«Δεν υπάρχει, ούτε θα υπάρξει παρόμοια γειτονιά στην Αθήνα». Έτσι λένε οι φανατικοί Κυψελιώτες, που γνωρίζουν κάθε γωνιά και κάθε κτίριο με νόημα σε αυτό το παράξενο μέρος που όλο αλλάζει και όλο μένει ίδιο.
ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΩΛΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Ο Άλκης Γιαννακάς θεωρείται δικαίως το απόλυτο σύμβολο της Κυψέλης ως ρεμάλι της Φωκίωνος και εικονογράφησε υπέροχα τον αλήτικο χαρακτήρα αυτής της συνοικίας Κυψέλη προήλθε από το Γυψέλη (είναι η μία θεωρία), εξαιτίας των αρπακτικών πτηνών που μετεωρίζονταν πάνω από τα Τουρκοβούνια. Δημιουργείται όταν η Αθήνα επεκτείνεται και αρχίζει να αποκτά τη μορφή της πόλης. Συγκεντρώνεται εκεί μεγάλος αριθμός αστικού πληθυσμού και αποτέλεσμα είναι η έντονη ζωή και η δημιουργία ενός ισχυρού νεανικού και πνευματικού κέ- ντρου. Γίνεται η γειτονιά του Γκάτσου, του Σαχτούρη, του ιστορικού καφενείου Ηραίον των Εγγονόπουλου, Ελύτη, Σαραντάρη και Εμπειρίκου. Εκεί έμεινε ο Χειμωνάς με την Αναγνωστάκη, εκεί ζουν τώρα ο Μένης Κουμανταρέας και η Κική Δημουλά. Η Φωκίωνος Νέγρη Χτίστηκε πάνω στα ίχνη ενός ρέματος. Πήρε το όνομά της από τον μεταλλειολόγο, πολιτικό και πρώτο πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών Φωκίωνα Νέγρη. Τις δεκαετίες ‘50, ‘60 και ‘70 τα πράγματα ήταν σφιχτά. Στην οικογένεια και μέσα στο σπίτι δεν επιτρεπόντουσαν και πολλά. Έτσι τα ζαχαροπλαστεία δεν γίνονταν μόνο στέκια αλλά δεύτερα σπίτια για τη νεολαία. Η γενιά του 114 και του Πολυτεχνείου ασφυκτιά από την κοινωνική και οικογενειακή καταπίεση και ξεδίνει στο δασωμένο πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη. Μη φανταστείτε όμως τίποτε επαναστατικά Εξάρχεια ή το τότε πνευματώδες και ελιτίστικο Κολωνάκι, αφού στην Κυψέλη το γκλάμουρ περίσσευε. Ποδοσφαιριστές της εποχής (Λουκανίδης, Αντωνιάδης, Δομάζος κ.ά.) μοιράζονταν το χρόνο τους με τις τραγουδίστριες (Μαρινέλλα, Μοσχολιού κ.ά.) την ώρα που περνούσαν μπροστά τους διάσημοι ηθοποιοί του κινηματογράφου και του θεάτρου. Το ξακουστό και ανεπανάληπτο «Κορίτσια, ο Μπάρκουλης» φημολογείται ότι πρωτoειπώθηκε σε κάποια πάροδο της Φωκίωνος. Τα τετράγωνα του Floca, της Θράκας και του Select μέχρι τη Δημοτική Αγορά ήταν η αρχή και το τέλος της αίγλης της. Πιο πάνω οικογενειοκρατία και ξερό ψωμί. Το Select φημιζόταν για τρία πράγματα: για το Σικάγο του, τα «σελεκτόσημα» και το κόκκινο τηλέφωνο στο περίπτερο απέναντι. Το ανυπέρβλητης ποιότητας παγωτό ζαχάρωνε τους αραχτούς επί ώρες θαμώνες, τους οποίους, αν τους ρωτήσεις, ακόμα και τώρα, τι δουλειά έκαναν, θα σου απαντήσουν ότι «συγκέντρωναν σελεκτόσημα με ώρες παραμονής στο Select.» Τώρα, όσον αφορά το τηλέφωνο απέναντι, είναι γνωστή η ιστορία πως κοριτσόπουλα και αγορίνες, μη έχοντας τηλέφωνο στο σπίτι, πόσω μάλλον κινητό, έβρισκαν πρόφαση ότι, τάχα μου, «έχω ένα σημαντικό τηλεφώνημα να κάνω για να μάθω κάτι για τα μαθήματα», με