοξος. |