αποτέλεσμα να κάθονται με τις ώρες στην υποτιθέμενη «συναδελφική» ουρά, περιμένοντας το ακουστικό, ενώ παράλληλα «έπαιρναν μάτι» το τι γινόταν στον πεζόδρομο. Ο Φλόκας αντίθετα είχε καταπληκτικό προφιτερόλ, δύσκολα άφηναν σε άλλους τις θέσεις τους οι «καρεκλοκένταυροι» και ήταν πιο βαθύ άντρο του star system. Η νύχτα είχε την «κουρτίνα» της. Το Quinta του Μουτσάτσου και το Γόης και Μάγκας ήταν από τα πρώτα νυχτερινά κέντρα και συγκέντρωνε όλη την αφρόκρεμα της εποχής. Από εκεί ξεκίνησε και η μεγάλη φίρμα της πίστας, ο Τόλης Βοσκόπουλος. Ακόμα, στο μπουζουξίδικο Η Νύχτα της Αθήνας έγινε το διάσημο φονικό με πρωταγωνιστή τον Νίκο Κοεμτζή (αργότερα και ταινία Η παραγγελιά) και στο Igloo στην Αγ. Μελετίου ναι μεν εμφανίσθηκαν αργότερα τα Παιδιά της Αφροδίτης, οι Βαγγέλης Παπαθανασίου και Ντέμης Ρούσος, αλλά πρεμιέρα έκαναν και τα πρώτα go go girls. Οι «σκληροί» και οι διανοούμενοι σύχναζαν στο διαχρονικό Au revoir, επί της Πατησίων, με τη διακόσμηση του Προβελέγγιου και τα υφαντά αμπαζούρ της Λορεντζάτου. Το ντύσιμο των γυναικών της περιοχής επιμελούνταν το Sotris, πριν πάει στην Τσακάλωφ, το Darling και ο Λεπουραίος στην Πατησίων, ενώ των ανδρών ο Καρούζος και ο Σαράφης. Τα ρεμάλια της Φωκίωνος Νέγρη Το Ρεμάλι της Φωκίωνος Νέγρη είναι μια ταινία του 1965 που έχει μείνει γνωστή ως όνομα, αλλά λίγοι θυμούνται την υπόθεση. Ο Αλέκος (Α. Γιαννακάς), ένας πρώην πυγμάχος, χαρτοπαίκτης και πρωτοπαλίκαρο του υποκόσμου, εκμεταλλεύεται ερωτικά και χρηματικά τη νέα, αγνή και πάμπλουτη Μαίρη (Α. Λαδικού), αδιαφορώντας για τον πόνο που της επιφέρει. Η στάση του αυτή προκαλεί την ερωμένη του, στριπτιζέζ σε καμπαρέ Θάλεια (Ζ. Αποστόλου), που αποφασίζει να τον εκδικηθεί. Αμ δε που θα προλάβει, αφού την προφταίνει η μάνα του, που θέλει μια και καλή να ξεπαστρέψει το μίασμα που έφερε στον κόσμο. Ταινία σοκ για την εποχή, αλλά τα αληθινά ρεμάλια δεν είχαν την ίδια μοίρα. Σύχναζαν στα παλαιά σφαιριστήρια, τα ουφάδικα του '80 και σημερινά ίντερνετ καφέ. Δυο ήταν αυτά· η Ρεγγίνα, όπου ξημεροβραδιαζόντουσαν οι έφηβοι παίζοντας ποδοσφαιράκι και μπιλιάρδο, και το Wembley, φόβος και τρόμος για τις μανάδες των αρρένων του 15ου Γυμνασίου, αφού πίστευαν πως είναι η υπόγα του διαβόλου και σπρώχνει τους γιόκες τους στο μαθησιακό, βιοτικό και ερωτικό (!) κατήφορο. Αντίθετα, οι κορασίδες του 6ου Γυμνασίου Θηλέων (στην Οδό Επτανήσου, γκρεμισμένο πια) κατέβαιναν για να «παίξουν» με τους συνομήλικους σε αισθησιακές συναντήσεις στου Ακτύπη (το πούλησε και από κει ξεκίνησε αλυσίδα γνωστού fast food), για τυρόπιτες που ετοιμάζονταν επί τόπου και για ένα βλέφαρο στο σένιο γιο του αφεντικού. Τα Σινεμά Εκτός από τα πολλά θέατρα, η Κυψέλη είχε και έχει ακόμα πολλά σινεμά. Από τότε στη θέση τους έχουν παραμείνει το Αελλώ (έχει μετατραπεί σε multiplex), το Αλεξάνδρα, το Τριανόν και το Φιλίπ. Χαμόγελα φέρνει στη μνήμη των Κυψελιωτών η ανάμνηση του Νέγκρο. Εκεί πρωτοπαίχτηκαν πορνό ταινίες με τη μορφή της τσόντας. Τα αρσενικά μαζεύονταν περιμένοντας πότε θα διακοπεί η ταινία για να προβληθούν στην οθόνη οι επίμαχες σκηνές. Χαρακτηριστικό είναι πως κατά την περίοδο της χούντας συνέρρεαν πλήθη στο συγκεκριμένο κινηματογράφο για να παρακολουθήσουν ερωτικές ταινίες. Πράξη που θεωρήθηκε τύπος αντίστασης, ιδιαίτερα αν περιμένεις και τους πρωταγωνιστές (π.χ. Γκουσγκούνη) με λαμπάδες στα χέρια. Η πλατεία του Αγίου Γεωργίου Δεν είναι και καμιά πλατεία με προϊστορία στον αιώνα τον άπαντα. Η ομώνυμη εκκλησία της, όμως, είναι ξεχωριστή, καθώς είναι αγιογραφημένη από τα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής (Φ. Κόντογλου, Πελεκάσης, Ι. Τερεζής, Σ. Παπανικολάου, Δ. Σεντουκάς κ.ά.). Σημείο προσκυνήματος είναι και τα σουβλάκια του Αγ. Γεωργίου ή αλλιώς Διόνυσος. Το κοντοσούβλι και τα ψητά του έχουν αξία διαταξική. Ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, ο Φλωράκης, ολόκληρη η οικογένεια των Μικρούτσικων, ο Λευτέρης Βογιατζής, οι κατά καιρούς συνεργάτες του και άλλος κόσμος έχουν ανταμωθεί εκεί ανάμεσα στην πίτα και το τζατζίκι. Αυτό που δεν ξέρουν πολλοί είναι πως και τα παγωτά Δωδώνη ξεκίνησαν από την πλατεία αυτή, όταν μια οικογένεια Ηπειρωτών εγκατέστησε εκεί το γαλακτοπωλείο τους και παράλληλα έφτιαχνε φρέσκο παγωτό, που η φήμη του εξαπλώθηκε γρήγορα, πολύ προτού γίνει η σημερινή αλυσίδα. Η αναρχία και τα «Goody's» Η κατάληψη της Λέλας Καραγιάννη 37 στην Πλατεία Αμερικής συμπληρώνει φέτος 19 χρόνια ζωής. Στο παλιό νεοκλασικό, η επιγραφή της κατάληψης συμβολίζει την απειθαρχία στους νόμους και θεσμούς του κράτους, την ουτοπική αντίληψη μιας άλλης κοινωνίας αλλά και τους αγώνες ενάντια στο αστυνομικό κατεστημένο και στις φασιστικές οργανώσεις που ουκ ολίγες φορές έχουν διαπράξει επιθέσεις στο χώρο της κατάληψης. Είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς, η Λέλας Καραγιάννη είναι ένα σήμα κατατεθέν του σύγχρονου προβληματισμού διατηρώντας παράλληλα ένα ισχυρό καλλιτεχνικό πνεύμα με την ίδρυση θεατρικής ομάδας και τις ειδικές προβολές καλού σινεμά. Η παρέα του Τσιφόρου, του Πρετεντέρη, του Αυλωνίτη και του Σταυρίδη του Select συναντά εκεί την επαναστατική μετεμψύχωσή της. Το μόνο που ξέρω καλά από όλα τα παραπάνω είναι η ταβέρνα του Φυτά στην οδό Αληθείας με τη σχετική κληματαριά, ανήκουστα παϊδάκια και το καλοσχηματισμένο μουστάκι της μαγείρισσας που μου χάραξε υποσυνείδητα τη νηπιακή μου ηλικία. Μετά ήρθε το πρώτο «Goody's» που άνοιξε στη Φωκίωνος τη δεκαετία του '90. Η επανάσταση του fast food, το υπερβολικό κέτσαπ στην πατάτα, η μετατόπιση του αστικού κέντρου, οι μετανάστες και άλλα πολλά και χιλιοειπωμένα είναι οι αιτίες της μετάλλαξης και όχι του μαρασμού της Κυψέλης. Μπορεί να μην είναι πια το κέντρο του life style, αλλά είναι της πολυπολιτισμικότητας, πυκνό μελίσσι αυτής της νέας μεγαλούπολης που λέγεται Αθήνα!
Πηγή: www.lifo.gr